Viruslar tarqalishining ommalashuvi, ular ta’siri oqibatlarining jiddiyligi virusga qarshi maxsus vositalarni va ularni qullash metodlarini yaratish zaruriyatini tugdirdi. Virusga qarshi vositalar yordamida quyidagi masalalar echiladi:
kompyuter tizimlarida viruslarni aniqlash;
viruslar ta’siri oqibatlarini yuqotish.
Viruslarni aniqlashni ularning ta’siri boshlanishi bilanoq yoki, loaqal, zararkunandalik vazifalari boshlanmasdanoq amalga oshirish maqsadga muvofiq xisoblanadi. Ta’kidlash lozimki, barcha xil viruslarning aniqlanishini kafolatlovchi virusga qarshi vositalar mavjud emas.
Kompyuter tizimlarida viruslarni aniqlashning quyidagi metodlari mavjud:
skanerlash;
uzgarishlarni bilib qolish; evristik tahlil;
rezident qorovullardan foydalanish;
programmani vakstinastiyalash;
viruslardan apparat-programm ximoyalanish. Skanerlash - viruslarni aniqlashning eng oddiy metodlaridan xisoblanadi. Skanerlash programma-skaner tomonidan amalga oshiriladi. Bu programma-skaner viruslarning tanituvchi qismini-signaturani qidirish maqsadida fayllarni kurib chiqadi. Kupincha programma-skanerlar aniqlangan viruslarni yuqotishi mumkin. Bunday programmalar polifaglar deb ataladi. Skanerlash usuli signaturalari ajratilgan va doimiy bulgan viruslarni aniqlashda qullaniladi.
Uzgarishlarni bilib qolish usuli programm-taf-tishchidan foydalanishga asoslangan. Bunday programmalar odatda virus joylashadigan diskning barcha qismlari xarakteristikalarini aniqlaydi va eslab qoladi. Programma-taf-tishchining davriy bajarilishi jarayonida saqlanuvchi xarakteristikalari bilan disk qismlarini nazoratlash natijasidagi xarakteristikalar taqqoslanadi. Taftish natijasida programma viruslar borligi xususida taxminga asoslangan axborotni beradi.
Metodning eng asosiy afzalligi- viruslarning barcha xilini xamda noma’lum viruslarni aniqlashi imkoniyatidir.
