Tayanch so’z va iboralar

Boshqaruvning maxalliy organlari
1992 yil 8-dekabrda qabul qilingan Konstitutsiyaning XXI bobi – «Maxalliy davlat xokimiyati asoslari» deb ataladi. Shu bobga binoan 1993 yil 2 sentyabrda O’zbekiston Oliy Majlisi «Maxalliy davlat xokimiyati to’grisida» va «Fuqarolarning o’zini-o’zi boshkarishi organlari to’grisida» ikki muxim qonunni qabul qildi. Shu xujjatlar asosida mamlakatimizda oldin amal qilib kelgan uch bo’ginli maxalliy boshqarish organlari tizimi o’rniga ya‘ni:

Viloyatlar va Toshkent shaҳar xalq deputatlari Kengashi

Yukori bo’gin

Tuman va shaxar xalқ deputatlari

urta bo’gin

Qishloq, posyolka, ovul xalq deputatlari kengashi

Quyi bo’gin

O’rniga ikki bo’ғinli tizim vujudga keldi

Viloyatlar va Toshkent shaxar xalq deputatlari kengashi.

Yukori bo’gin

Tuman, shaxar xalq deputatlari kengashi

urta bo’gin

9 – chizma. Maxalliy boshqaruv organlari.


4. Boshqaruvning tarmoq organlari
Respublikamizda mustaqil tarmoqlarning soni 20 tadan, korxonalarning soni esa 100 mingtadan ortadi. Ularning xar birini rivojlantirish, bir-birlari bilan o’zaro muvofiklashtirish, mamlakat xududida joylashtirish va maxsulot (xizmat)ga bo’lgan talabni aniklash tarmoq boshqaruvi tizimi oldida turgan juda murakkab, keng kamrovli masalalardir.
Bu masalalarni samarali xal kilish uchun boshqarishning quyidagi tarmoq organlari mavjud:

• 
  Vazirliklar.
  
• 
  Davlat ko’mitalari.
  
• 
  Kontsernlar.
  
• 
  Korporatsiyalar.
  
• 
  Kontsortsiumlar.
  
• 
  Assotsiatsiyalar.
  
• 
  Kompaniyalar.
  
• 
  Korxonalar.
  
• 
  Firmalar va boshqalar.
  

Bu organlar umumdavlat va maxalliy organlardan farqli o’larok, boshqaruv tizimida shunchaki ijrochi sifatidagina emas, balki boshqaruvchi tizimning ishtirokchisi sifatida maydonga chikadi.
Boshqarishning tarmoq organlari odatda umumdavlat va maxalliy organlardan o’z faoliyatining xajmi (miqyosi) bilan farq qiladi. Bu xol ularning xuquqiy nizomlarida aks etgan bo’ladi.