Iqtisodiy ekspertizaning mohiyati shundan iboratki, ko’chmas mulk obyektidan aniq va taxminiy (kutilayotgan) ko‘rsatkichlarni xarakterlab, retrospektiv va perspektiv hisob-kitob ko‘rsatkichlarini hisoblab tahlil qiladi va ular asosida ko‘chmas mulkdan taxminiy iqtisodiy samaradorligidan foydalanishni professional xulosa chiqaradi, shuningdek, vositalar qaytimi, ushbu obyektning egalik qilishga ketgan xarajatlarini hisobga oladi.
Iqtisodiy ekspertizaning mohiyati shundan iboratki, ko’chmas mulk obyektidan aniq va taxminiy (kutilayotgan) ko‘rsatkichlarni xarakterlab, retrospektiv va perspektiv hisob-kitob ko‘rsatkichlarini hisoblab tahlil qiladi va ular asosida ko‘chmas mulkdan taxminiy iqtisodiy samaradorligidan foydalanishni professional xulosa chiqaradi, shuningdek, vositalar qaytimi, ushbu obyektning egalik qilishga ketgan xarajatlarini hisobga oladi.
Iqtisodiy ekspertizaning asosiy jihatlari
Iqtisodiy ekspertizaning asosiy jihatlari
Obyekt
Predmet
O‘lchov
Natija turi
Natija
Bino, inshoot, yer mol-mulk kompleksi va b.
Foydalanish samaradorligi
Ishlab chiqarish hajmi, qimmatliligi, kapital qaytimi
Sifatli
Samarali/ samarasiz
Miqdoriy
Narxning
aniq (dolzarb) turi ma’nosi
Ekologik ekspertiza ko’chmas mulk obyekti bo‘yicha loyihaviy hujjatlarni o‘rganishdan iborat bo‘lib, real jarayon tadqiqoti, uning funksional faoliyati va bu asosda real va potensial xavf to‘g‘risida professional xulosalarning rasmiylashuvi, ya’ni obyekt atrof-muhit uchun xavf tug‘dirishi mumkin yoki xavf tug‘dirayotgani (ekspertizaning endogen yo‘nalishi) va mulkdorning o‘zi uchun (ekspertizaning ekzogen yo‘nalishi), ishlab chiqarish yoki xo‘jalik faoliyatidan chiqayotgan chiqindilar atmosferaga tarqalishi, suv omborlariga chiqindilar chiqishi, turli xil zararli narsalar chiqishi, ko‘rilayotgan obyekt ekspluatatsiyasining mosligi, shuningdek boshqa turdagi chiqindilar, bunday xavfni kamaytirish uchun takliflar ishlab chiqilishi, obyektning faoliyati boshlanmasdan oldin ularni hal etilishi ko‘zda tutiladi.
Ekologik ekspertiza ko’chmas mulk obyekti bo‘yicha loyihaviy hujjatlarni o‘rganishdan iborat bo‘lib, real jarayon tadqiqoti, uning funksional faoliyati va bu asosda real va potensial xavf to‘g‘risida professional xulosalarning rasmiylashuvi, ya’ni obyekt atrof-muhit uchun xavf tug‘dirishi mumkin yoki xavf tug‘dirayotgani (ekspertizaning endogen yo‘nalishi) va mulkdorning o‘zi uchun (ekspertizaning ekzogen yo‘nalishi), ishlab chiqarish yoki xo‘jalik faoliyatidan chiqayotgan chiqindilar atmosferaga tarqalishi, suv omborlariga chiqindilar chiqishi, turli xil zararli narsalar chiqishi, ko‘rilayotgan obyekt ekspluatatsiyasining mosligi, shuningdek boshqa turdagi chiqindilar, bunday xavfni kamaytirish uchun takliflar ishlab chiqilishi, obyektning faoliyati boshlanmasdan oldin ularni hal etilishi ko‘zda tutiladi.
