Texnologiyalar: muammolar, yechimlar va istiqbollar mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy anjumani maqolalari to

 
Kirish.
Jahonda qishloq xo‘jalik ekinlarini etishtirish uchun dalalarni ekishga 
tayyorlashning resurstejamkor texnologiyalari va ularni amalga oshiradigan texnika vositalarining 
yangi ilmiy-texnikaviy asoslarini ishlab chiqishga yo‘naltirilgan ilmiy-tadqiqot ishlari olib 
borilmoqda
. 
Ushbu yo‘nalishda ish organlari ilgarilanma va aylanma harakatlanadigan tuproqqa 
ishlov beradigan mashinalarni ishlab chiqish va ular ishchi qismlarining tuproq bilan o‘zaro 
ta’sirlashish jarayonida resurstejamkorlikni ta’minlash bo‘yicha maqsadli ilmiy izlanishlarni olib 
borish muhim masalalardan hisoblanadi [1]. SHu jihatdan ish organlari sferik disk ko‘rinishida 
bo‘lgan ikki yarusli diskli pluglarni ishlab chiqish zarur hisoblanmoqda. Respublikamiz qishloq 
xo‘jaligi ishlab chiqarishida mehnat va energiya sarfini kamaytirish, resurslarni tejash, qishloq 
xo‘jalik ekinlarini ilg‘or texnologiyalar asosida etishtirish va yuqori ish unumiga ega bo‘lgan 
qishloq xo‘jalik mashinalarini ishlab chiqish yuzasidan keng qamrovli chora-tadbirlar amalga 
oshirilib, jumladan dalalarni shudgorlashda kam energiya sarflab, texnologik jarayonlarni sifatli 
bajarilishini ta’minlaydigan texnika vositalarini ishlab chiqishga alohida e’tibor qaratilmoqda.
Masalaning qо‘yilishi va tadqiqot usuli. Ushbu ta'kidlanganlar asosida Qishloq xo’jaligini 
mexanizatsiyalashtirish ilmiy-tadqiqot instituti (QXMITI)da don, takroriy va boshqa qishloq 
xo'jaligi ekinlarini yetishtirish uchun yerlarga asosiy ishlov berish(shudgorlash)da qo'llaniladigan 
diskli plug ishlab chiqilgan[2] va uning mintaqamiz tuproq-iqlim sharoitiga mos parametrlarini 
asoslash bo'yicha tadqiqotlar o'tkazilgan. 
Yaruslab shudgorlaydigan ag’dargichli plug
 
bu usulda shudgorlash uchun ramaga qamrov 
kengliklari bir xil bo‘lgan (
b
=35 sm) ustki 
1 
va pastki 
2 
korpuslar bir-biriga nisbatan 450-550 mm 
masofada ketma-ket o‘rnatiladi.
Gorizontal tekislikda ustki korpus pastkiga nisbatan haydalmagan chap tomonga 130 mm ga 
surilib o‘rnatilgan (1-rasm). Ish jarayonida ustki korpus chuqurligi 
a
u
=10 sm, kengligi 
b
=35 sm

---

113 
1 – ustki; 2 – pastki yarus korpuslari; A, B – ustki, pastki yarus palaxsalari.