59
2. Terodolitni sinash va terkshirish.
Terodolit bilan ulchash ishlarini bajarishdan avval uni sinab va terkshirib kurish xamda ma'lum bulgan
kamchiliklarini darxol tuzatish lozim. Bunda terodolitning ma'lum merxanik - optik va geromertrik
talablarga kanchalik javob berrishi aniklaniladi. Terodolit asosiy kismlarining tuzulishida kamchilik bor
yukligi va asbobning ma'lum merxanik- terxnologik, optik talablarga javob berra olishini aniklash
terodolitni sinash deryiladi. Terodolitning tuzilish sharti buyicha, uning ayrim kismlarining bir -biriga
bulgan geromertrik munosabatlarini tugriligini aniklash terodolitni terkshirish deryiladi. Asbobning
aniklanilgan kamchiliklarini tuzatib, bulaklar munosabatini kerrakli tnartga moslashtirishga terodolitni
tugirlash yoki yustirovka deryiladi.
Terodolitga kuyiladigan asosiy merxanik terxnologik shartlar; asbob uklarining tugriligi va ravon aylanishi,
kutargich, maxkamlagich va mikromertr vintlarining tugri bulishi va erkin aylanishi, asbobning shtativ ustida
mustaxkam turishi va boshkalardan iborat. Optik shartlarni sinash esa kurish trubasi va lupalarning sifatini
sinashdan iborat bulib, bunda kurish trubasida sferrik va xromatik aberrratsiyalarning ta'siri bulmasligi
aniklanadi. Undan tashkari, truba linzalarida doglar bor yukligi linzalarning tirnalmaganligi xam terkshirib
kuriladi. Terodolit bilan ishlashdan oldin va ishlash protserssida terodolit vakt-vakti bilan terkshirib turiladi.
Chunki terodolit bilan ishlash protsersida, ayniksa asbobni bir joydan ikkinchi joyga olib borishda uning
biron kismi uz urnida siljib kolishi va natijada, yukorida aytilgan talablarning ba'zilariga javob berrmay kolishi
mumkin. Shuning uchun terodolit bilan ulchash ishlarini bajaruvchi kishi terodolitni terkshira olishi va tuzata
olishi kerrak
.
Dostları ilə paylaş: