Teknik kilavuzu tk-2

 

17. Barkod/Karekod Okuyucu, Sipariş Takip Cihazları Ve Diğer Çevre Birimleri 

 

Yeni Nesil ÖKC’ler Barkod/Karekod, sipariş takip cihazları ile ilgili aşağıdaki özellikleri 

desteklemelidir: 

 

a)    Yeni  Nesil  ÖKC’ler  ile  Barkod/karekod  okuyucu,  sipariş  takip  cihazları  ve 

diğer  çevre  birimleri  arasındaki  haberleşme  GMP-3  dokümanına  uygun  olarak 

yapılacaktır. 

 

b)   Tek  boyutlu  normal  barkodların  okunabilmesinin  yanında,  Yeni  Nesil  ÖKC’ler 

karekod (QR Code) uygulamasını destekler nitelikte olmalıdır. 

c)   Satış  esnasında  Barkod/karekod  okuyucuları  ve  restoran  gibi  hizmet 

işletmelerinde  sipariş  alımı  için  kullanılan  benzeri  cihazların  Yeni  Nesil 

ÖKC’lerle sürekli bağlantılı olarak  çalışması  ve  bu  cihazlardan yapılacak  veri 

girişlerinin  ÖKC fişine dönüşmesinin sağlanması zorunludur. 

 

ç)   Self-servis veya masada yemek hizmeti veren veya kapıya teslim yapan lokanta, 

restoran vb. işyerlerinde müşteriye, sipariş ettiği ürünleri takip etmesi ve alması 

için  verilen  belgeleri  üreten  takip  cihazlarının  donanım  ve  yazılımlarının 

ÖKC’ler  ile  GMP-3  dokümanındaki  açıklamaya  göre  eşleştirilerek  ve  işlem 

akışlarına  uygun  olarak  kullanılması  zorunludur.  Bu  takip  cihazlarından 

üretilecek belgelerde  (fiş, adisyon, sipariş  formu  vb.)  yer alan satış bilgilerinin 

ÖKC’lerde mali değeri olan belgeye dönüştürülmesi zorunludur.  

 

d)

 

Self-servis veya masada yemek hizmeti veren veya kapıya teslim yapan lokanta, 

restoran  vb.  işyerlerinde;    ödemenin,  yemek  hizmet  bedellerinin  ödemesinde 

kullanılan  kartlarla  harici  cihazlar  kullanarak  yapılması  halinde,    bu  cihazların 

donanım ve yazılımlarının ÖKC’ler ile GMP-3 dokümanındaki açıklamaya göre 

eşleştirilerek  ve  işlem  akışlarına  uygun  olarak  kullanılması  zorunludur.  Bu 

sistemlerce  üretilecek  belgelerde  yer  alan  satış  bilgilerinin  ÖKC’lerde  mali 

değeri olmayan belgede (Bilgi Fişinde) gösterilmesi ve müşterilere bu belgelerin 

verilmesi  zorunludur.  Bu  belgedeki  bilgi  fişinin  ihtiva  etmesi  gereken  bilgiler 

“Yeni  Nesil  Ödeme  Kaydedici  Cihazlardan  Bilgi  Fişleri  Düzenlenmesine  Dair 

Usul  ve  Esaslara  Ġlişkin  Teknik  Kılavuzu”nda  açıklanmıştır.  Bahse  konu  iş 

yerlerinde  ödemenin,  kupon  benzeri  Yemek  Çekleri  ile  yapılması  halinde  satış 

bedeli  ÖKC’lere  kaydedilecek  ve  mali  değeri  olmayan  bilgi  fişi  üretilerek 

müşteriye verilecektir. 

 

 

Yeni Nesil ÖKC Teknik Kılavuzu TK-2, Sürüm 4.0                                                                             Sayfa 18 

 

 

 

Yemek Kartları ile ödeme yapılmasını sağlayan harici cihazların Basit/Bilgisayar 

Bağlantılı  ÖKC’lere GMP-3 protokolüne uygun  olarak kablolu iletişim  yoluyla 

bağlanması,  EFT-POS  özellikli  ÖKC’lerde  ise  Yemek  Kartları  ile  ödeme 

yapılmasını  sağlayan  uygulama  yazılımlarının  EFT-POS  özellikli  ÖKC 

bünyesinde bulunması zorunludur. 

 

e)   Yeni  Nesil  ÖKC’lere  veri  girişi  yapmak  için  üretici,  tuş  takımı  yanında  barkod 

okuyucu,  bilgisayardan  veya  diğer  elektronik  cihazlardan  veri  aktarılmasını 

sağlayacak  arayüzler  ekleyebilir.  Bu  arayüzler  Koruma  Profili’  ne  uygun  GĠB 

tarafından izin verilen cihazlar olmak zorundadır. 

 

18. PCI Güvenlik Sertifikası 

 

EFT-POS  özelliği  olan  ÖKC’ler  Ödeme  Kartları  Endüstrisi  PIN  Ġşlem  Güvenliği 

Standartlarına göre (Payment Card Industry PIN Transaction Security) PCI 3 veya PCI 

3  üstü  güvenlik  sertifikasına  sahip  olmalıdır.  PCI  PTS  belgesinin,  yetkili  ÖKC 

firmasının adına alınmış olması ve ilgili YN ÖKC nin Marka ve Modelini ihtiva etmesi 

zorunludur. 

 

19. EMV (Europay, Mastercard, VISA) Sertifikaları 

 

EFT-POS  özelliği  olan  ÖKC’ler  EMV  (Europay,  Mastercard  VISA)  sertifikalarına 

sahip olmalıdır. 

 

20. Kasiyer ve Müşteri Göstergesi 

 

ÖKC’lerde en  az  birer adet  kasiyer ve müşteri  göstergesi  yer  almalıdır. Göstergeler 1 

Seri No.lu Ödeme Kaydedici Cihaz Genel Tebliği’nde belirtilen teknik özelliklere sahip 

olmalıdır. Basit/ Bilgisayar bağlantılı ÖKC’lerde kasiyer ve müşteri göstergesinin;  YN 

ÖKC’nin  fiziki  ve  elektronik  mühürle  korunmuş  bölümüne  doğrudan  kablolu  olarak 

bağlanmış  olması,  bu  bağlantının  YN  ÖKC’nin  güvenliğinde  bir  sorun  yaratmaması, 

akıllı  olmayan  yapıda  bulunması  ile  test  ve  değerlendirme  sürecinde  YN  ÖKC  ile 

bütünleşik  onay  alması  koşuluyla  ve  GMP-3  dokümanında  belirtilen  tanımlandırma 

kurallarına göre gerçekleştirilmesi şartıyla haricen bağlanması da mümkündür.

 

 

 

21. Klavye Ünitesi 

 

ÖKC’ler  kullanım  ihtiyaçlarını  karşılayacak  özellikte  ve  sayıda  tuş  takımı  ile  klavye 

ünitesine  sahip  olmalıdır.  Bunun  yanında  sanal  klavye  de  (dokunmatik  ekran) 

kullanılabilir.  Basit/Bilgisayar  bağlantılı  ÖKC’lerde  klavye  ünitesinin;   YN  ÖKC’nin 

fiziki  ve  elektronik  mühürle  korunmuş  bölümüne  doğrudan  kablolu  olarak  bağlanmış 

olması,  bu  bağlantının  YN  ÖKC’nin  güvenliğinde  bir  sorun  yaratmaması,  akıllı 

olmayan yapıda bulunması ile test ve değerlendirme sürecinde YN ÖKC ile bütünleşik 

onay  alması  koşuluyla  ve  GMP-3  dokümanında  belirtilen  tanımlandırma  kurallarına 

göre gerçekleştirilmesi şartıyla haricen bağlanması da mümkündür.

  

 

 

 

Yeni Nesil ÖKC Teknik Kılavuzu TK-2, Sürüm 4.0                                                                             Sayfa 19 

 

 

 

22. Dâhili Pil (Zaman bilgisini aktif tutmak için) 

 

ÖKC’ler içerisinde zaman bilgisini aktif tutacak dâhili pil bulunmalıdır. 

 

23. Dâhili Batarya (Uzun süreli çalışma için) 

 

 

EFT-POS  özellikli  ÖKC’ler  elektriğe  bağlı  olmaksızın  asgari  24  saat  bekleme 

konumunda  kalabilmeli  ve  asgari  200  fiş  kesebilecek  kapasitede  batarya  setine  sahip 

olmalıdır. 

 

24. Stok & Muhasebe Entegrasyonu, Perakende Otomasyonu ve Bilgisayar Bağlantısı 

 

Yeni  Nesil  ÖKC’ler  gerek  duyulması  halinde  ERP  sistemleriyle  iletişim  halinde 

çalışabilecek  şekilde  ve  bu  kılavuzun  14’üncü  maddesinde  yer  alan  yazılım  güvenliği 

kurallarına uygun olarak tasarlanabilir. 

 

25. Ödeme Sistemleri ve Entegrasyonu 

 

Yeni Nesil ÖKC’ler, gerek duyulması halinde mobil ödeme ve diğer ödeme sistemleriyle 

bu  kılavuzun  14’üncü  maddesinde  yer  alan  yazılım  güvenliği  kurallarına  uygun  olarak 

iletişim halinde çalışabilir şekilde tasarlanacaktır. 

 

Yeni  Nesil  ÖKC’ler  ayrıca,  konuya  ilişkin  teknik  dokümanlarda  yer  alan  açıklamalar 

çerçevesinde aşağıda tanımlanan ödeme türlerine göre işlem yapacak nitelikte olacaktır. 

 

Nakit : Banknot ile gerçekleştirilen ödemelerdir. 

Banka  /  Kredi  Kartı  :  Bankalara  ait;  ön  ödemeli,  banka  veya  kredi  kartları  ile  YN 

ÖKC’den  veya  YN  ÖKC’ye  bağlı  harici  EFT-POS’lardan  fiziki  olarak  gerçekleştirilen 

ödemelerdir.  Bahse  konu  karta  ait  bilgilerin  mobil  bir  cihaz  ile YN  ÖKC’ye  iletilerek 

gerçekleştirildiği ödemeler de bu gruba dahildir. 

Sanal  (VPOS)  Ödeme  :  Bankalara  ait  kartlar  ile  sanal  (VPOS)  POS  yazılımları 

üzerinden doğrudan bankalar ve 6493 sayılı  Kanuna göre lisans almış ödeme hizmetine 

aracılık  eden  kuruluşlar  ile  gerçekleştirilen  ödemelerdir.  Bu  ödeme  grubuna  ilişkin 

entegrasyon ve akışlar GMP-3 dokümanında ilgili başlıklar altında belirtilmiştir. 

Yemek  Kartı  ve  Çekleri:  Yemek  Kartı  ve  çekleri  kullanılarak  gerçekleştirilen 

ödemelerdir.  Yemek  kartına  ait  bilgilerin  mobil  bir  cihaz  ile   YN  ÖKC’ye  iletilerek 

gerçekleştirildiği ödemeler de bu gruba dahildir. Bu ödeme türüne ilişkin entegrasyon ve 

akışlar GMP3 dokümanında ilgili başlıklar altında belirtilmiştir. 

Havale  /  EFT  :  Banka  hesapları  arasında  havale  veya  EFT  işlemi  ile  gerçekleştirilen 

ödemelerdir. 

Elektronik Para ve Hızlı Para Transferi : 6493 Sayılı Kanun ile kanuni yetkiye sahip 

olan elektronik para kuruluşu tarafından ihraç edilmiş olan elektronik para veya hızlı para 

 

 

Yeni Nesil ÖKC Teknik Kılavuzu TK-2, Sürüm 4.0                                                                             Sayfa 20 

 

 

trensferi kullanılmak kaydı ile; fiziki olarak kuruluşa ait kart ile YN ÖKC’den veya YN 

ÖKC’ye  bağlı  harici  EFT-POS’tan  gerçekleştirilen  ödemeler  ve  elektronik  para 

hesabına/kartına  ilişkin  bilgilerin  mobil  bir  cihaz  ile  YN  ÖKC’ye  iletilerek 

gerçekleştirildiği ödemelerdir. Bu ödeme grubuna ilişkin entegrasyon ve akışlar GMP-3 

dokümanında ilgili başlık altında belirtilmiştir.  

Senet / Çek : Çek veya senet teslimi ile gerçekleştirilen ödemelerdir. 

Belediye  Ulaşım  Kartları,  Yardım  Kartları  ve  Çekleri  :  5393  sayılı  Belediye 

kanununa uygun olarak;  Belediyeler tarafından ihraç edilen  ulaşım  kartları  veya ihtiyaç 

sahiplerine verilmiş olan yardım kartları ve çekleri aracılığı ile yapılan ödemelerdir.  Bu 

ödeme  grubuna  ilişkin  entegrasyon  ve  akışlar  GMP-3  dokümanında  ilgili  başlık  altında 

belirtilmiştir.   

26. Grup Kampanya, Kupon, Promosyon Uygulamaları 

 

Yeni  Nesil  ÖKC’ler  gerek  duyulması  halinde  grup  kampanya,  kupon,  promosyon  vb. 

uygulamaları  destekleyecek  şekilde  ve  bu  kılavuzun  14’üncü  maddesinde  yer  alan 

yazılım güvenliği kurallarına uygun olarak tasarlanabilir. 

 

27. ÖKC Yazıcısı 

 

Yeni  Nesil  ÖKC’lerin,  genişliği  56  mm’den  az  olmamak  üzere  bir  adet  yazıcıya  sahip 

olması zorunludur. 

Bünyesinde  yazıcı  bulunan  YN  ÖKC’lere,  YN  ÖKC’de  oluşturulan  ve  ÖKC’nin 

hafızasına kaydedilen fiş bilgilerini sadece yazdırmak üzere harici yazıcı da bağlanabilir. 

Söz  konusu  bağlantı  YN  ÖKC’nin  fiziki  ve  elektronik  mühürle  korunmuş  bölümüne 

doğrudan  kablolu  olarak  yapılmalı  ve  GMP-3  dokümanında  belirtilen  eşleştirme  veya 

tanımlandırma  kurallarına  göre  gerçekleştirilmelidir.  YN  ÖKC’nin  normal  çalışma 

konumunda,  fişler  sisteme  tanımlı  harici  yazıcıdan  düzenlenecek,  aynı  anda  YN  ÖKC 

dâhili 

yazıcısından 

fiş 

üretilemeyecektir. 

Ancak 

harici 

yazıcının 

kullanılmadığı/kullanılamadığı  durumlarda  YN  ÖKC  dahili  yazıcısından  fişlerin 

üretilmesi  zorunludur.  YN  ÖKC’nin  dahili  ya  da  harici  yazıcısından  üretilecek  fiş 

bilgileri  ikinci  nüsha  olarak  EKÜ’ye  kaydedilecektir.  YN  ÖKC’ye  bağlanacak  harici 

yazıcıdan  istenmesi  halinde  Vergi  Usul  Kanunu’nda  yer  alan  fatura  vb.  belgeler  de 

yazdırılabilecektir. 

 

D) Parkmetre/Parkomat Cihazlarının Kullanım Esasları 

Parkmetre/Parkomat  cihazları;  paralı  park  yerlerinde  aracın  kaldığı  süreye  göre 

parklanma  ücretini  hesaplayan  ve  aşağıda  belirlenen  özellikleri  barındırarak  parklanma 

hizmetinden  faydalananlara  mali  değeri  bulunan  ödeme  kaydedici  cihaz  fişini 

kasiyer/kullanıcıya 

ihtiyaç 

göstermeksizin(self 

servis  

esasında 

kullanım) 

üreterek   verebilen  cihazlardır.  Self  sevis  esasına  göre  dış  mekan  koşullarında  araç 

(Bisiklet,  motosiklet  vb.)  kiralama  hizmetlerinde  kullanılan  cihazlar  da  bu  bölümde 

 

 

Yeni Nesil ÖKC Teknik Kılavuzu TK-2, Sürüm 4.0                                                                             Sayfa 21 

 

 

belirtilen kullanım esaslarına tabi olacaktır. 

a)  Anılan cihazlar, bu kılavuzun “C) Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazların Temel   

Teknik Özellikleri”  maddesinde  EFT-POS  özelliği  bulunan  Yeni  Nesil  ÖKC  ler  için 

tanımlanan özelliklere haiz olmalı veya (d) bendinde belirtilen dış mekan koşullarında 

çalışabilecek  niteliklere  haiz  Yeni  Nesil  EFT-POS  özellikli  bir  ÖKC  ile  GMP-3 

dokümanında belirtilen kurallara uygun olarak eşleştirilerek kullanılmalıdır. 

 

b) Söz konusu cihazlar, araç plakası girilmeden park etmeye ilişkin belge üretmemelidir. 

 

c) Cihazlardan düzenlenecek ÖKC fişinde; diğer fiş bilgilerinin yanı sıra park yeri bilgisi,  

park  başlangıcı  ve  bitiş  zamanı,  araç  plaka  numarası,  alınan  park  ücreti,  varsa  park 

tarifesi  ile  ücretin  ödeme  türü  (nakit  veya  banka,  kredi  kartı/  elektronik  para 

kuruluşlarınca sunulan kartlar vb.) yer alacaktır. 

 

ç)  Park ücretini nakit dışında banka, kredi kartı/ elektronik para kuruluşlarınca sunulan  

kartlar vb. ile ödenmesi halinde söz konusu cihazdan slip bilgisi ile birleşik/ bütünleşik 

fiş düzenlenecek ve fiş bilgileri cihazın EKÜ’sünde kayıt altına alınacaktır. 

 

d)  Bahse  konu  cihazlar,  Türk  Standatları  Enstitüsünün;  “LPG - DOĞALGAZ  VE  

AKARYAKIT 

POMPALARINDA 

KULLANILAN 

YAZAR 

KASALARDA 

(ÖDEME KAYDEDĠCĠ  CĠHAZ) KALĠTE FAKTÖR VE DEĞERLERĠ-(TB 15)”  ve 

ilgili  diğer  dokümanlarında  belirtilen  dış  çevre  koşullarında  (açık  alanda)  çalışmayı 

mümkün kılacak nitelikte olacaktır. 

 

e)  Söz konusu cihazlar, müşterinin kolayca görebileceği şekilde düzenlenmiş en az bir  

adet  göstergeye  sahip  olacak  ve  göstergede  yer  alacak  rakamlar  ve  yazılar  kolayca 

okunabilecek karakterde ve yüksekliği en az 10 mm olacaktır. 

 

f)  Söz konusu cihazlara ait monitörde ve ÖKC fişi üzerinde TS 9081’de belirtilen  

karakter kümesi görüntülenebiliyor olmalı, cihazda kullanılan Türkçe karakter kodları 

TS 2727 ve TS 5881’de verilen kodlamalara uygun olmalıdır. 

 

E) Diğer Hususlar: 

 

GĠB,  akaryakıt  pompalarına  bağlanan  ÖKC’ler  için  ayrı  bir  Teknik  Kılavuz  yayınlar. 

Yayınlayacağı Kılavuzda, işbu Teknik Kılavuz’da sayılan özelliklere uygun ek özellikler 

belirleyebilir.  Bu  Kılavuzda  sayılan  özelliklerden  akaryakıt  pompalarına  bağlanan 

ÖKC’ler için de aranacak olanları bu Kılavuza atıf yaparak ilan eder.  

Otomatik satış makineleri (Otomat) aracılığı ile tüketicilere doğrudan yiyecek, içecek vb. 

mal veya hizmetlerin satışında veya kiralamasında kullanılan cihazların Yeni Nesil ÖKC 

sistemi ile birlikte kullanılması yetkili ÖKC firmalarınca GMP-3 protokolünde belirtilen 

esaslara  göre  gerçekleştirilebileceği  gibi,  söz  konusu  cihazların  bütünleşik  ÖKC  olarak 

tasarlanıp kullanılması da mümkün bulunmaktadır.