Tema : Suwdiń qattılıǵı, onı jumsatiwda texnikanıń áhmiyeti Joba : Suwdı jumsatiwdıń reagentli usıl Termo ximik usıl

Hák yamasa hák-soda menen suwǵa islev beriw nátiyjesinde suw quramındaǵı tuzidan azayıwı júz beredi.

Suw barlıq tiri organizmler, atap aytqanda insannıń ómiri ushın eń zárúr element esaplanadı. Tábiyiy suwda mudamı hár túrlı duzlar erigen halda boladı. Olardıń muǵdarı qar, jawın suwida kem boladı, teńiz hám okean suwida onıń muǵdarı kóp boladı. Tábiyiy suwning quramında magniy, kalsiy, xloridleri, sulfatlari, gidrokarbonatlari hám basqa qosımshalar boladı. Quramında áne sol elementlardıń muǵdarına qaray suwdı : waqtınshalıq qattıqa iye bolǵan suw, turaqlı qattılıqqa iye bolǵan suw, kalsiyli qattılıq, magniylı qattılıq, ulıwma qattılıqqa iye bolǵan suwga ajraladi`. waqtınshalıq qattılıqqa iye bolǵan suwdı yumshatish múmkin.
Sanaatda suwdiń qattaqligini joytıw ushın ion almasinuv usılı qollanıladı. Kationitlar-suwda erimeytuǵın, quramında sırtqı ortalıq kationlarga almasina alıwshı, jıldam kationlar tutatuǵın qattı tawıq hám bódeneden basqa quslardıń mákiyeniler bolıp tabıladı. Anionitlar - suwda erimeytuǵın, quramında sırtqı ortalıq anionlariga almasina alıwshı, jıldam anionlar tutqan qattı elementlar. Kationitli kolonkadan ótkerilgen suwdiń quramındaǵı kalsiy hám magniy ionları natriy ionlarına alısıp, kolonkada qaladı hám natriy ionları suwǵa ótedi.
Suwdiń qattılıǵı - quramında Kalsiy (Ca) + hám Magniy (Mg) + ionları bolǵan suwdiń ózgesheligi. Suwdiń qattılıǵı 2 qıylı: nokarbonat qattılıq (turaqlı qattılıq ) — suwda kalsiy hám magniy sulfatlar eriwinen kelip shıǵadı ; karbonat qattılıq (waqtınshalıq qattılıq ) — suwda kalsiy hám magniy bikarbonatlar eriwinen payda boladı.

Suwdiń ulıwma qattılıǵı sol qattikliklar jıyındısına teń. Ulıwma qagtiklik 1 l suwdaǵı kalsiy hám magniy ionlarınıń milligrammekvivalentlari yigindisi (mgekvG'l) menen olshenedi. Qattılıǵı 1-1. 5 mgekv/ litr bolǵan suw oǵada jumsaq, 1. 5-3 mgekv/l den kem bolǵan suw jumsaq, 3—6 mgekv/l bolǵan suw ortasha, 6 -10 mgekv/l ortasha qattı, 10 mgekv/l den artıq bolǵan suw bolsa júdá qattı suw esaplanadı. Tábiyiy Suwdiń qattılıǵı túrlishe. Dárya hám kól suwınıń qattılıǵı 0, 1—0, 2 mgekv/l (tayga hám tundra), jer astı suwı, teńiz hám okean suwınıń qattılıǵı 80— 100 mgekv/l Suwdiń qattılıǵı sebepli puw qazanları diywallarına shókpeler cho'kadi, kir yuvganda sabın kóp sarplanadı. Qattı suwda palız eginleri, gósh jaqsı pispeydi hám t.b. Suwdiń qattılıǵı úlken bolsa, sidikte tas payda boladı. Oraylıq suw támiynatında, tiykarlanıp, tutınıw etiletuǵın Suwdiń qattılıǵı 7 mgekv/l ge shekem bolıwına jol qóyıladı. Suwdiń qattılıǵı úlken bolǵanda suwdı yumshatish usılları qollanıladı.

Itibarıńız ushın raxmet!!!