TERMIZ AGROTEXNALOGIYALAR
VA INNOVATSION RIVOJLANISH
INSTITUTI AGROLOGISTIKA VA BIZNES FAKULTITETI
MANZARALI BOG`DORCHLIK VA KO'KLAMZORLASHTIRISH
TA`LIM YO'NALISHI 213 - GRUH
TALABALARI NEMATJONOVA
GULSHANOY VA MURODQULOVA ZAYNURALARNING
INTERER O'SIMLIKLAR FANIDAN TAYORLANGAN TAQDIMOTI.
UZUMDOSHLAR OILASIGA MANSUB INTERYER O
ʻSIMLIKLARI
Bu oilaga 11 ta
turkum
va 700 tur kiradi. Ko‘pchilik
vakillar tropik va subtropik mintaqalarida tarqalgan daraxtsimon,
ilashuvchi liana
shaklidagi
o‘simliklardir. Barglari oddiy, panjasimon o‘yilgan
yoki qirqilgan
, pan-
jasimon tomirlangan,poyaga ketma-
ket joylashgan. Barglarning o‘rnashgan
bo‘g‘inlaridan, novdaning o‘zgarishi natijasida gajaklar hosil bo‘lgan.
Poya ular
yordamida ilashib o‘sadi. To‘pguli ro‘vaksimon. Gullari mayda,to‘g‘ri (aktino-
morf)bir yoki ikki jinsli Gulkosa barglari 4 -5 ta, tishsimon reduktsiyalangan (qis-
qargan), gultojibarg 4 -
5 ta, erkin yoki qalpoqsimon birikib o‘sgan.
Changchilari 4-
5 ta erkin o‘sgan gultojibarglarining qarshisida joylashgan.
Urug‘chisi bitta, ikkita meva bargchasining birikib o‘sishidan hosil bo‘lgan.
Tugunchasi ustki. Mevasi rezavor.
Ahamiyati:
Oilaning muhim ahamiyatiga ega bo‘lgan
turkumi tok
o‘simligi hisoblanadi. Bu o‘simlik qadim zamonlardan beri (6000 –7000
yil) ekib
o‘stirilib kelinayotganligi to‘g‘risida ma'lumotlar bor.
Hozirgi vaqtda
tokning dun-
yo bo‘yicha 3000 navi ma'lum.Uning mevasini xo‘l hamda
quritilib mayiz
holida
iste'mol qilinadi. Undan sharbat olinadi, sirop, murabbo
va konservalar
tayyor-
lanadi. Uzum
shifobaxsh xususiyatga ega bo‘lganligi uchun, oshqozon,
buyrak,
kam qonli va boshqa kasalliklarda foydalaniladi.