Termiz davlat universiteti metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish asoslari

 
Reja. 
1.
Setrifikatlashtirish bo‘yicha asosiy atamalar va tushunchalar. 
2.
Sertifikatlashtirish sxemalari. 
3.
Sertifikatlashtirishni o‘tkazish tartibi. 
Tayanch so‘zlar
: sertifikat, sertifikatlashtirish, sertifikatlashtirish tizimi.
 
8.1 Sertifikatlashtirish bo‘yicha asosiy tushunchalar va atamalar 
Sanoat korxonalarida ishlab chiqilayotgan turli xil mahsulotlar muayyan 
sifat ko‘rsatkichlariga javob berishi kerak. Sifat ko‘rsatkichlari esa ma’lum 
belgilangan talablarga muvofiq /mos/ kelishi lozim. Muvofiqlik o‘z navbatida 
ma’lum standartga yoki boshqa meyoriy hujjatlarga mos kelishini talab etadi. 
Muvofiqlikni setifikatlashtirish mumkin. Xo‘sh, sertifikatlashtirish tushunchasi 
nima?
Sertifikatlashtirish
deganda kerakli ishonchlilik bilan mahsulotning 
muayyan standartga yoki texnikaviy hujjatga muvofiqligini tasdiqlaydigan 
faoliyat tushuniladi.
“Sertifikatlashtirish” tushunchasi birinchi marta Xalqaro standartlash-tirish 
tashkiloti Kengashining sertifikatlashtirish masalalari bo‘yicha maxsus qo‘mitasi 
tomonidan ishlab chiqilib, uning “Standartlashtirish, sertifikatlashtirish va sinov 
laboratoriyalarining akkreditlash sohalaridagi asosiy atamalari va ularning 
qoidalari” qo‘llanmasiga kirgazilgan.
Qayta ishlangan Xalqaro standartlashtirish tashkiloti-ning qo‘llanmasida 
“sertifikatlashtirish” atamasining faqatgina izohlari berilgan:

sertifikatlashtirish umumiy atama bo‘lib, mahsulot, texnologik jarayon va 
xizmatlarning sertifikatlash-tirishda /muvofiqlikni sertifiklashtirish/ uchinchi 
tomonning qatnashishi tushuniladi;

sifat tizimini baholash sohasidagi taraqqiyot sifat tizimini sertifikatlashtirish 
bo‘yicha yangi /ta’minlov-chining imkoniyatlarini sertifikatlashtirish/ 
tushuncha zaruriyatini tug‘dirmoqda.
Qo‘llanmaning 
qayta 
ishlangan 
nushasida 
muvofiqlikni 
“sertifikatlashtirish” tushunchasi tegishli atamalar guruhiga kiritilgan.
Muvofiqlik atamasi mahsulot, jarayon, xizmatga belgilangan barcha 
talablarga rioya qilishni o‘z tarkibiga oladi. Bunda muvofiqlikni uchta ko‘rinishi 
-