Texnologiyalari



Yüklə 29,35 Mb.
səhifə134/137
tarix26.07.2023
ölçüsü29,35 Mb.
#137602
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   137
3.axborot texnologiyalari (m.aripov, b.begalov va b.) (1)

Bunday so'rovga quyidagi natijani olamiz:
+ ------------------- +
I version() I
+ ------------------- +
I4.0.13-nt I
4 -------------------------- +
1 row in set (0 . 0 0 sec)
+ ---------------------------------------------+
INOW() I
+ -------------------------------------------- + 12004-01-25 16:57:00|
+ ---------------------------------------------+
1 row in set (0.03 sec)
Lekin hamma buyruqlami bir satrga joylash shart emas:
mysql> SELECT USER(),
-> CURRENT_DATE;
Natija:
+ -----------------------------------------------+ ----------------------------------- +
Iuser() Icurrent_date |
-f--------------------------------------------------------------------------------------
IODBC@localhost I2004-01-25 |
+ -----------------------------------------------+ ----------------------------------- +
1 row in set (0 . 0 0 sec)
Biz yangi satrga o'tgandan so'ng, buyruq satri belgisi MySQL> dan
-> ga o'zgarganiga e'tibor bering. Bu bilan MySQL tugatilgan so'rov olinmaganligini va so'rov oxirini kutayotganligini bildiradi. Bu belgi juda foydali, chunki ba’zi xatolaming oldini olish imkonini beradi. Agar so'rov oxirida nuqtali vergul qo'yishni unutgan boisangiz, MySQL bu to'g'rida -> belgini chiqarib bildiradi:


mysql> select user()
->
MySQL dan sodda kalkulator sifatida foydalanish uchun, masalan, quyidagi so'rovni kiritish kerak:
mysql> select cos(pi()/10), (2*5)-5;
Ma’lumotlar bazasiga murojaat qilish huquqini berish
MBBT MySQL o‘z ma’lumotlar bazalariga murojaat qilish huquqla- rini berish uchun maxsus ma’lumotlar bazasidan foydalanadi. Bu huquqlar serverlar va/yo foydalanuvchilar nomlariga asoslangan bo'lishi va bir yoki bir necha ma’lumotlar bazalari uchun berilishi mumkin.
Foydalanuvchilar akkauntlari parollar bilan ta’minlangan bo'lishi mumkin. Ma’lumotlar bazasiga murojaat qilinganda parollar shifrlanadi. Shuning uchun uni o'zgalar bilib olib foydalana olmaydi.
MBBT MySQL uchta jadvalga ega, ya’ni: Ma’lumotlar bazasi: mysql jadvali: db
Maydon Tip NuD Kalit Belgi Extra
Xost char(60) PR1
Db char(32) PRI
Polzovatel char(16) PRI
Select_priv char(l) N
Insert_priv char(l) N
Update_priv char( 1) N
Delete_priv char(l) N 1
Create_priv char(I) N
Drop_priv char(l) N


Ma’lumotlar bazasi: mysql jadvali: xost
Maydon Tip Null Kalit Belgi Extra
Xost char(60) PRI
Db char(32) PRI
Select_priv char(l) N
Insert_priv char(i) N
Update_priv char(l) N
Delete_priv char(l) N
Create_priv char(l) N
Drop_priv char(l) N


Ma’lumotlar bazasi: mysql Jadvali: user
Maydon Tip Null Kalit Belgi Extra
Xost char(60) PRI
Polzovatel char(16) PRI Parol char(8)
Select_priv char(l) N
Insert_priv char(l) N
Update_priv char(l) N
Delete_priv char(l) N
Create_priv char(l) N
D ropjpriv char(l) N
Reload_priv char(l) N
Shutdownjpriv char(l) N
Processjpriv char(l) N
File_priv char(l) N
Yangi foydalanuvchilarni qo'shishga misol:
$ mysql mysql
mysql> INSERT INTO user VALUES ('% 7monty\ password ('something’),
> у у у у у у у ’/ у у у у у у у у у ’/у ');
mysql> INSERT INTO user (host,user,passw ord) values(’localhost','dummy',");
mysql> INSERT INTO user VALUES ( '% ', 'admin' ," , 'NVNVNVNVNVNVYVNVYVN');
mysql> quit
$ mysqladmin reload
Uchta yangi foydalanuvchi qo‘shilgan:
monty: superfoydalanuvchi (administrator) MySQL bilan ishlash uchun paroldan foydalanishi kerak.
dummy: individual ma’lumotlar bazasiga DB' jadval bo'yicha mu­ rojaat qilishi mumkin.
admin: parol kerak emas, lekin faqat 'mysqladmin reload’ and 'mysqladmin processlist’ komandalarini bajarishi mumkin. Individual ma’lumotlar bazasiga DB jadval bo'yicha murojaat qilish mumkin.


Diqqat! Parolga ega foydalanuvchi yaratish uchun password() funk- siyasidan foydalanish kerak. MBBT MySQL shifrlangan parol olinishi­ ni kutadi.
Foydalanuvchilar jadvalidagi atributlar DB jadvalidagi atributlar- ni berkitadi. Agar server ko'p ma’lumotlar bazalarini qo'llasa, yaxshisi foydalanuvchilar jadvaliga murojaat qilish huquqiga ega bo'lmagan foydalanuvchilarni yaratish va ularga DB jadvali bo'yicha ma’lumotlar bazasiga murojaat qilish huquqini berish kerak.
Agar siz MIT threads package dan foydalansangiz, shunga e’tibor beringki, localhost nom ishlamaydi, chunki MIT threads package socket — ulanishni qo'llamaydi. Bu shuni bildiradiki, siz ulanishda har doim, bitta server bilan ishlasangiz ham, hostname (server nomi)ni aniqlashingiz kerak.
Murojaat huquqlarini sozlashda quyidagi qoidalarga amal qilish kerak: server nomi va DB jadvalidagi maydon nomi SQL tili regulyar ifodalarini o'z ichiga olishi mumkin: % va _. Boshqa maydonlarda ular­
dan foydalanish mumkin emas.
^ Server nomi domenli nom, localhost nomi, IP adres yoki SQL ifoda bo'lishi mumkin. Bo'sh maydon « server nomi» ixtiyoriy servemi bildiradi.
> Maydon DB ma’lumotlar bazasi nomi yoki SQL ifodadir.
Bo'sh foydalanuvchi nomi ixtiyoriy foydalanuvchiga ekvivalentdir.
^ Bo'sh parol ixtiyoriy parolga ekvivalent. Siz unga foydalanuvchi­ lar jadvali 'Y' dagi hamma huquqlarni o'rnatish yo'li bilan superfoy- dalanuvchi(super-user) yaratishingiz mumkin. Bu foydalanuvchi DB jadvalidagi qiymatlarga qaramasdan ixtiyoriy o'zgartishni qilishi mumkin!
^ DB jadvalida «server nomi» maydoni bo'sh bo'lsagina serverlar
jadvali tekshiriladi.
^ Hammajadvallar xost-user-DB bo'yicha tartiblanishi mumkin.

Foydalanuvchi Serverlar va foydalanuvchilar nomlari bo‘yicha


tartiblanadi
DB Serverlar, foydalanuvchilar va ma'lumotlar bazalari nomlari bo'yicha tartiblanadi
Server Serverlar va ma’lumotlar bazalari nomlari bo‘yicha tartiblanadi.


MySQL ma’lumotlar bazasida ishlatiladigan ma’lumotlar tiplari
B u tu n s o n la r
Ma’lumotlar tipini ko‘rsatishning umumiy formasi:
p r e f i k s i m [UNSIGNED]
Shart bo'lmagan bayroq UNSIGNED ishorasiz sonlami saqlash uchun maydon yaratishni bildiradi.
TINYINT diapazoni 128 dan 127 gacha sonlami saqlashi
mumkin.
SMALLINT diapazoni 32 768 dan 32 767 gacha sonlami
saqlashi mumkin.
MED1UMINT diapazoni 8 388 608 dan 8 388 607 gacha
sonlarni saqlashi mumkin.
INT diapazoni 2 147 483 648 dan 2 147 483 647 gacha
sonlami saqlashi mumkin.
BIGINT diapazoni 9 223 372 036 854 775 808 dan
9 223 372 036 854 775 807 gacha sonlami saqlashi mumkin.


K a s r s o n la r
MySQL da butun sonlar bir necha turga ajratilganidek, kasr sonlar ham bir necha turga ajratiladi. Umumiy holda ular quyidagicha yoziladi: T ip N o m i [ ( \ c n g th , decimals)] [UNSIGNED]
Bu yerda — kasr uzatilishda joylashadigan belgi joylari soni (maydon kengligi). decimals — o'nli nuqtadan so'ng hisobga olinuvchi raqamlar soni.
UNSIGNED ishorasiz sonlar.
FLOAT — aniqligi uncha katta bo'lmagan suzuvchi nuqtali son.
DOUBLE ikkilik aniqlikka ega bo'lgan suzuvchi nuqtali son. REAL — DOUBLE uchun sinonim.
DECIMAL — Satrlar shaklida saqlanuvchi kasr son. NUMERICDECIMAL uchun sinonim
S a t r la r
Satrlar simvollar massivlaridan iborat. Odatda, SELECT so'roviga ko'ra matnli maydonlar bo'yicha izlashda simvollar registri hisobga olinmaydi. Ya’ni «Vasya» va «VASYA» satrlari bir xil hisoblanadi. Agar


ma’lumotlar bazasi matni joylashtirish va o'qishda avtomatik qayta kodlashga sozlangan bo'lsa, bu maydonlar siz ko'rsatgan kodlashda saqlanadi. Oldiniga length dan oshmagan simvollar saqlovchi satrlar tiplari bilan tanishamiz, length ldan 255 gacha bo'lgan diapazonda yotadi.
VARCHAR (length).Bu tipdagi maydongabiror qiymat kiritilganda undan oxirini ko'rsatuvchi simvollar avtomatik ravishda qirqib olinadi. Agar BINARY bayrog'i ko'rsatilgan bo'lsa, SELECT so'rovda satr registmi hisobga olgan holda solishtiriladi.


VARCHAR 255 dan ortiq bo'lmagan simvollami saqlashi
mumkin.
T1NYTEXT 255 dan ortiq bo'lmagan simvollami saqlashi
mumkin.
TEXT 65 535 dan ortiq bo'lmagan simvollami saqlashi mumkin.

Yüklə 29,35 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   137




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin