Texnologiyalari

Bunday tizim foydalanuvchi uchun qulay bo'lishidan tashqari, an’anaviy pochta xizmatchilari soni qisqarishi tufayli ham iqtisodiy jihatdan foydalidir. Masalan, AQSHda pochta xizmatida taxminan 500 ming xizmatchi ishlaydi. Pochta xizmati uchun umumiy sarflanadigan xarajatlaming 85% esa ularning ish haqiga ketadi.
Elektron pochta xizmati afzalliklari quyidagilardan iborat:
• *axborotni jo'natuvchi va oluvchilarning ish vaqtiga unchalik xalal bermaydi;
• «axborot oluvchining boshqa joyga borishiga hojat yo'q;
• «axborot uzatishda abonentlar o'rtasidagi masofaning ahamiyati yo'q;
• «elektron pochta qutisiga (fayliga) kirish qiyinchilik tug'dirmaydi.
Chunki u muassasa, aloqa boiimlari, mehmonxona va hokazolarda mavjud terminlar va umumiy foydalanishga mo'ljallangan;
••har qanday turdagi axborotlami, jumladan, moliyaviy hujjat­ lar, chizmalar, ish qog'ozlarini uzatish imkoniyati mavjud.
Boshqaruv organlariga elektron pochta texnologiyasini tatbiq etish hujjatlar aylanuvi masalalarida keng imkoniyatlar yaratadi, ortiqcha xodimlar mehnatidan xalos etadi, boshqaruv qarorlarini qabul qilish tezligini oshiradi. Terminalning tizimdagi oxirgi joylashgan qurilma (masalan, televizor) sifatida maiumot xizmatining ishi aholini turli sohalar bo'yicha bilimlardan xabardor qilishga ko'maklashishi lozim. Bu esa, o'z navbatida, fan-texnika taraqqiyoti rivojiga, madaniyat darajasi oshishiga turtki boiadi.


Telekonferensiyalarni o‘qish. Tin dasturi. Telekonferensiyalami tin dasturi yordamida o'qish odatdagidek, ya’ni tin enter buyrug'i orqali bajariladi. Shunda kompyuter ekranida obuna bo'lingan telekonferen­ siya ro'yxatlari paydo bo'ladi. Ekranda telekonferensiyalar o'qilgani va o'qilmagani (u-unread — o'qilmagan) belgisi, telekonferensiya mavzulari raqami paydo bo'ladi.
Ekranning pastki qismida shu ekranda bajarilishi mumkin bo'lgan buyruqlar ro'yxati keltiriladi. Bunda:
=set current to n, TAB=next unread, /= search pattern, AK) ill/ select,a)uthor searh, c)at chup, j= line down, b) k=line up va boshqa so'zlar bo'lishi mumkin.
Bular ekrandagi ma’lumot ustida bajarilishi mumkin bo'lgan amal­ lami bildiradi. Masalan, TAB — keyingi o'qilmagan formatga o'tish, i — pastga, к — tepaga qarab yurish va hokazo.
Hozir Usenetning tarmoq yangiliklari uning e'lonlarining eng katta elektron doskasiga (taxtasiga) aylanadi. Usenet va Internet orasida farq bor, albatta.
Sizning provayderingizda telekonferensiya o'z nusxasiga ega server (news server) bo'lmasa-da, Intemetning xostidagi ixtiyoriy telekon­ ferensiya serveridan amalda foydalanishingiz mumkin.
Yangiliklami o'qish dasturlari.Telekonferensiyalar bilan ishlashda uni saqlash uchun xost kompyuterga kirish va uni o'qish imkoniyati mavjud bo'lishi kerak. Odatda, bu new serverga har bir foydalanuv­ chi o'z provayderi xizmati orqali kiradi.
Telekonferensiyalami «o'quvchi» dasturlar mavjud. Ular ma’lu­ motlarni satrlar bo'yicha yoki to'la ekran bo'yicha o'qishi mumkin. Tm va tin dasturlari mavjud bo'lib, ular to'la ekran bo'yicha va o'zaro bogiangan xabarlarni ham e’tiborga olib o'qiydi. Hozir telekonferen­ siyalami o'qiydigan dasturlar orasida tin har tomonlama ustunlikka ega boigani uchun, shu haqda to'xtalamiz.
Tindan boshqa telekonferensiya dasturlarini ftp orqali topish mumkin. Grafika interfeysga asoslangan dasturlar sifatida (Windows, X Windows, Macintosh uchun) Trumped va WinVN dasturlarini keltiramiz. Eng oxirgi telekonferensiyani «o'quvchi» dasturlar haqida ma’lumotlami news.software.readers joylashgan mavzudan olish mumkin.
Win VN — telekonferensiyalami o'qish dasturi. Uning yordamida maqolalami o'qish, chop qilish, ularga javob berish, maqolalardan fayllami chaqirib olish va ularni qo'yish imkoniyati mavjud. Bu dastur bepul tarqatiladi. Uni ftp.ksc.nasa.gov serverida joylashgan / pub/winvn/source/ current disk papkasidan olish mumkin.


•WinVN telekonferensiyalar maqolalami tartib bo'yicha joylashti- radi.
6.5. Mijoz-server texnologiyasi. Intemetda xavfsiz ishlash
Intemetda uzoqlashgan kompyuterlar bilan ishlash uchun mijoz-server texnologiyasi qoilaniladi. Bunda foy­ dalanuvchi bevosita ishlayotgan kompyuter (ishchi stan- siya) mijoz, asosiy ma’lumotlar va' resurslar joylashgan