USTOZ: Bolalar keling Bilmasvoyga yordam beramiz. So`zimni diqqat bilan tinglab, qoidani yodda tutishga harakat qiling.
QOIDA. Surati katta bo`lsa, kasr bo`lar noto`g’ri Bo`lish amalin qo`llab, qilamiz uni to`gri. Butunni yoz oldiga, qoldigini suratga, Bo`luvchi shay mahrajda, shunda ko`nadi shartga. Bolalar qoidani takrorlab yod oladilar. Oqituvchi doskada yozib ko`rsatib beradi. Hammamiz qaytaramiz va amalda qo`llaymiz. Bilagon-men, Bilmasvoyning noto`gri kasrni to`gri kasr qila oldim.
Bilmasvoy men ham yoza oldim. Bilagon yo`q-yo`q sen xato yozibsan. Kel men qoidani aytaman sen kasrlarni yoz.
O`qituvchi har bir guruhga № 693, 694, 696, 697 misollarni ishlashni topshiradi. Har bir guruhdan o`quvcilar doskada misollarni navbat bilan yechishadi, baholab boriladi.
2-TOPSHIRIQ: Bilmasvoy uf bu sonlarni qanday o`qiyman endi?
O`qituvchi;
Butun son va kasr sonlar do`st bo`lishdi ho`p inoq
Aralashib safda tursa,tuzilar yangi jumboq.
Bilagon ustoz bizga yordam bering .
O`qituvchi aralash kasrlarni butun va kasr qismini oqib ko`rsatib beradi.
2 Butun, 7 dan 5. 4 Butun 13 dan 6. 23 Butun 11 dan 9.
Endi bolajonlar aralash sonlarni noto`gri kasr ko`rinishida yozishni o`rganamiz. Sherimga diqqat qiling.
Bu sonlarni asliga qaytarishimiz darkor.
Oylab ko`ring ozgina qay amal qiladi kor?
Bo`lib ko`rsak bo`lmaydi,qo`shish ayrish kerakmas.
Ko`paytirish mos kelar shuni qo`llasakla bas.
Butun son va mahrajni avval ko`paytiramiz,
Natijaga suratini darrov qo`shib qo`yamiz.
Xosil bo`lgan qiymatni suratiga yozamiz,
Sodiq posbon bo`luvchin mahrajda qoldiramiz.
5---ni noto`gri kasrga aylantiramiz.Buning uchun 5*7+3=38 ----- deb yozamiz.
Qani bilagon sen avval ko`rsatib ber:
Endi bolajonlar o`zlari bajara olishadi № 138-143-misolni guruhlar mustaqil ishlashadi. Yangi mavzu yuzasidan o‘quvchilarga savollar beriladi.
1. Ulush deb nimaga aytiladi?
2. Noto`gri kasr qanday bo`ladi?
3. Noto`gri kasrni to`gri kasrga aylantirish qoidasini ayting?
4. Qanday sonlar aralash sonlar deyiladi?
5. Aralash sonni noto’g’ri kasr ko`rinishida yozish mumkinmi?