Texnologiyalari

В Исп стандартные наэеажя


Справка


66-rasm. Flash MX da yaratilgan ishni turli formatlarda chop etish muloqot darchasi
Quyida Flash MXning ba’zi imkoniyatlariga to‘xtalib o‘tamiz.
P e n T o o l va S u b s e le c tio n a s b o b la r i y o r d a m id a ch iz ish . Flash MX da qirrali chiziqlar bilan ishlash uchun ikkita uskuna (Pen Tool) va Subselection asbobi, Pero asbobi uchun qo'shimcha xususiyatlar may­
doni mavjud.
Stroke Style


Type. Solid


Dashed ^Cancel
Dotted Ragged
_{О Zoom 4x} Stipple
Hatched
Thickness: j l v ,i pt$
□ Sharp Corners
Help 1


67-rasm. Pero asbobi uchun qo‘shimcha xususiyatlar maydoni


Obyektlami transformatsiya qilish (shaklini o'zgartirish). Flash MX da yuqorida tanishgan qo'shimcha, yangi — Free Transform Tool (Ken­ gaytirilgan transformatsiya) ШIasbobi mavjud. Uning yordamida obyekt­
ni xohlagan shaklga keltirish mumkin (jumladan, aylantirish, burchak- larini o'zgartirish, kengaytirish va hokazo).
Ranglar bilan ishlash. Obyekt-
lardagi ranglar bilan ishlash uchun Ranglar palitrasi (Color Mixer) dan foydalaniladi. Bun­ da ranglar bilan ishlash uchun qulay va keng imkoniyatlar yara­
68-rasm. Free Transform Tool ^{tilgan. Agar darchada bu panel} asbobi yodamida o‘zgartirilgan ko'rinmasa, u Окно menyusidan ^aylana Миксер цвета buyrug'i orqali
o'rnatiladi.
Qatlamlar bilan ishlash. Flash texnologiyaning yutug'i uning qatlamlar bilan ishlash im- koniyatining kengligidir. (Biz ushbu hujjat uchun yuqoridagi misolda birinchi qatlamni yaratib oldik, deb qarash mumkin.) Bir qatlamni ikkinchi qatlam ustiga qo'yish, qatlamlarning ko'rinish darajasini o'zgartirish, har xil qatlamlardagi harakatlami amalga oshirish multimediali filmlarni
69-rasm. Ranglar palitrasi _{yaratishga imkon beradi.}
Qatlamlar bilan ishlashda
quyidagi imkoniyatlar mavjud:
• o'zaro bog'liq bo'lgan qatlamlami alohida papkalaiga yig'ish orqali ish samaradorligini oshirish;
• vaqtincha kerak bo'lmagan obyektlar diagrammasini qotirib (qulf- lab) qo'yish;
• niqoblar bilan ishlashda qo'shimcha imkoniyatlar ham mavjud.
Qatlamlar bilan ishlash uchun xronometrik lineykadan tashkil topgan paneldan foydalaniladi. Bu maydondagi ba’zi asboblar bilan tanishamiz:
• S — tahrirlab bo'lingan qatlamni qulflab qo'yish (o'zgartirish kiritib bo'lmaydi);
• ~ m — qatlamlardagi barcha obyektlami ko'rinmaydigan qilib tu- rish;


• а — keraksiz qatlamni olib tashlash;
• — yangi qatlam yaratish;
• G — qatlamlami guruh bo'yicha jamlash uchun papka yaratish.
Animatsiya kadrlari bilan ishlash. Kadriar bilan ishlash davomida quyidagi imkoniyatlar mavjud:
• bir vaqtning o‘zidabir nechta kalit kadrlami manipulyarsiya qilish (boshqarish);
• oddiy kadrlami kalitli kadrlarga konvertatsiyalash;
• kalitli kadrdan kadrga tez o‘tishga erishish uchun belgi qo'yish mumkin (belgi qo'yish uchun darcha pastidagi xususiyatlar maydonidan kerakli satrga nom berish kifoya).
Video ma’lumotlar bilan ishlash. Turli formatli, AVI ( Windows
Media Player), MPEG, DV (Digital Video — raqamli video), MOV (QuickTime) video ma’lumotlami «import» qilish orqali ulami qayta ishlash vaActionScript vositasi yordamida boshqarish mumkin. Bu ish Fayl -> Import (CTRL+R) buyrug'i orqali bajariladi.
Ovozlardan foydalanish. Flash MX da ovozli ma’lumotlar bilan
ishlash va ulami boshqarish imkoniyati mavjud. Qo'shimcha ovozli ma’­ lumotlarni Fayl -» Import (CTRL+R) buyrug'i orqali «import» qilish va qayta ishlash, shuningdek, ActionScript vositasi yordamida boshqarish mumkin. Ko'proq MRZ va ADPCM formatli ma’lumotlar qo'llab- quvvatlanadi.
Flash MX »kutubxonasi» bilan ishlash. Flash-filmlami yaratishda kutubxonadan foydalanish keng imkoniyatlar beradi, jumladan, film hajmini qisqartirish va ishlash tezligini oshiradi. Окно - > Основные библиотеки orqali unga kirish, foydalanish mumkin.
ActionScript dasturlash vositasi. ActionScript dasturlash vositasi Flash MX ning asosiy ko'rsatkichlaridan biri hisoblanadi. ActionScript
vositasi yordamida murakkab turdagi animatsiyalar, film-roliklar yaratish va namoyish jarayonida ularni boshqarish imkoniyatini yaratish mum- kin.


Flash-rolikni chop etish


Flash-rolikni chop etish File menyusining Publish bandi orqali amalga oshiriladi. Chop etish parametrlarini Publish Setting menyusi­ da yuklash va ulami ko'rish Publish Preview menyusi orqali amalga oshiriladi.


@ on
^{® PM} double click or drag the item to the script
^{® sl°P} window.
stopAIISounds
Щ Browser/Network
Щ Movie Clip Control ^ль
Я Variables
(PH Conditions/Loops _{I- >}
[лД Printing
[ Щ User-Defined Functions
m Miscellaneous Actions Operators
Ш Functions
I D Constants _m
I No action selected.


70-rasm. ActionScript dasturlash vositasi muloqot darchasi
Odatda, yaratilgan Flash-loyiha HTML — hujjat ko'rinishidagi Flash-obyekt bo‘ladi. Bunday sahifani ko‘rish uchun Flash-plagin kerak bo'ladi. Ammo ko‘p hollarda Flash-sahifa zarur bo'lgan dasturiy ta’minotni o'zi chaqiradi va uni ko'rinadigan holga avtomatik ravishda keltiradi.
Flash-animatsiyani yaratishda foydalanuvchi asosan kadriar bilan amal bajaradi. Kadriar ustida har xil amallami bajarish hisobiga yaratiladigan dastuming hajmi va yuklanish vaqti tejaladi. Shuni alohida ta’kidlash lozimki, boshqa veb-sahifalarni yaratuvchi animatorlar texnologiyasidan farqli ravishda Flash-texnologiyasida ekran va sahifa­ ning o'lchami mos tushmasligi muammosi bo'lmaydi. Ekranning o'lchamini olish imkoniyati mavjud. Bu yerda faqat vektorli grafika elementlari masshtablashtiriladi.
Macromedia Flash dastur vositasi animatsiyalarni FLA formatida saqlashi va bir necha xil formatlarda eksport qilishi mumkin. Masalan,


GIF (Grafic Interchange Format), AVI (Audio Video Interleaved), SWF (Macromedia Flash formati), EXE (o‘zi avtomatik bajariluvchi). Rasmlami, ovozni, vektorli grafikaning hammasini Flash SWF ken- gaytmali faylga joylashtiradi. Bu esa, o'z navbatida, foydalanuvchi uchun sahifa yaratishni boshqarish bilan bir qatorda, obyektni ko‘rish imkoniyatini ham yaratadi. FLA formatida saqlangan animatsiya faqat Macromedia Flash muhitida ishlaydi. Bu formatning foydali tomoni shundaki, animatsiyani istagan vaqtda qayta tahrirlash mumkin. Chunki SWF va AVI formatda saqlangan fayllami tahrirlab bo'lmaydi. Macromedia Flash dasturi vositasida animatsiyalarni HTML formatda chop etish mumkin, uning bazasi sifatida SWF formatli fayl yaratiladi. HTML — hujjatlarda video fayllarjuda katta o‘lchamga ega bo'ladi. Bu esa HTML — hujjatni brouzerda namoyish etishda sahifaning yuklanishi uchun ko'proq vaqt talab qiladi.


8.6. Veb-sahifa yaratishda qo‘llanadigan boshqa dasturiy vositalar
Java dasturlash tili
pyuterida^Uuning ishlatilishi har safar kod sahifasini kiritish bilan bog'liq
Java boshqa dasturlash tillariga (S, S++) o'xshatib
qurilgan, ya’ni uning ham o'z obyektlari mavjud. Java, ayniqsa, izlash imkoniyatini kuchaytiruvchi axborot ser­ verlar yaratishda keng qo'llanilmoqda. Foydalanuvchi kom­


bo'ladi (aks holda, brouzer ma’lumotlarni yaxshi tushunmasligi mumkin).
Java texnologiyasi — bu obyektga yo'naltirilgan, platformadan mus­
taqil, ko'p oqimli dasturlash muhiti. Bu texnologiya bilan dastumi ixtiyoriy mashinada — shaxsiy kompyuter, tarmoq kompyuteri yoki, hatto, (mobil) telefonda ham ishlatish mumkin.
Bu texnologiyaning o'ziga xos tomonlari:
— Java — interpretatsiyalanuvchi dasturlash tili, buning hisobiga dastumi ishlatish ancha kam vaqt talab etadi;
— dasturlar turli platformalaiga ko'chirilishi mumkin;
— Java xotiraga murojaatni boshqarish orqali dastur mustahkamli- gini ta’minlaydi;
— dasturlar samarador — kod interpretatsiya qilingani bilan, das­ tur bajarilish etapiga o'tmagunicha kod optimallashtirib boriladi;


— ko‘p oqimlilik bir nechta o'zaro aloqa qiluvchi jarayonlarni ishlatishga imkon beradi;
— dastur o'zgaruvchan atrof-muhitga moslashuvchan — tarmoqdagi ixtiyoriy joydan dastur modullari dinamik yuklanishi mumkin;
— shu bilan birga, Java ichki qurilgan viruslardan himoyaga ega.