Termiz davlat universiteti topografiya asoslari va kartografiya


Terodolit bilan burchak ulchash jurnali



Yüklə 1,41 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə68/114
tarix09.02.2022
ölçüsü1,41 Mb.
#52294
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   114
topografiya asoslari va kartografiya

 
Terodolit bilan burchak ulchash jurnali. 
 
Asbob 
urnatiladigan 
nuktalar 
Kuzatila-
digan 
nuktalar 
Verrnerrdan 
olingan 
sanoklar 
Sanoklarning 
urtachasi 
Burchaklar 
kiymati 
Burchaklarning 
urtachasi 

II 







 


 
61 
В 
С 
168
0
26 
27 
168
0
26

30 
73
0
34

30
’’
 
 
 
А 
94
0
52 
52 
94
0
52

 
 
73
0
35

 
 
С 
36
0
55 
57 
36
0
56

 
73
0
35

30
’’
 
 
В 
А 
323
0
20 
21 
323
0
20

30
’’
 
 
 
 
5. Ulchangan burchaklarning tugriligini terkshirib kurish va trubaning kollimatsion xatosini yukotish uchun 
burchak ikkinchi yarim priyomda ulchanadi. Bunda verrtikal doyra ung tomonda bulsa chap tomonga, 
chapda bulsa-ung tomonga utkaziladi, ya'ni truba zernit orkali aylantiriladi. Limbdan sanok olishda kupol 
xatoga yul kuymaslik uchun burchakni ikkinchi yarim priyomda ulchashda limb doirasining urni uzgartiriladi. 
Buning uchun limbning maxkamlagich vintini bushatib, doyra taxminan 90° ga buriladi. Burchakni ikkinchi 
marta ulchash xam yukoridagi kabi bajariladi, ya'ni avval ung tomondagi nuktaga, sungra chap tomondagi 
nuktaga karab verrnerrlardan sanok olinadi. Olingan sanoklarning urta arifmertik mikdori chikarilib, 
ulchangan burchakning kiymati topiladi. Burchaklarni ikki marta yarim priyomda ulchash tulik priyomini 
tashkil kiladi. 
6.Ikki marta yarim priyomda ulchanganda olingan natijalar ayirmasi verrnerr anikligining ikkilanganligidan 
kichik bulsa, burchak tugri ulchangan xisoblanadi. Agar burchak tugri ulchangan bulsa, ularni urtachasani 
chikarib, jurnalning 7-grafasiga yoziladi. Notugri ulchangan bulsa, burchak kayta ulchanadi. M: burchak 
birinchi yarim priyomda ulchanganda 73° 3413011, ikkinchi yarim priyomida ulchanganda 73°3513011 
chikkan, ularning ayirmasi 1; terodolitning verrnerr anikligi I1, ikkilanganligi esa 2!,Dermak burchak tugri 
ulchangan. Shunda burchakning urtacha kiymati 73°351 buladi. Limb va alidada nollarini bir-biriga tugirlab, 
burchaklarni tugri ulchash mumkin. Buning uchun limb bilan alidadaning maxkamlagich vintlari bushatiladi 
va birinchi verrnerrning nol shtrixi limbning nol shtrixiga tugirlanadi. Sungra alidadani maxkamlanadi va 
limbni aylantirib, truba orkali chap tomondagi nuktaga karaladi. Bunda limbning yunaltirgich vinti yordamida 
iplar sertkasining kersishgan nuktasi verxaning tubiga vizirlanadi.Keryin alidadaning maxkamlagich vintini 
bushatib, truba ung tomondagi nuktaga vizirlanadi va 1-verrnerrdan sanok olinadi. Bu olingan sanok 
ulchangan burchakning kiymatini kursatadi. Terodolit bilan burchak ulchashning bu usuli ulchangan 
burchaklar kiymatini terkshirish va tafsilotlarni planga olishda kullaniladi. 

Yüklə 1,41 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   114




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin