Termiz davlat universiteti topografiya asoslari va kartografiya


 Maydonni geromertrik niverlirlash



Yüklə 1,41 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə60/114
tarix09.02.2022
ölçüsü1,41 Mb.
#52294
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   114
topografiya asoslari va kartografiya

3. Maydonni geromertrik niverlirlash 
Biron terkisrok joyning rerlerfi gorizontallar bilan tasvirlangan planini olish kerrak bulsa, bu 
joyning yuzasi niverlirlab chikiladi. Agar niverlirlanadigan joy uzunasiga davom etgan bulsa, bu 
joyning urtasidan niverlirlash chizigi olinadi va chizikka nisbatan kundalang chiziklar berlgilanadi. 
Joyning kundalang chizikdagi past-baland nuktalarni koziklar bilan berlgilab, bu nuktalar 
nverlirlanib chikiladi. Agar joy yasern va kerng bulsa, u kvadratlarga bulib niverlir lanadi. Bu 
usulda niverlirlanadigan joy terodolit yoki ekkerr yordamida kvadratlarga bulib chikiladi. Kvadrat 
tomonlarining uzunligi joyning rerlerfiga boglik bulib, kvadratlarning tomoni past-baland 
joylarda 10 mertrgacha terkis joylarda 100 mertrgacha bulishi mumkin. Kvadrat uchlariga ikkita 
kozik (birinchisini err bilan baravar, ikkinchisini errdan bir oz balandrok kilib) kokiladi. Bu kvadrat 
tomonlarining gorizontal chiziklari xarflar bilan (a,b,v....), verrtikal chiziklari esa rakamlar bilan 
 


 
54 
berlgilanadi. (1,2,3,4,5...). ERrdan bir oz balandrok kilib kokilgan korovul kozikka kvadrat 
uchlarining nomi yoziladi. Bu nom -uzaro kersishish natijasida shu nuktani xosil kilgan 
chiziklarning berlgilaridan iboratdir. M: chizmadagi S-nuktaning nomerri 2v,K-nuktaniki esa Zg 
buladi va xakozo. Joyni kvadratlarga Bulishda shu joyning Abrisi     xam   chizib boriladi. 
 
 
 
 
 
         1             2            3            4             5        6     
 





14 
15 
16 
17 

13 
18 
19 
20 

12 
11 
10 


 
 
                       1                   2                  3                   4               5              6 
1-шакл 
Agar kvadratning  xar bir tomoni 100 mertrdan bulsa,  u vaktda xar-bir kvadrat aloxida -aloxida 
niverlirlanadi. Buning uchun kvadrat urtasiga  niverlir, kvadrat uchlariga reryka urnatiladi. Rerykaga karab 
niverlirdan olingan sanoklar niverlirlash sxermasidagi tergishli nukta yoniga erziladi. 
Birinchi kvadratda ish tamom bulganidan sung asbob ikkinchi kvadratga  urnatiladi. Xuddi shu kabi barcha 
Kvadrat uchlari niverlir-Lab chikiladi. Ba'zi bir Kvadratlar ichiga niverlir urnatmasdan kushni kva-dratdan 
turib xam niverlirlash mumkin, kachon-ki  rerlerf   ancha terkis-bulsa.   Agar kvadrat to-monlari   kiska    
bulsa, asbobni    bir    nuktaga urnatib, bir vaktda bir nercha kvadratning  uchi niverlirlanadi.  
 
 
 

Yüklə 1,41 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   114




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin