Tezislər / Theses

THE 3
rd
 INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCES OF STUDENTS AND YOUNG RESEARCHERS 
dedicated to the 99
th
anniversary of the National Leader of Azerbaijan Heydar Aliyev
337
References 
1. Abouseoud M., Amrane A., Phenol Removal by a Sequential Combined Fenton-Enzymatic 
Process (2017) 
2. Brandão, Y.B., de Oliveira, J.G.C., Benachour, M., Phenolic Wastewaters: Definition, 
Sources and Treatment Processes, in: Phenolic Compounds - Natural Sources, 
Importance and Applications (2017) 
3. Tyagi, M., Kumari, N., Jagadevan, S. A holistic Fenton oxidation-biodegradation system 
for treatment of phenol from coke oven wastewater: Optimization, toxicity analysis and 
phylogenetic analysis. Journal of Water Process Engineering 37, 101475. (2020) 
4. WWAP (United Nations World Water Assessment Programme). The United Nations World 
Water Development Report 2017: Wastewater, The Untapped Resource. Paris, UNESCO 
(2017) 
 
 
 
YOVŞANYARPAQ ATIL-BATIL NÖVÜNÜN MEYVƏLƏRİNİN
YAĞ TURŞU TƏRKİBİ 
Nərmin Əlixanova 
AMEA Botanika 
İ
nstitutu 
 Bak
ı
, Az
ə
rbaycan 
[e-mail] 
Elmi rəhbərlər: b.e.d., prof. Eldar Novruzov, b.ü.f.d., dos. Durna Əliyeva 
Açar sözl
ə
r:
Zosima
, meyvələr, yağ turşuları, qaz-maye xromatoqrafiya
Zosima absinthifolia
(Yovşanyarpaq atıl-batıl) növü 
Apiaceae 
fəsiləsinə 
aid olub, dünyanın bir çox yerlərində ənənəvi dərman vasitəsi kimi istifadə 
olunur. Müxtəlif xəstəliklərin müalicəsi üçün bitkinin yarpaqlarından, toxumla-
rından, həmçinin meyvələrindən istifadə olunur. Türk xalq təbabətində 
bitkinin yarpaqları diabet xəstəliyinin müalicəsində [Öztürk və b. 2018, 
Arıtuluk və b. 2012, 1, 2], meyvələri həzm sistemi xəstəliklərində, Pakistanda 
toxumlarından hazırlanan ekstrakt öskürək və digər tənəffüs yolları xəstə-
liklərində effektiv təsirə malikdir [Jan və b., 3].
Azərbaycanda 
Z. absinthifolia 
növünün yağ tərkibi dəqiq öyrənilməmiş-
dir. Buna görə də bu tədqiqat işinin məqsədi bitkinin meyvələrindən əldə 
olunmuş piy yağının yağ turşu tərkibini öyrənmək olmuşdur.
Bitki materialı 2021-ci ilin may ayında Abşeron yarımadasından 
(Bibiheybət) toplanmışdır. Bitkinin meyvələri 105 
0
C-də qurudulmuş sonra 
isə üyüdülmüşdür. Meyvələr Sokslet aparatında 60 
0 
C-də 7 saat ərzində 
ekstraksiya edilmişdir. Yağ turşu tərkibi Alov ionlaşma detektoru ilə 6890 
seriyalı “HP” xromatoqrafında qaz-maye xromatoqrafiyası ilə müəyyən edil-
mişdir. Ayırma “Agilent 112-88A7" 100 metrlik kolonkada aparılıb. Meyvələr-
dən əldə olunmuş yağın xromatoqrafik analizi yağın tərkibində 14 yağ turşu-

---