Tibbiy biologiya tibbiyot oliygohlari uchun oraliq savollariga javoblar. Hayitov sirojiddin ilhomjon o`gli

30-savol: Embrional rivojlanish qonuniyatlarini tushuntiring
?
Embrional rivojlanish-Embroginez
Sutemizuvchilarda urug’lanish bachadon nayining yuqori (1/3)qismida sodir bo’ladi.
Urug’lanish jarayonida 2 bosqich tavofut etiladi
1.Spermatazoidning Tuxum Hujayra Qobig’i Orqali Jirishi Va Gametalarning O’zaro 
Qo’shilishi(singamiya)
2.Jinsiy hujayralar yadrolarining qo’shilishi(kariogamiya 
Embrional davr bosqichlari:
1.
 
urug‘lanish (zigota)
2.
 
maydalanish 
3.
 
blastula
4.
 
gastrula
5.
 
gistogenez
6.
 
organogenez
Maydalanish bosgichida bo‘ladigan o‘zgarishlarning biologik ahamiyati quyidagilardan 
iborat:

---

Reduplikatsiya siklining takrorlanishi va DNK taqsimlanishi natijasida 
zigota genomi
ko‘payadi 
(reduplikatsiyalanadi). Sitotomiya natijasida yadroning bo‘linishi hisobiga murtak bir 
hujayralikdan 
ko‘p hujayralikka
aylanadi.
Maydalanayotgan hujayralar orasida bo‘shliq — 
blastotsel 
paydo bo‘lib, maydalanish hisobiga 
blastula
shakllanadi. Blastula ko‘p hujayrali pufaksimon murtak bo‘lib, uning devori 
blastoderma hayvon turiga xos ravishda bir qavatli yoki ko‘p qavatli hujayralar — 
blastomerlardan
iborat.
Maydalanishda quyidagi jarayonlar yuzaga keladi: 
1.
Zigota genotipining ko‘payishi;
2.
Murtak bir hujayralilikdan ko‘p hujayralikka aylanadi;
3.
Yadro va sitoplazma nisbati tiklana boshlaydi; 4. Sitoplazmatik segregatsiya jarayoni 
jadallashadi;
5. Blastomerlarning mozaikasi o‘rnatiladi.
Maydalanishning tuxum hujayradagi sariqlik va yadroning joylashuviga bog'liqligi Saks-
Gertvich qoidasi deyiladi va bunda:
1.
Yadro har doim sitoplazmaning sariqlik bo‘lmagan joyining markazini egallaydi
2.
Uzun bo‘linish duki iplari sitoplazmaning sariqlik yo‘q joyidan o‘tadi.