TeleviZİya nəZƏRİYYƏSİNİN Əsaslari
Məsul redaktor (editor-in-chief)
Yüklə 7,01 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Məsul redaktor (editor-in-chief) – mətbu nəşrə rəhbərlik edən baş redaktor (redaktor), yaxud onu əvəz edən şəxs; teleradio təşkilatında verilişlərin (proq ramların) yayımına (efirə getməsinə) icazə verən və bu yayım üçün cavabdeh olan şəxs.
– fonoqram yazılışı pultu, müxtəlif xətlərdə və kanallar da olan səsi uyğunlaşdıran, seçən, qarışdıran, tezliyi dəyişdirən qurğu. M., adətən, dördkanallı olur: birinci və ikinci kanallar mikrofon, monocihaz lar kimi təksəsli girişlərdə,üçüncü və dördüncü kanallar isə stereogirişlərdə istifadə edilir; 2) montaj zamanı bir kadrdan digərinə plastik keçidi təmin edən pult qurğusu.
– hər hansı problemə (mövzuya) münasibətdə bir birinə zidd mövqe tutan adamların toplaşdığı “dəyirmi masa” tipli verilişlərin 372 aparıcılarına bəzi Qərb ölkələrində verilən ad. M.un əsas vəzifəsi tərəflər arasında yaranan mübahisəni səmərəli məcraya yönəltmək, vaxt balansını ədalətlə müəyyənləşdirmək, çıxış edənlərin mövzudan uzaqlaşmasına im kan verməməkdir. M. mübahisə və diskussiyaların iştirakçısı deyil, yalnız istiqamətləndiricisidir. Monitor (monitor) – təsvirin keyfiyyətinə, kadrın quruluşuna və s. vizual nəzarət etmək üçün studiyada və rejissor pultunda qoyulan videonəzarət qur ğusu, TV aparatı. Videoyazı, yaxud efirə canlı gedən verilişin təsvir keyfiyyəti M.da izlənilir. Bəzən studiyadankənar çəkilişlərdə də M.dan istifadə edilir. Kompüter sistemində isə M. (displey) mətn və qrafiki informasiyanın ekrana çıxarılması üçündür. Burada M. videoadapter adlanan xüsusi aparat qurğusu nun idarəsi altında işləyir. Montaj (edit) – çəkilmiş filmin, publisistik, ədəbi, musiqili və s. verilişin ayrı ayrı hissələrinin (epizodların), parçalarının bədii və məna cəhətdən bütöv, dol ğun, tam hala gətirilməsi; çəkilən təsvirlərin məqsədəuyğun şəkildə seçilərək birləşdirilməsi; filmin ardıcıl çəkilməyən səhnələrinin ssenariyə uyğun ardıcıl seçilməsindən , yəni tamaşaçılara ekranda göstəriləcək qaydada düzümündən ibarət yaradıcılıq əməliyyatı. Bu proses montajın texniki mahiyyətidir. Lakin M.ın, həm də sırf yaradıcılıq cəhətləri var. M. filmin yaradılmasının bütün mərhələlərində ssenaridə, operator işində və çəkilmiş materialın şərhində, təsvirin səslə birləşdirilməsi prosesində zəruridir. Müxtəlif janrlı filmlərdə M. ın müxtəlif üsulları tətbiq olunur. Lakin kinematoqrafik təsirin bütün digər elementləri kimi M. da həmişə kino əsərinin zəruri tərkib hissəsidir. TV M.ını iki mərhələyə ayırmaq olar: proqramın istehsal prosesindəki montajı və isteh saldan sonrakı montaj. M.ın konstruktiv, paralel, ardıcıl, dinamik (çevik), rit mik, çarpaz, assosiativ və s. növləri vardır.
– hadisənin yeri haqqında informasiya bildirən ünvan planından sonra standart montaj üsuluna uyğun olaraq hər hansı detalın iri planına keçilməsi. Montaj ritmi (editing rhythm) – ardıcıl montaj zamanı keçidlərin müəyyən ahəngə, ritmə uyğunlaşdırılması. Adətən, bu ritmi göstərilən hadisənin ahəngi (ya iştirakçıların hərəkətləri, ya da dialoqda) müəyyənləşdirir. Dinamik mon tajda ritm hadisəyə nisbətdə kənar amillərdən daha çox asılıdır. M. r.ni daha çox yayılmış iki üsul musiqiyə və zamana görə montaj üsulları müəyyən edir: a) Musiqi əsasında montajda musiqi əsərinin ritminə və ya melodiya sına uyğun olaraq əlaqəli və ya əlaqəsiz planların birbirinə calağı – yapış
dırılması əsas tutulur. Belə montaj zamanı plandanplana keçid musiqinin ölçüsünə, ahənginə tam uyğun şəkildə, heç bir əyintisiz həyata keçirilir. Daha maraqlı montaj çözümlərində plan keçidləri melodik biçimə, musiqi tempi nin və səslənmə intensivliyinin dəyişməsinə uyğun olaraq gerçəkləşdirilir.; b) Zamana görə montaj deyəndə isə planın davametmə müddətini zamana görə yox, zaman kəsiyinə görə müəyyənləşdirmək üsulu nəzərdə tutulur. Məsələn, ayrılıqda hər planı iki saniyə sürən bir silsilə keçid etmək olar; yaxud həmin planları musiqinin ölçüsünə görə montaj etmək də mümkündür. Bu zaman müxtəlif uzunluqlu planların birbirini əvəzləyib təkrar etməsi montajın ritmi ni müəyyənləşdirəcək. 373 Montaj sıçrayışı (jump cut) – buna “qaçan kadr” da deyilir. Rakurs və çəkiliş bucaqlarına görə oxşar olan, ancaq yüz faiz üstüstə düşməyən eyni ob yektin iki planının birbirinin ardınca yapışdırılması zamanı özünü göstərən montaj təhrifi. M. s. görüntülər arasında kəskin keçidləri xatırladır. Çünki bir plandan digərinə keçərkən çəkiliş obyektinin vəziyyətinin qəflətən, kəskin şəkildə “tullanışları” o vaxt baş verir ki, montaj planının orta hissəsi kəsilir və planın əvvəli ilə axırı birbirinə yapışdırılır. Planın əvvəlində və sonunda kadrdakı çəkiliş obyektinin ölçüsü və vəziyyəti eyni olmayanda seyrçiyə elə gəlir ki, obyekt ekranın bir hissəsindən digər hissəsinə “tullanıb”. Dərhal gözə çarpdığı üçün belə tullanma və sıçrayışlardan qaçmaq lazımdır. Hərəkətin kadr məkanında inkişaf axarını pozduğundan belə sıçrayışlar montaj yanlış lığı kimi qavranılır. Çəkilən obyekt qəfildən, həm də heç bir səbəbsiz ekranın digər küncündə peyda olursa, ardıcıl montaj effekti itir. Montaj vərəqi (edit decision list) – bir montaj seansı müddətində yerinə yetirilməsi nəzərdə tutulan bütün montaj əməliyyatlarının siyahısı. Ondan çox vaxt yubadılmış şəkildə və real zaman miqyasında icra olunmuş montaj əməliyyatlarını calaşdırmaq üçün istifadə olunur. M. v.ində audio və videosı ra tam əksini tapır, uyğun taymkodlar göstərilir. Mozaik görüntü (mosaic screendisplay) – 1) eyni, yaxud müxtəlif material lardan düzəldilən təsvir, naxış; təsvirin ekranda mozaika şəklində göstərilməsi. Videokameralarda “fade out/in” işi mozaika təsviri ilə də etmək mümkündür; 2) hər hansı verilişdən, filmdən dinamik fraqmentlər göstərilməsi.
– məzmun, məna və formaca birbiri ilə bağlanmayan ayrıayrı kiçik süjet, çıxış, müsahibə və digər təsviri materiallar toplusundan ibarət olan veriliş növü. Məs., “Xəbərlər”, yaxud “Səhər” tipli proqramlar M. v.ə aiddir.
– sənətkarın hər hansı əsərində qoyduğu və müəyyən həyati material əsasında aşkara çıxardığı əsas məsələlərin məcmusu; əsərin bədii məzmununun əsas məqamı. M. t. süjetlərdə, motivlərdə, epizod larda işlənib hazırlanır.
– montaj texnikasını və montaj texnologiyasını dərindən bilməklə yanaşı, teleproqramın yekun vari antını seçmək prosesində məsul qərar çıxarmaq səlahiyyəti olan şəxs. M. m. s. nə qısa məzmun yazılmış kağız, çəkilmiş materialla dolu onlarca kaset verilir; o, bunların hamısından təyin edilən verilişin xarakteri və tipinə uyğun gələn süjet hazırlamalıdır. M. m. s. hansı musiqi və səs effektlərini seçmək, yekun varianta hansı fonoqram fraqmentləri və çəkiliş planları artırmaq və hətta sü jeti bütövlükdə necə qurmaq haqqında müstəqil qərar çıxara bilər. Ancaq bir qayda olaraq, proqramın quruluşçusu və ya rejissoru bu zaman son söz demək hüququnu özündə saxlayır.
– montaj zamanı iki qeyriar dıcıl plandan faydalanmaq məqsədilə onların arasına vurulan plan. Adətən, neytral planda göstərilən obyekt ya frontal yöndən göstərilir, ya üzü ekrana olan kameraya yaxınlaşdırılır, ya da kameradan uzaqlaşdırılır.
374 Nyusmeyker (newsmaker) – jurnalistlərin diqqətinə layiq şəxs, yaxud hadisə. Hərfi tərcümədə: yenilik yaratmağa qadir; mənaca “newsbreak” bu terminə yaxındır. Obraz (image) – gerçəkliyin bədii əksi. Ümumi ideyanın konkret, fərdi su rət lər vasitəsilə açıqlanması. Bədii O.ların yaradılması predmetin və ya hadisənin ən vacib və xarakterik cəhətlərinin seçilməsi və əks olunması ilə bağlıdır. O, həm ağıla, həm də hisslərə təsir edir. Reklam O.ı – reklam edi lən şirkətin, malın hər hansı bir işarə (əşya, predmet və s.) vasitəsilə təsvir edilməsidir. Uğurlu reklam O.ı firmanın və ya hər hansı məhsulun vizual cəhətdən yaddaqalan olmasına kömək edir.
– 1) həssas təbəqədə çəkilən əşyanın həqiqi təsvirini yaradan, ümumi sağanağa salınmış bir və ya bir neçə linza (bəzən isə həm də güzgü) şəklində mövcud olan optik sistem. O.in bütün hissələrinin optik oxları ümumi optik oxun üzərində olur; 2) optik cihazın qabaq şüşəsi və ya şüşələri; 3) qərəzsiz, bitərəf. Obyektivin diafraqması (opening/objective diaphragm) – optik sis tem də: kinokamerada, telekamerada, fotoobyektivdə işıq şüalarının məh dud laşdırılması və ya dəyişdirilməsi üçün xüsusi qurğu. Akustikada – mikrofo
nun bir hissəsini təşkil edir və səs dalğalarını şüalandırır, yaxud qəbul edir. Orta plan (medium close-up) – iri planla ümumi planın arası; televizor ek ranında bir, yaxud bir qrup şəxsin bütöv və yaxud dizdən yuxarı təsviri. Öyrədici proqramlar (cogmitive programs) – qarşısına auditoriyanı ma arifləndirmək, onu müəyyən biliklər sistemi ilə təmin etmək, qarşısına tama şaçılarda mü əyyən zövq və dünyagörüşü formalaşdırmaq məqsədi qoymuş teleproqram. Ən klassik Ö. p. müxtəlif kütləvi formalardan istifadə etməklə tamaşaçılara ayrıayrı sahələrə (tarix, hüquq, coğrafiya, təbabət, dil öyrətmə, ətraf mühit, təbiət, mədəniyyət və s.) dair ardıcıl bilik verən proqram sayılır. Ö. p. teleradionun ilk illərindən tutmuş bu günədək bir çox yayım şirkətlərinin proqram siyasətində əsas yer tutur. ABŞ, Kanada, Yaponiya və s. kimi ölkələrdə auditoriyanın geniş bir hissəsini nəzərdə tutan və yalnız öyrədici proqramlar yayan ixtisaslaşmış telekanallar mövcuddur.
– əsas məqsədi müxtəlif mövzularda verilişlər hazırlayıb efirə verməklə auditoriya toplamaq və reklam cəlb edərək pul qa zanmaq olan qeyridövlət TV qurumu. Ö. t.nı, bir qayda olaraq, hüquqi və ya fiziki şəxslər təsis edir. Bəzi ölkələrdə Ö. t. ictimai TVnin (məs., Böyük Brita niyada AyTiVi kimi) funksiyasını yerinə yetirir. Ö. t.da proqram siyasətini, yayım şəbəkəsinin əsas cizgilərini, kadr, əmlak və maliyyələşmə məsələlərini təsisçi özü həll edir. Pablik-rileyşinz (public relations) – cəmiyyətlə, ictimaiyyətlə əlaqələrin yaradılması, ictimai informasiyanın idarəetmə sistemi; ictimai münasibətlər (vasitəli reklam). Müəyyən ərazidə veriliş, onun istehsalçısı haqda müsbət ictimai fikir yaratmaq məqsədi güdən tədbirlər kompleksi. P. r.in məqsədi nəzərdə tutulan auditoriyaya, korporativ maraqlara, ictimai rəyə təsir etmək, təşkilat haqqında müsbət imic yaratmaqdır.
375 Pafos (enthusaism/inspiration) – 1) hissli, ehtiraslı, həvəsli danışıq; telera dio mətninin ucadan, şövqlə , xüsusi intonasiya ilə oxunması; adətən, bədii əsərlərin tamaşası zamanı aktyorlar tərəfindən tamaşaçıları riqqətə gətirmək üçün istifadə olunur; 2) mətnin oxunuşunda, yaxud verilişdə süni olaraq yara dılan abhava, yalançı ahəng. Panoram (panoram) – kinoçəkiliş üsullarından biri; məkan sənəti növlərindən biri; kinoçəkiliş aparatının üfüqi, şaquli, yaxud da hər iki istiqamətə çevrilməsi ilə həyata keçirilir. P. vasitəsilə yaranan effekt müşahidəçinin başını və gözü nü çevirməsinə, yaxud qaldırmasına uyğun olur. P. böyük məkanların ekran da göstərilməsi üçün geniş tətbiq olunur. P. tamaşaçıda real məkan illüziyası əmələ gətirdiyindən, ondan, əsasən, geniş ərazini və çoxlu iştirakçını əhatə edən hadisələrin təsviri üçün istifadə olunur. Paparassi (paparazzo) – bir çox ölkələrdə “kompromat” və məşhur adamla rın həyatından sensasiyalı, qalmaqallı məlumatlar axtarıb tapan fotojurna list. P.ləri qalmaqallı, qeyriadi görüntülər ovuna çıxmış bəd niyyətli peşə sahibləri adlandırmaq olar. Onlar çəkdikləri “qiymətli” fotoların müqabilində qəzet, jurnal və TVlərdən yaxşı pul alırlar. Parafraz (paraphrase) – 1) bir ifadənin və ya sözün mənasını başqa ifadə ilə təsvir etmə; 2) başqa musiqi əsərlərindən alınmış mövzu əsasında yazılmış musiqi fantaziyası. Paralel montaj (paralel editing) – ekranda göstərilən hadisələrin gərgin dra maturji nəqlinə imkan verən kinematoqrafik vasitə. P. m. müxtəlif vaxtlarda və müxtəlif məkanlarda çəkilmiş kadrları vahid süjet xəttində birləşdirməyə, həm də onların arasında qarşılıqlı əlaqə yaratmağa imkan verir. P. m. tamaşa çıda müxtəlif məkanlarda cərəyan edən hadisələrin eyni vaxtda baş verməsi təəssüratını yaradır. P. m.da hadisələrin xronoloji qaydası teztez pozulur. Olayların başlıca açıqlanma xəttinə münasibətdə montajçı geriyə (flashback), yaxud irəliyə keçid effekti (flashforward) yaratmaqla, keçmiş və gələcək za manları göstərən planları da növbələşdirə bilər. Patetika (pathetikness) – burada: estetik kateqoriya kimi müəyyən ardıcıllıq kanalları çərçivəsində hər hansı verilişə xas olan hissi, emosional abhavanı, ən ümumi emosional cəhətləri əks etdirir. Hər proqramın öz P.sı olur. Məs., “Yeni il verilişi”nin P.sı adi veriliş P.sından xeyli fərqlənir.
– verilişlərin, filmlərin, o cümlədən klip və reklamların çəkilişi üçün xüsusi hazırlanmış yer: meydança, çadır, alaçıq. TV tamaşasında evin, otağın içini təsvir edən dekorasiya; çəkilişin aparıldığı qa palı məkan.
– çəkilişlərin pavilyonda aparılması. Na turadan fərqli olaraq P. ç. işıqlandırma, dekorasiya və akustika üçün müvafiq hazırlıqdan sonra aparılır. Personaj (personage) – tamaşada, filmdə, kitabda və ya oyunda iştirak edən şəxs. Sənət əsərindəki hər bir sima, şəxs, fərd personajdır. Personaj insan, hey van, mistik qüvvə və s. ola bilər. 376 Pik-taym (pick-time) – radio və TV reklamını nümayiş etdirməyin ən mü nasib vaxtı. Bu zaman TV və radio proqramlarına auditoriyanın ən çox hissəsi baxır.
Pilot (pilot) – sınaq çəkilişi, proqram; verilişin epizodu, nüsxə; auditoriya nın mümkün reaksiyasını öyrənmək və bunun üçün xüsusi qrantlar təqdim edən reklam sifarişçisinin sponsorların diqqətini cəlb etmək üçün filmin, ya xud serialın nümayişi.
– televizora qoşulan, həmin anda seyrçinin baxdığı kanalı müəyyən edən, pultla idarə olunan xüsusi cihazdır. Plan (plan/map) – kinematoqrafiya və TV kadrında obyektin fəzada yerləş məsi və təsvir miqyası. Obyektin tutduğu vəziyyətə görə birinci, ikinci və uzaq P.lar, miqyasa görə isə iri, orta və ümumi P.lar olur. P.ların dəyişilməsi səhnə və epizodların təsvirmontaj kompozisiyalarının qurulması üçün əsas formadır. Planın dərinliyi (fokal length) – əşyanı fokusda göstərməyin mümkün oldu ğu zona. P. d.: a) obyektin kökləndiyi fokus məsafəsindən; b) obyektivin özü nün fokus diapazonundan (yaxud trasfokatorun – “zum”un vəziyyətindən); və c) obyektivin diafraqmasının (f) nisbi gözlüyündən asılı olaraq dəyişir. Plastika (plastic movements/effect) – hərəkətin çeviklik, rəvanlıq, ifadəliliklə səciyyələnən gözəlliyi, hərəkət və jestin ahəngdarlığı; ekran əsərinin estetik ça larları. Əsasən heykəltəraşlığa (həmçinin memarlıq, boyakarlıq və s.) xas olan həcm formalarının bədii ifadəliliyi; bədən ilə incə ritmik hərəkətlər göstərmə məharəti. P. incəsənətdə xoreoqrafiya və səhnə sənətinin digər formalarında əyani şəkildə təzahür edir.
– TVnin bədii ifadə vasitələrinə əsaslanan ədəbi veri liş lərdə poetik forma və prinsiplər sistemi. Postfolklor (postfolklore) – filologiya elmləri, folklor sxemləri üzrə inkişaf edən mətnlərdir, lakin, folklorun rəsmi təyinatına uyğun gəlmir. İlk növbədə bu, yazılı və şəbəkə folkloru – müasir dövrün folklorudur. Poza (pose/posture/allitude) – 1) ekranda danışan (oxuyan, hərəkət edən) adamın bədəninin aldığı vəziyyət; 2) qeyrisəmimi davranış, başqalarını qıcıq landırmaq üçün nümayiş etdirilən davranış tərzi. Praym-taym (prime-time) – TV verilişlərinin ən çox baxıldığı vaxt (saat 19.30 – 23.00). Ən baxımlı proqramlar məhz bu vaxtda göstərilir. Reklam sifarişçiləri üçün P. t. “qızıl vaxt” sayılır.
– kinostudiyanın , teleşirkətin (filmin, tamaşanın, te leverilişin) çəkilişlərə ideyabədii və maliyyətəşkilati cəhətdən nəzarət edən etibarlı nümayəndəsi; kinofilmləri istehsal edən və maliyyələşdirən müəssisə sahibi. Bəzən məşhur rejissor, aktyor və ssenaristlər də P. kimi çıxış edir.
– stənilən tərəfə parlaq işıq salan uzaq təsirli, güclü, çökək aynalı işıqlandırıcı cihaz; P. işığı optik sistem (güzgülər və linzalar) vasitəsilə məhdud fəza bucağı altında mərkəzləşdirir. Əsas elementləri optik sistem, işıq mənbəyi və döndərmə mexanizmli gövdədir.
377 Proqram (program) – 1) ekran və efirə gedən verilişlər toplusu; müəyyən bədii ideya prinsipində hazırlanmış verilişlər sırası; 2) təşkilatın, yaxud müəyyən xadimin fəaliyyətinin əsas müddəalarının şərhi. Proqram rejissoru (broadcasting director) – konkret efir günündə verilişlərin proqram üzrə ardıcıllıqla efirə getməsini izləyən buraxılış rejissoru; videore jissor.
Proqramların tipinin müəyyənləşdirilməsi (program type definitions) – kütləvi auditoriyanın maraqlar spektri nəzərə alınmaqla efir vaxtının səmərəli bölüşdürülməsi. Əsas proqram dairəsi tipinə bunlar daxildir: informasi ya, aparıcıanalitiklərin şərhləri və hava haqqında məlumat, idman, ticarət yenilikləri ilə müşayiət olunan yerli, ümumdövlət, beynəlxalq xəbərlər proq ramları; lokal, dövləti, yaxud beynəlxalq xarakter daşıyan diskussiyaların, söhbətlərin, çıxışların, şərhlərin, forumların, dəyirmi masaların daxil olduğu ictimai məsələlər proqramları; iqtisadi proseslər, biznes, marketinq və kənd yerlərində həyatın digər sahələrinə dair problemlərə toxunan proqramlar; musiqi verilişlərini, teatr tamaşalarını, oyunları və s. əhatə edən əyləncəli proqramlar; əyləncəlimusiqili verilişlər, teatr tamaşaları, xəbərlər və oyunlar şəklində dini proqramlar; idman, tədris proqramları və s. Proqramlaşdırma (programming) – 1) efirə gedəcək TV və radio verilişlərinin müəyyən müddət üçün ardıcıllıqla tərtib edilməsi; bu verilişlərin efir vaxtının (gün, saat) və həcminin qabaqcadan müəyyənləşdirilməsi; 2) hər hansı məsələnin elektron hesablama maşınında həlli üçün proqramın tərtib olunması. P.nın mühüm bölməsi avtomatik P.dır. Bu, hesablayan maşın üçün proqramın tərtib üsullarını öyrənir.
– 1) kameranı, ekranı və s. obyektləri müəyyən məsafədən idarə etmək üçün üzərində cihazlar qurulmuş xüsusi stol, stend və s. şəklində qurğu; studiyanı uzaqdan idarə etmək üçün texniki vasitələr məcmusu; 2) uca dayaqlar üstündə duran maili çərçivə şəklində not altlığı.
– baxış bucağı; çəkilən predmetə baxış nöqtəsi; məqsəddən asılı olaraq tətbiq edilən operator sənəti üsulu; çəkiliş zamanı op tik oxun mailliyi; əşyanın kinokameraya çəkiliş nöqtəsinə nisbətən vəziyyəti. Bu zaman daha uzaq hissələrin perspektivli ixtisarı müşahidə olunur. Kino kadrlarda kinoçəkiliş aparatına yaxın olan çəkiliş obyekti hissələri böyüdülə bilər. Təsviri montaj kompozisiyası üçün R. geniş istifadə olunur. R. Müəllifin ideyasını ifadə etməyə, montaj parçalarında hadisənin dinamikasını nəzərə çarpdırmağa xidmət edir.
– sürətli kinoçəkiliş: saniyədə yüz və min dəfələrlə tezlikli kadr çəkilişi; bəzən yavaşıdılmış hərəkət effekti yaradan çəkiliş üsulu. Bu effekti həm kamera ilə çəkiliş anında, həm də montaj zamanı yaratmaq mümkündür.
leproqram tipi. R. ş. Qərb TVlərində geniş yayılmışdır. Redaktor (editor) efir üçün hazırlanan verilişə cavabdeh olan, verilişin ideoloji istiqamətindən tutmuş, fakt və informasiyaların dəqiqliyi nə qədər 378 hər şey üçün məsuliyyət daşıyan şəxs; çap edilən əsərə rəhbərlik edən, onun məzmununu təsdiq edən şəxs.
Yüklə 7,01 Mb. Dostları ilə paylaş:
|