Tema: Mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemlerinde fizikaliq tárbiyani shólkemlestiriwde milliy qadriyatlardan paydalaniw mazmuni kirisiw I bap. Mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemlerinde balalardii tarbiyalawda fizikaliq tarbiyaning

Tema: Mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemlerinde fizikaliq tárbiyani shólkemlestiriwde milliy qadriyatlardan paydalaniw

MAZMUNI
KIRISIW
I BAP. MEKTEPKE SHEKEMGI BILIMLENDIRIW SHÓLKEMLERINDE BALALARDII TARBIYALAWDA FIZIKALIQ TARBIYANING ORNI
1.1. Mektepke shekemgi jastaǵı balalardı fizikaliq tárbiyasılawdıń mazmunı hám quralları
1.2. Dáslepki jastaǵı balalardı fizikaliq tárbiyalaw
II BAP. MEKTEPKE SHEKEMGI BILIMLENDIRIW SHÓLKEMLERINDE MILLIY QADRIYATLARDAN PAYDALANGAN HALDA BALALARNI TÁRBIYALAW
2.1. Milliy oyınlardıń bala tárbiyasına tutqan ornı
2.2. Fizikalıq sipatlardı tárbiyalaytuǵın milliy háreketli oyınlar klassifikaciyası hám olardı úyretiw jolları
JUWMAQ
PAYDALANILǴAN ÁDEBIYATLAR


KIRISIW
Mámlekettiń qudıretin belgileytuǵın faktorlar kóp. Biraq olardıń eń túpkiliklilerinen biri sol elde er jetip atırǵan joqarı ruwxıylıqlı, fizakaliq saw, hár tárepleme bárkámal áwlad bolıp tabıladı. Sebebi, el-jurttıń keleshegi búgin kámalǵa jetip atırǵan jaslar qolında. Áne sol iygilikli maqsetlerdi ámelge asırıw mámleketimiz ǵárezsiz rawajlanıw jolındaǵı mámleket siyasatınıń eń aldingi baǵdarlarınan etip belgilendi. Kadrlar tayarlaw milliy programması tiykarında jetkinshekti joqarı intellektuallıq intalı, zamanagóy bilim hám oylawǵa iye, usı waqıtta saw turmıs tárizine ámel etetuǵın, fizikaliq saw, ruhiw tándar insanlar etip er jetkiziwdiń nátiyjeli sisteması turmısqa izbe-iz qollanıw etilip atır. Bul processda ul-qızlarımızdı fizikaliq saw, kúshli shıdamlılıq hám joqarı intellektuallıq potencialǵa iye insanlar etip tárbiyalawdıń bas faktorı, ózbek sportınıń keleshegi xalıq aralıq maydandaǵı abıray -itibarın ósitiriw ulesi bolǵan balalar sportın rawajlandırıw ulıwma milliy háreketke aylandı.
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2016-jıl 29-dekabrde qabıl etilgen sheshimi atqarılıwın támiyinlewde balalardı mektep bilimlendiriwine tayarlaw dárejesin tupten jaqsılaw, bilimlendiriw-tarbiya procesine zamanagóy bilimlendiriw programmaların qollanıw, maman pedagog kadrlar menen támiyinlew, balalardı hár tárepleme intellektuallıq, adep-ikramliliq, estetikaliq hám fizikalıq rawajlandırıw ushın shárt-shárayatlar jaratıw, bilimlendiriw mákemelerdiń materiallıq -fizikaliq tárbiyası metodikası mektepke shekemgi jastaǵı balalar fizikaliq tárbiyasınıń ayriqsha qásiyetlerin ashıp beredi. Fizikaliq tárbiyası metodikası ámeliyat menen tıǵız baylanıslı bolıp tabıladı.
Mektepke shekemgi jastaǵı balalarǵa bilimlendiriw-tárbiya beriwdiń tiykarǵı maqset hám wazıypaları balalardı fizikalıq hám intellektual tárepten rawajlandırıw, olardıń ruwxıylıq, jeke qábiletleri, umtılıwı hám mútajliklerin qandırıw, milliy hám ulıwma “2017-2021 jillarda mektepke shekemgi bilimlendiriw sistemasin jánede rawajlandiriw is-ilajlari haqqinda”ǵi PQ-2707-sanli qarari insanıylıq qádiriyatlarǵa, ǵárezsizlik ideyalarına sadıq halda voyaga etip barıwın támiyinlew, olardı mektepke shekemgi jastaǵı balalar bilimlendiriw-tárbiyasına qoyılǵan mámleket talaplarına muwapıq mektep bilimlendiriwine tayarlawdan ibarat. Bala dúnyaǵa kelgen kúnden baslap, mámleket hám jámiyet hám de ata-ana moynına onı saw, sanalı, uyańlı etip tárbiyalaw wazıypası qóyıladı. Mámleket hám jámiettiiń keleshegi jetkinshektiń qanday voyaga etiwine kóp tárepten baylanıslı. Óz gezeginde jámiyet rawajlanıwı millettiń ruwxıy dárejesi menen belgilenedi.
Mámleketimiz ǵárezsizlikke eriskennen son barlıq tarawlar sıyaqlı bilimlendiriw tárbiyada da kóplegen jańalaniwlardi ámelge asırıw mútajligi tuwıldı. Bunıń ushın bolsa miytin-puqta islengen, málim maqset hám wazıypalardı ózinde sáwlelengen perspektivalı programma talap etiler edi. Birinshi Prezidentimizning ǵárezsizliktiń dáslepki jıllarından baslap bul tarawda bolǵan bólek itibarı, onıń rawajlanıwı tımsalında jurtımızdań jarqıraǵan keleshegin, mámleketimizdiń ullılıǵın oyda sawlelendiriw etkenliginiń nátiyjesi bolıp esaplanıw 1997 yilda" Bilimlendiriw tuwrısında" ǵi Nızamı hám de "Kadrlar tayarlaw milliy programması" dúnyaǵa keldi. Ol jaǵdayda bárha dawam etetuǵın bir pútkil bilimlendiriw-tárbiya procesiniń belgileytuǵın dáslepki túri-mektepge shekemgi bilimlendiriw, dep ataladı. Bir ǵana bul jantasıwdıń ózi-aq bul bilimlendiriw túrine hár tárepleme ıqtıyatlılıq hám mehribanlıq menen qarawdı talap etedi. Sebebi, búgingi bala yamasa qız moynında XXI asirde kúshke to'lib, saw, bilimli, sanalı bolıp jámiyetimizdiń aktiv aǵzalarına aylanıw sıyaqlı úlken wazıypa turıpti. Bunda bolsa olar siz ham bizge-úlkenlerge ısenedi. Eger jaslarımızdaǵı ǵayratlılıqtı, kúsh-quwattı, bilimpazlıqtı, pidayılıq hám watanparvarlik menen uyqaslastira alsaq, bunnan -de zıyada qudıretti taba almaymız. Mektepke shekemgi jastaǵı hám kishi mektep jasındaǵı balalar menen jumıs aparıwda bul qaǵıydalar tómendegilerde óz ańlatpasın tabadı. Shaxstı hár tárepleme rawajlandırıw qaǵıydası háreket mádeniyatı qáliplestiriwdi hám áyne waqıtta intellektual qábiletlami (tutqırlıq, gúzetiwshenlik, qızıǵıwshılıq hám bashq.), etikalıq pazıyletlami (ıntızamlılıq, jámiyetshilik hám boshq.), estetik didti rawajlandırıwdı támiyinleydi. Ol yamasa bul bólek fizikalıq shınıǵıw túrlerine erte qánigelesiwge jol qoyıp bolmaydı. Ol bala salamatlıǵına jáne onıń uyqas fizikalıq rawajlanıwına zálel jetkiziwi, jańa kónlikpeler, keyinirek sport uqıbınin quram tabıwında, qáliplesiwinde qiyinshiliq tuwdırıwı múmkin. Salamatlandırıw baǵdarı qaǵıydası materiallar hám qurallar mazmunın, kólemin tańlawdı názerde tutadı, ol salamatlıqtı bekkemlewdi, shıpaker-pedagog qadaǵalawın ámelge asırıwdı támiyinleydi. Fizikaliq tárbiyasınıń miynet tájiriybesi menen baylanısı balalardi social tiykarlanǵan hár túrlı háreketler tájiriybesi menen bayıtıwda kórinetuǵın boladı. Túrli qurallardan paydalanıp, balalarda anıqlıq, háreketler tezligi, jaǵdayǵa baylanıslı tárzde ózin maslastırıw, oqıw, miynet, xojalıq sıyaqlı hár qanday jańa iskerlikte demde óz ornın tabıw tárbiyalanadı.