Teleradioeshittirishda uzatish va qabul qilish qurilmalari

13.2. Amplitudaviy modulyatsiyalangan signallarni detektorlash 
 
Amplitudaviy detektor
foydali ma’lumotga ega bo‘lgan amplitudaviy 
modulyatsiyalangan 
kirish 
signalining 
qonunini 
takrorlaydigan 
chiqish 
kuchlanishini ajratish uchun mo‘ljallangan qurilma hisoblanadi. Detektorlash 
operatsiyasi parametrlar davriy o‘zgaradigan zanjirlardan foydalanishda (sinxron 
detektor) yoki nochiziqli elementlarning qo‘llanishi yo‘li bilan amalga oshirilishi 
mumkin (13.6- rasm). 
Detektor sifatida kirishiga signal ta’sir etadigan nochiziqli element 
ishlatilganida (13.7- rasm): 
U
kir
 = U
kirm
cos(ωt) = U
m0 
(1+mcos(Ωt))cos(ωt) 
Nochiziqli elementning nochiziqliligi tufayli kirish va chiqish toklari 
o‘zgarmas va garmonik tashkil etuvchilarning yig‘indisiga teng bo‘ladi: 
i
kir
 = I
kir
+ I
kirm1
cos(ωt+φ
1
) = I
kirm2
sin(2ωt+φ
2
)+… 
i
chiq
= I
chiq
+ I
chiqm1
cos(ωt+φ
1
) = I
chiqm2
sin(2ωt+φ
2
)+… 

---

191
13.6- rasm. Amplitudaviy detektorning umumlashtirilgan sxemasi 
Chiqish tokining o‘zgarmas tashkil etuvchisi signalni modulyatsiyalash 
qonunini takrorlaydi.
I
chiq
 = I
0
+ I
Ωm
cos(Ωt+φ)
13.7- rasm. AM-detektor kirish va chiqish signallarining shakllari 
O‘zgarmas tashkil etuvchi va signalni modulyatsiyalash qonuni kuchlanishi 
detektor yuklamasida ajraladi va quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi: 
U
chiq
 = U
chiq 
Z = U
0
+ U
Ωm 
cos(Ωt+φ) = U
0
+ U
chiq
(Ω) 
Boshqa murakkabroq signallar uchun ham o‘xshash olish mumkin.