Termiz davlat pedagogika instituti mustaqil ishi

TERMIZ DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI

MUSTAQIL ISHI


Matematika va informatika ta’lim yo’nalishi 303-guruh talabasi Eshmuhammadova Habibaning “Tebranuvchi konturni Matlab muhitida modellashtirish”mavzusida tayyorlagan

TALABLANISH BOSHQARMASI
Muammo bayoni Tebranish zanjirida induktor, kondansatör, rezistor va manba mavjud. Devrendagi elektromagnit jarayonlarni ko'rib chiqing.
Fizik model Biriktirilgan parametrlarga ega ketma-ket tebranish sxemasining modeli ko'rib chiqiladi. Rezistor faqat faol qarshilikka ega, lasan induktiv, kondansatör kapasitivdir. Manba sinusoidal EMF hosil qiladi, manbaning ichki qarshiligi kontaktlarning zanglashiga olib keladigan qarshiligiga nisbatan ahamiyatsiz. Kontur nurlanmaydi.

Tebranish sxemasi modeli

Simulyatsiya parametrlari Kondensator sig'imi. lasan induktivligi. qarshilik qarshiligi. EMF manbasining amplitudasi va chastotasi.

Matematik model Kirchhoff qonuniga muvofiq, barcha kontaktlarning zanglashiga olib keladigan elementlari bo'yicha kuchlanish pasayishining algebraik yig'indisi manbaning EMF ga teng. Shuning uchun tebranish sxemasining matematik modeli shaklga ega


Integratsiyadan xalos bo'lish uchun tenglamaning chap va o'ng tomonlarini vaqtga nisbatan farqlaymiz.

bu erda R - rezistorning faol qarshiligi, Om; L - g'altakning induktivligi, H; C - kondansatkichning sig'imi, F; I - zanjirdagi oqim, A
– manbaning EMF; vaqt funksiyasi sifatida chastota ō va amplituda qiymati E0 bilan o'zgaradi. O'zgaruvchilarning o'zgarishi

tenglamani tartibli ikkita differentsial tenglamalar sistemasiga keltiramiz

Matematik modelni algoritmlash Differensial tenglamalar sistemasining o'ng tomonini hisoblash uchun kontur.m protsedurasini tuzamiz. M-fayl contur_main.m bu protsedurani ode45 funksiyasi yordamida chaqiradi.
% contur.m - o'ng tomonni hisoblash tartibi function dzdt = contur(t, z) global R C L E0 w dzdt = [z(2); -R/L*z(2) - 1/(L*C)*z(1) + w/L*E0 * cos(w*t)];
% contur_main.m – asosiy fayl
clc global R C L E0 w
R = 0.3; L = 1; C = 0.25; z0 = [1; 0]; t0 = 0; w0 = 1/sqrt(L*C); T = 2*pi/w0;
E0 = 0; w = 1;
tmax = 5*T; dt = [t0 tmax]; [t z] = ode45(@contur, dt, z0);
subplot(3,1,1) plot(t,z(:,1), 'LineWidth', 2) title('Ток в контуре', 'FontName','Arial Unicode MS') ylabel('I, A', 'FontName','Arial Unicode MS') grid on
subplot(3,1,2) UL = z(:,2)*L; plot(t, UL, 'LineWidth', 2) title(katushe kuchlanishi', 'FontName','Arial Unicode MS')

ylabel('UL, В', 'FontName','Arial Unicode MS') grid on subplot(3,1,3) UC = z(:,1)*R; plot(t, UC, 'LineWidth', 2) title("Rezistor kuchlanishi", 'FontName','Arial Unicode MS') ylabel('UR, В', 'FontName','Arial Unicode MS') xlabel('время, с', 'FontName','Arial Unicode MS') grid on

Dasturni bajarish natijalari rasmda ko'rsatilgan.

Zanjirdagi elektromagnit jarayonlar