HEPATOTROPİK OLANLAR
A, B, C, D, E, G
F ?????
DİĞERLERİ
HSV
CMV
EBV
VZV
HIV
RUBELLA
ADENOVİRÜS
………………………..
HGV hariç (hafif hastalık veya hastalık yok) diğerleri
benzer klinik tablo oluşturur.
HBV DNA virüsü, diğerleri farklı virüs gruplarından
RNA virüsüdürler.
HAV ve HEV akut enfeksiyon
HBV, HCV ve HDV kronik
HGV kronik ???
Ayırıcı tanı
Metabolik hastalıklar
Anatomik bozukluklar (biliyer atrezi, koledok kistleri)
Pigmente gıdaların aşırı tüketimi (karotenemi)
HÜS
Reye sendromu
Diğer enfeksiyonlar (malarya, leptospiroz, bruselloz)
Malignite
Hemolitik anemi
Wilson hastalığı
İlaçlar ve toksinler (parasetamol, VPA, mantar)
Karaciğer hasarı
Karaciğerin hemen her tür akut inflamatuvar olay
karşısındaki yanıtı benzerdir
Hepatoselüler hasar (nekrotik)
Portal bölgede mononükleer hücre infiltrasyonu
Safra yolu hasarı (kolestatik)
Laboratuvar testleri
ALT
AST?
LDH??
GGT
PT/aPTT/INR
Total bil/ Direkt bil
Total protein/
albümin
Glukoz
ALT hızla düşerken bilirübin ve INR artıyorsa bu
karaciğer
yetersizliğinin
belirtisi
olarak
değerlendirilmelidir
Albüminin uzun ömürlü olması KC yetmezliği
takibindeki rolünü sınırlamaktadır
Akut hepatit belirti ve bulguları
Akut hepatit belirtileri özgül değildir;
ASEMPTOMATİK !!
Bulantı ve kusma
Karın ağrısı
Kusma
Halsizlik
Ateş
İshal, ciltte döküntü
Akut hepatit belirti ve bulguları
Akut hepatit bulguları;
Sağ üst kadranda hassasiyet
Sarılık
Hepato-splenomegali
Karında distansiyon (asit)
Pre-tibial ödem
Akut hepatit komplikasyonları
Akut hepatitin en ciddi komplikasyonu akut
karaciğer yetersizliğidir
Bilinen kronik karaciğer hastalığı
olmayan çocuklarda
Takip edilecek
parametre
Karaciğer fonksiyonlarında
ağır
bozulma
PT >20 / INR >2
Albümin
Bilirubin
Glukoz
Hepatoselüler nekroz
ALT, AST
±
Ensefalopati
Akut hepatit: Viral mi değil mi?
Akut hepatitli bir hastada dikkat edilecekler;
Hepatotoksik ilaç, bitki vb. alımı var mı?
Daha önceden benzer bir tablo var mı?
Ailede kronik karaciğer hastalığı var mı?
Başka sistem hastalığı (kardiyak, kas) olabilir
mi?
Kronik karaciğer hastalığı bulgusu var mı?
Başka hastalığı (çölyak, Hashimoto tiroiditi,
SLE) var mı?
Hepatit A virüsü
Picornavirüs ailesinden RNA virüsüdür
Bilinen tek doğal konakçı insandır
Çocukluk yaş grubunda daha hafif seyirlidir (5 yaş
altı)
Hepatit, virüsün sitolitik ve immün sistem
etkilerinden kaynaklanır
Hepatit A virüsü: Epidemiyoloji
Tüm dünyada yaygındır
Fekal-oral yolla bulaşır
Kontamine su ve yiyeceklerin tüketilmesi
Dışkıyla doğrudan temas
Tükrük ve idrarla bulaştırıcılık bilinmemektedir
İnfeksiyon sıklığı sosyo-ekonomik durumla ters
orantılıdır
Salgınlar için; kalabalık, kötü hijyen ve kötü
sanitasyon önemlidir
Hepatit A virüsü: Klinik seyir
İnkübasyon süresi 1 ay (15-50 gün)
Virüsün dışkıda atılma zamanı (sarılıktan 2-3 hafta
önce ve 1 hafta sonra)
Tepe noktasına semptomların başlamasından
hemen önce ulaşır
ALT, AST normalin 20-100 katı yükselebilir,
genellikle 2-3 haftada normale döner
ALT, AST yüksekliğinin düzelmesi bazı hastalarda
aylar sürebilir
Dışkıda
HAV
Sarılık
Semptomlar
Temastan sonra geçen süre (ay)
Fulminan hepatit
Fulminan hepatit riski
Çocuklarda %0.1
Erişkinlerde %1
Hepatit A komplikasyonları
Uzamış sarılık (3 ay sürebilir, kaşıntı
sıktır)
Nüks (%3-20 oranında iyileşme
sürecinde tekrar enzimlerde ve
bilirubinde artış olabilir)
Meningoensefalit
Artrit, döküntü
Pankreatit
Otoimmün hepatit (nadir)
Hepatit A: Tanı
Anti HAV antikorları
IgM; akut infeksiyon (3-12 ay pozitif kalabilir)
IgG geçirilmiş infeksiyon ya da bağışıklama
Hepatit A: Tedavi
Özgül bir tedavisi yoktur
N-asetil sistein tedavisi???
PT uzaması saptananlar yakın takip edilmelidir
Hepatit A: Korunma
Pasif bağışıklama
Temas öncesi ya da temastan hemen sonra
standart immünoglobulin (tercihen ilk 2
haftada).
Doz: 0,02 ml/kg
Aktif bağışıklama
Hepatit A aşısı (0-6. ay), 1 yaşından sonra
(Vaqta, Havrix)
Sağlık bakanlığı aşı takvimine yeni alınmıştır
Hepatit B virüsü
Hepa-DNA-virüs ailesinden çift-sarmallı DNA
virüsüdür
Hepatit B e
antijeni
Hepatit B
yüzey
antijeni
(HbsAg)
Çift sarmallı DNA
Hepatit B kor (c)
antijeni (HBcAg)
Hepatit B virüsü; genotip dağılımı
8 genotipi vardır (A-H); genomları birbirinden en
az %8 fark gösterir
Genotip-klinik ilişkisi vardır
Genotipler coğrafik farklar gösterir
HBV genomu; genler ve proteinler
HBV genomunda 4 gen bulunur, bunlar 7 farklı protein
sentezler
Pol geni (polimeraz proteini)
C geni (kor ve e antijeni)
S geni (büyük (S), orta (pre S2) ve küçük (pre S1)
yüzey antijen proteinleri)
X geni (X proteini)
HBV genom mutasyonları
Fulminan hepatit, Tedavi yanıtı, Latent (gizli)
infeksiyon
Mutasyonlar
Pre-kor (C geninde mutasyon),(HbeAg -, AntiHBe
+, HBV DNA +, fulminan hepatit)
Kor-promotor (C geninde mutasyon),(HbeAg -,
AntiHBe +, HBV DNA +, fulminan hepatit)
Pre s mutantları (S geninde mutasyon) (HbsAg +,
Anti HBs +, HBV DNA +)_
HBV sıklığı; endemisite
Düşük
Orta
Yüksek
Türkiye’de HBsAg sıklığı
İstanbul %1.8-3.4 (2012)
İzmir (berberlerde %2) (2011)
Kıbrıs (1-30 yaş arası %0.85) (2009)
Tokat (>18 yaş, %5.5) (HCV %2.1) (2009)
Afyon (%6.6) (HCV %2.2) (2006)
Aydın (tıp öğrencileri %2) (2005)
7 il (2863 çocuk, %5.4) (2005) Diyarbakır
%5.9
Diyarbakır (erişkin, %7.29 (2005)
Erzurum (çocuk, %1.8) (2003)
İstanbul (erişkin %6.6) (sağlık çalışanı %3)
(2003)
Hepatit B bulaş yolları
Virüsün tek kaynağı insandır
Parenteral yolla bulaşır
Kan (kan transfüzyonu, kontamine iğne, doğum
sırasında-perinatal)
Korunmasız cinsel ilişki
Tükürük!?
Fekal-oral geçiş yoktur
Perinatal geçiş
Anne serolojisi önemlidir
HbeAg + = %70-90
HbeAg -, HbsAg + = %10-67
İn-utero infeksiyon nadirdir
Yenidoğanlar genellikle HBV’ye “immün-tolerandır”;
HBV DNA yüksek ancak ALT normaldir.
Perinatal geçişin önlenmesi
Hbs Ag + anneden doğan bebeğe doğumdan hemen
sonra (ilk 12-24 saat içinde) hepatit B aşısı ve
immünoglobulini 2 farklı bölgeden yapılmalıdır.
Hepatit B aşısı normal takviminde 1. ve 6. aylarda 2 ve
3. dozları yapılarak tamamlanmalı
6. aydan sonra (örn. 9 aylıkken) bebeğin serolojisine
bakılmalıdır
Akut hepatit B infeksiyonu
Yaşa göre semptomlar değişebilir
Küçük çocuk asemptomatik olabilir
İnkübasyon süresi (28-180 gün, ort. 80 gün)
Ateş, iştahsızlık, halsizlik, bulantı ve kusma (poliartrit,
anjiyoödem, döküntü, papüler akrodermatit,
glomerulonefrit, aplastik anemi)
Maruziyetten 8 hafta içinde sarılık,
hepatosplenomegali, kaşıntı (yaklaşık 4 hafta sürer)
Akut hepatit B; klinik seyir
İlk infeksiyon
Kronik
infeksiyon
Fulminan
hastalık
Hepatoselüler
karsinom
Siroz
Taşıyıcı
İyileşme
Hepatit B serolojisi; akut
Sarılık
Semptomlar
Temastan sonra geçen süre (ay)
Kronik HBV infeksiyonu
HbsAg pozitifliğinin 6 aydan uzun sürmesi veya AHBc Ig
M negatif iken HBS Ag + olması
HbeAg pozitif ya da negatif olabilir
Kronik hepatit B
HbsAg 6 aydır pozitif
HBV DNA 20.000 IU/mL (10
5
kopya/mL), HBeAg
negatiflerde 2.000-20.000 IU/mL
ALT’de sürekli/aralıklı yükselme
Biyopside kronik hepatit ve nekro-inflamasyon
Kronik HBV infeksiyonu
İnaktif HbsAg taşıyıcılığı
HbsAg 6 aydır pozitif
HbeAg negatif, Anti Hbe pozitif
HBV DNA <2.000 IU/mL (10
4
)
ALT sürekli normal
Biyopside ciddi hepatit bulgusu yok
Kronik HBV infeksiyonu
Kendiliğinden HbeAg serokonversiyonu (AntiHbe
gelişmesi oranı yılda %8-12, erişkinlerde;
çocuklarda daha az)
Kendiliğinden HbsAg serokonversiyonu oranı
(yıllık %0.5-1)
Çocuklarda kronikleşme eğilimi daha fazla
Kronik HBV infeksiyonu; Klinik
Asemptomatik
Artmış ALT
Son dönem karaciğer hastalığı (siroz)
Hepatoselüler karsinom (nadir)
Kronik HBV infeksiyonu
Semptomlar
Temastan sonra geçen süre
Yıllar
Aylar
Hepatit B serolojisinin yorumlanması
,
Hbe
Ag
Anti-
HBs
Anti-
HBc
Anti-
HBe
Yorum
+
+-
-
-
-
Erken akut hastalık/taşıyıcılık
+
+-
-
+
-
Akut/kronik
hastalık/taşıyıcılık
+
-
-
+
-
Akut hastalık geç
evre/taşıyıcılık
+
-
-
+
+
Erken iyileşme evresi/e
negatif hasta
-
-
-
+
-
Pencere dönemi
-
-
+
+
+
İyileşme
-
-
+
-
-
Aşıyla bağışıklık
HBV tedavisi
Akut;
Lamivudin !! (yeterli çalışma yok)
Kronik (viral replikasyonun durdurulması, ALT
normalleşmesi, histopatolojik iyileşme)
İnterferon, PEG interferon
Nucleosid analogları (lamivudin, adefovir, tenofovir
v.b. )
Hangi kronik HBV’li hastaları tedavi
edelim?
Kronik HBV infeksiyonu
Aktif viral replikasyon (HbeAg +, HBV DNA +)
ALT yüksek
Karaciğerde aktif hasar ve fibrozisi olan çocuklar
Tedaviye yanıt verme ihtimali yüksek olan hastalar
•
Serum HBV DNA’sı düşük olanlar
•
HBS Ag’i düşük olanlar
•
Aktif enflamasyonu olanlar
•
Hastalığı yakında edinmiş olanlar
Hepatit B aşısının başarısı
Dünyadaki ilk kitlesel aşılama Tayvan’da 1984 yılında
başlatılmış
Çocuklardaki HbsAg pozitiflik oranı %9.8’den %0.6’ya
düşmüştür
Kronik HBV infeksiyonu ve HCC oranı da azalmıştır
Türkiye’deki HBV aşıları
Tablo 1: Türkiye’de
bulunan HBV aşıları
Ticari ismi
Zarf antijeni
Doz
Engerix-B
SHBs HBsAg
HBsAg, 10-20µg/doz
Hepavax-Gene
SHBs HBsAg
HBsAg, 10-20µg/doz
Euvax B
SHBs HBsAg
HBsAg, 10-20µg/doz
H-B-Vax II
SHBs HBsAg
HBsAg,2,5-10-40µg/doz
Genhevac-B
SHBs, MHBs
HBsAg+pre-S,
20µg/doz
http://www.asicalismagrubu.org/hbv.asp
Hepatit B aşı yanıtları
Erişkin ve bebeklerin antikor
cevapları
Doz
Bebekler
(%)
Adölesan ve Erişkin
(%)
1
16-40
20-30
2
80-95
75-80
3
98-100
90-95
http://www.asicalismagrubu.org/hbv.asp
Hepatit C infeksiyonu
Flavivirüs ailesinden RNA virüsüdür
6 genotipi var (1-6), farklı klinik yanıtlardan sorumlu
Genotip 1 en sık ve tedavisi en zor olan
Genotip 2 ve 3’ün ribavirine yanıtları iyi
Enfekte olanların %85’inde infeksiyon kronikleşir
20-30
yıl sonra %25’inde tablo siroz, karaciğer
yetmezliği veya HCC ilerler
Hepatit C infeksiyonu
Çocuklarda nadir
Genellikle kronik kan transfüzyonu yapılan çocuklarda
Talasemi
Lösemi
Hemofili v.b.
Geçiş parenteral yolla
Sitopatik etki, immün aracılı hasar ??
Hepatit C infeksiyonu: klinik
Akut HCV
Çok nadir
Çok hafif
Kronik HCV
Yaş ilerledikçe karaciğer hasarı artar
Ergenlik döneminde siroz ve HCC görülebilir
Kutanöz vaskülit, periferik nöropati, serebrit, MPGN
ve nefrotik sendroma neden olabilir
HCV tanı
Anti HCV pozitifliği yeni ya da geçirilmiş bir
infeksiyonu gösterebilir
HCV RNA çok erken dönemde pozitifleşir
HCV RNA’nın 6 aydan uzun süre pozitifliği kronik
infeksiyonu gösterir
HCV serolojisi
Sarılık
Semptomlar
Temastan sonra geçen süre
Yıllar
Aylar
HCV tedavi
Akut HCV
Erişkinlerde bulaştan sonraki ilk 3 ay
içinde interferon/PEG-interferon
kronikleşmeyi önleyebilir
Çocuklarda veri yok
Kronik HCV
>3 yaşından sonra
İnterferon/PEG interferon ve ribavirin
Hedef tedavi bitiminden 6 ay sonra HCV
RNA’nın negatif kalması
HCV tedavi
Tedavi yanıtı
Genotip 1’de %50-60,
Genotip 2-3’de %80-90
Hepatit D
Defektif RNA virüsü, kendi başına çoğalamaz
HBV ile birlikte infeksiyon yapar
Ko-infeksiyon
Süper-infeksiyon
Tek başına HBV infeksiyonundan daha ağırdır
Akut infeksiyonda mortalite %2-20
Siroza gidiş daha sıktır
Tedavi interferon-alfa
Dostları ilə paylaş: |