Tələbə-Quliyev Nurlan Qrup-102k Fənn-Danışıqlıqların aparılması texnologiyası Müəllim-Sona Abbasova
Yüklə 188,92 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ədəbiyyat siyahısı
|
Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi Bakı Dövlət Universiteti Tələbə-Quliyev Nurlan Qrup-102k Fənn-Danışıqlıqların aparılması texnologiyası Müəllim-Sona Abbasova Mövzu-Vasitəçinin funksiyaları modelleri və çətinlikləri Danışıqlar mahiyyət etibarilə iki və ya daha çox insan arasında müəyyən bir nəticə əldə etmək məqsədi ilə həyata keçirilən fikir mübadiləsi prosesidir. Ümumiyyətlə, hər bir insanın həyatında danışıqlar mövcuddur, çünki hamımız, bu və ya digər şəkildə, bəzən kimsə ilə danışıqlar aparmalıyıq. işə götürərkən, vacib bir müqavilə bağlayarkən, potensial iş ortaqları ilə görüşərkən, bir müştəriyə, ailə şurasına bir məhsul və ya xidmət satarkən və s. və s. - bütün bunlar danışıqlardır. Ancaq anlaşılmalıdır ki, danışıqlar, mahiyyət etibarilə oxşar olmalarına baxmayaraq, demək olar ki, həmişə fərqli şəraitdə aparılır, yəni. Məsələn, iki iş ortağı arasındakı danışıqlar bəzi şərtlərə, tabe olan və menecer arasındakı danışıqlar - digərləri, dövlət başçıları arasındakı danışıqlar - digərləri və s. Lakin danışıqlar prosesinin özü hər zaman üç əsas mərhələdən ibarətdir: Danışıqların hazırlanması Müzakirə prosesi Razılığa gəlmək Birinci mərhələ - danışıqların hazırlanması Danışıqların hazırlanması çox vacib bir mərhələdir qarşıdakı bütün prosesin təməli məhz bunun üzərində qoyulur. Hər bir hazırlıq elementi vacibdir və verilən tapşırıqların əldə olunmasına təsir göstərə bilər. Hər hansı bir ara mərhələyə (danışıqlara hazırlıq mərhələlərindən biri) lazımi diqqət verilməsə də, hazırlıq təsirli hesab edilə bilməz. Danışıqların hazırlanması aşağıdakılardan ibarətdir: Müzakirə vasitələrinin tərifləri İştirakçılar arasında əlaqə yaratmaq Danışıqlar üçün lazım olan məlumatların toplanması və təhlili Müzakirə planının tərtib edilməsi Qarşılıqlı etimad mühiti yaratmaq Müzakirə vasitələrinin müəyyənləşdirilməsi Danışıq vasitələrinin müəyyənləşdirilməsi mərhələsi, bir sıra müxtəlif yanaşmalar və / və ya danışıqlar prosedurlarının və bunların həyata keçirilməsi üçün istifadə olunan vasitələrin müəyyənləşdirilməsini əhatə etməsi ilə xarakterizə olunur. Bundan əlavə, məsələn, məhkəmə, arbitraj, vasitəçilər və s. Kimi aktual problemin həllinə kömək edə biləcək elementlər müəyyən edilir. Danışıq vasitələri öz və / və ya ümumi mülahizələrə əsaslanaraq prosesin bütün iştirakçıları tərəfindən müəyyən edilir. İştirakçılar arasında əlaqə qurulması İştirakçılar arasında e-poçt, faks və ya telefon vasitəsi ilə əlaqə yaratmaq Tərəflərin danışıqlarda iştirak etmək və problemin həllinə dair konkret yanaşmaları müəyyənləşdirmək istəklərini üzə çıxarmaq (onları koordinasiya etmək) Bənzər hədəflərə, qarşılıqlı hörmətə və qarşılıqlı güvənə (çox vaxt qarşılıqlı rəğbət), razılığa gəlmək üçün bir meylin olacağı bu cür münasibətlərin qurulması; Bundan əlavə, iştirakçılar arasında əlaqə qurma prosesində danışıqlar qarşılıqlı əlaqəsi inkişaf edir Danışıqların məcburi olduğu bir razılığa gəlmək Bütün maraqlı tərəflərin (tərəfdaşlar, rəhbərlik / tabeliyində olanlar, üçüncü tərəf təşkilatlar, üçüncü tərəflər və s.) Danışıqlara qatıla biləcəyi barədə razılığa gəlmək Danışıqlar üçün lazım olan məlumatların toplanması və təhlili Danışıqların hazırlıq mərhələsi aşağıdakıları əhatə edir: Şəxslər, təşkilatlar və danışıqlar mövzusu ilə əlaqəli bütün detallar haqqında lazımi məlumatların təyin edilməsi, toplanması və təhlili Tapılan məlumatların aktuallığının və işin real vəziyyətinə uyğunluğunun yoxlanılması Mümkün olmayan və ya etibarsız olan məlumatların mənfi təsir ehtimalını minimuma endirmək Müzakirə edənlərin hər birinin əsas maraqlarının müəyyənləşdirilməsi Müzakirə planının tərtib edilməsi Danışıqların hazırlıq mərhələsi aşağıdakıları əhatə edir: Vəzifə əldə olunmasına kömək edə biləcək taktikaların və strategiyaların müəyyənləşdirilməsi - danışıq aparanların bir razılığa gəlməsi Vəziyyətə ən uyğun taktikaların və danışıqlar prosesində qaldırılacaq ən mübahisəli (mübahisəli) məsələlərin xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsi Tələb olunan obyektiv nəticələrin hesablanması Qarşılıqlı etimad mühiti yaratmaq Danışıqların hazırlıq mərhələsi aşağıdakıları əhatə edir: Müzakirəçilərin danışıqlar prosesində iştirak etməyə psixoloji hazırlanması üçün tədbirlər görülməsi (əsas mübahisəli məsələlər nəzərə alınır) İnformasiyanın qəbulu və anlaşılması üçün şərait hazırlamaq və stereotiplərin təsirini minimuma endirmək üçün tədbirlər görmək Müzakirəçilər tərəfindən mübahisəli məsələlərin qanuni olduğunun tanınması mühiti yaratmaq üçün tədbirlər görülməsi Effektiv ünsiyyət üçün əlverişli bir mühit yaratmaq üçün addımlar atmaq İkinci mərhələ - danışıqlar Müzakirələrin ikinci mərhələsi ən vacib olduğu üçün burada danışıqlar prosesində iştirak edənlərin birbaşa qarşılıqlı əlaqəsi. Yuxarıda müzakirə edilən vəziyyətdə olduğu kimi, danışıqlar mərhələsinin bütün elementləri böyük rol oynayır. Aşağıda təklif olunan sxem ən optimal hesab olunur, bu səbəbdən ara mərhələlər dəyişdirilməməlidir. Beləliklə, ikinci mərhələ aşağıdakılardan ibarətdir: Müzakirə prosesinin başlanması Mübahisəli məsələlərin müəyyənləşdirilməsi və gündəliyin formalaşdırılması İştirakçıların əsas maraqlarının tərifləri Sazişin əsas götürülə biləcəyi təklif variantlarının hazırlanması Müzakirə prosesinin başlaması Müzakirəçilərin bir-biri ilə tanışlığı (tanışlığı) İştirakçıların mühakimə mübadiləsi, qarşı tərəfin fikirlərini qəbul etməyə hazır olduqlarını nümayiş etdirmək, fikir mübadiləsi aparmaq, ortaya çıxan mülahizələri açıq şəkildə təqdim etmək, sülh şəraitində razılıq əldə etməyə hazır və hazır olduqlarını nümayiş etdirmək Ümumi bir davranış xəttinin müəyyənləşdirilməsi və qurulması Müzakirə prosesindən qarşılıqlı gözləntilərin müəyyənləşdirilməsi İştirakçıların mövqelərinin formalaşdırılması Mübahisəli məsələlərin müəyyənləşdirilməsi və gündəmin formalaşdırılması Təqdim olunan danışıqlar mərhələsi aşağıdakıları əhatə edir: İştirakçıların maraqlarını əhatə edən danışıqlar sahəsinin müəyyənləşdirilməsi Zəruri mübahisəli mövzuların müəyyənləşdirilməsi Zəruri mübahisəli mövzuların tərtib edilməsi məcburi müzakirəyə çıxarılır İştirakçıların mübahisəli mövzularda bir razılaşma hazırlamaq istəklərinin nümayişi (müzakirə ən az fikir ayrılığının olduğu mübahisəli mövzularla başlamalıdır, yəni razılaşmanın ən çox mümkün olduğu mövzularda). Əlavə məlumat əldə etmək daxil olmaqla mübahisəli məsələlərin üsullarının tətbiqi İştirakçıların əsas maraqlarının müəyyənləşdirilməsi Təqdim olunan danışıqlar mərhələsi aşağıdakıları əhatə edir: Müzakirə prosesi iştirakçılarının ehtiyaclarını, maraqlarını və əsas mövqelərini təyin etmək üçün mübahisəli məsələlərin (əvvəlcə ayrıca, daha sonra hərtərəfli) ətraflı araşdırılması İştirakçılar tərəfindən maraqlarının bütün detallarında bir-birlərinə açıqlanması, bunun sayəsində başqalarının da maraqlarının öz maraqları kimi qəbul edilə bilməsi Sazişin əsas götürülə biləcəyi təklif variantlarının hazırlanması Təqdim olunan danışıqlar mərhələsi aşağıdakıları əhatə edir: İştirakçıların mövcud sıra arasından razılaşmanın ən uyğun variantını seçmək istəyi (belə bir variant yoxdursa, yeni variantlar müəyyənləşdirmək lazımdır) İştirakçıların hər birinin ehtiyaclarının nəzərdən keçirilməsi (icmalın məqsədi bütün mübahisəli məsələləri ortaq məxrəcə gətirməkdir) Razılaşmanın müzakirəsinə rəhbərlik etmək üçün qüvvədə olan meyarların hazırlanması və ya qüvvədə olan qaydaların təklif edilməsi Razılaşmanın prinsiplərinin formalaşdırılması Mübahisəli məsələlərin ardıcıl həlli (mürəkkəb mübahisəli məsələlər kiçik məsələlərə bölünür - iştirakçıların daha sürətli və asan cavab verə biləcəyi məsələlər) Problemə həll yolu seçimi (seçimlər iştirakçıların hər biri tərəfindən ayrı-ayrılıqda təklif edilə bilər və ya birlikdə danışıqlar prosesində inkişaf etdirilə bilər) Üçüncü mərhələ razılaşması Razılığa gəlmək mərhələsi yuxarıda deyilənlərin nəticəsidir. Bu mərhələdə danışıqlar prosesinin iştirakçıları maraqlarını təmin edən müəyyən bir razılığa gəlirlər. Bu mərhələ daha dəqiq bir neçə ara mərhələdən ibarətdir: Razılaşma Seçimi Tərifləri Problemin həlli variantlarının son müzakirəsi Rəsmi razılığa gəlmək Müqavilə Seçimlərinin Müəyyən edilməsi İştirakçıların maraqlarının ətraflı şəkildə nəzərə alınması İştirakçıların maraqları ilə tapılan problemin həlli yolları arasında əlaqə qurulması Problemin həlli variantlarının hər birinin effektivliyinin qiymətləndirilməsi Problemin həlli variantlarının son müzakirəsi Razılığa gəlmək üçün təqdim olunan mərhələ aşağıdakıları əhatə edir: Problemin həlli üçün mövcud variantlardan bir variantın seçilməsi (müzakirəçilər bir-birinə güzəşt edirlər) Seçilmişlərə əsasən ən təsirli və mükəmməl variantın yaradılması Son qərarın formalaşdırılması Əsas razılaşmanın icrası prosedurunun inkişafı Rəsmi razılığa gəlmək Razılığa gəlmək üçün təqdim olunan mərhələ aşağıdakıları əhatə edir: Razılığın əldə edilməsi (razılıq, məsələn, müqavilə, razılaşma, razılaşma və s. Şəklində daxil olmaqla həm şifahi, həm də sənədləşdirilmiş ola bilər). Öhdəliklərini yerinə yetirmə prosesində iştirak edənlərin müzakirəsi İştirakçıların öhdəliklərini yerinə yetirmə prosesində yarana biləcək çətinlikləri aradan qaldırmaq üçün mümkün yollarını inkişaf etdirməsi İştirakçılar tərəfindən öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə nəzarət prosedurunun hazırlanması Razılaşmanın rəsmiləşdirilməsi İcra mexanizmləri və öhdəliklərinin inkişafı (ədalət, qərəzsizlik, zəmanətlər və s.) Ədəbiyyat siyahısı Camp, Jim. (2007). No, The Only Negotiating System You Need For Work Or Home. Crown Business. New York. Movius, H. and Susskind, L. E. (2009) Built to Win: Creating a World Class Negotiating Organization. Cambridge, MA: Harvard Business Press. Roger Dawson, Secrets of Power Negotiating - Inside Secrets from a Master Negotiator. Career Press, 1999. Davérède, Alberto L. "Negotiations, Secret", Max Planck Encyclopedia of Public International Law Yüklə 188,92 Kb. Dostları ilə paylaş:
|