To sh k ent te m ir y o ‘l m u h a n d is L a r iin s t it u t I 4 A. E. O d IL x o ‘jayev qurilish materiallari 5340200 «Bino va inshootlar qurilishi»

a
va 
b
- namunaning ko‘ndalang kesim yuzasi oMchamlari; 
aQva 
bg
- shu kabi absolyut quruq holatda.
T e k s tu ra -y o g ‘ochningyillikhalqalari, nurlari, yog‘ochligidaniborat 
tabiiy chizgilardir. Eman, buk, yasen, chinor, nok, yong'oq daraxtlari 
teksturasi chiroyli hisoblanadi. Tropik yog'ochlar: ebek - qora, bakut -
qo‘ngMrrang, qizil va temir daraxtlari juda chiroyli teksturaga ega boMadi. 
Zich yog‘ochlar qayta ishlanganda yaltiraydi, namlik ta’sirida chirish bu 
xususiyatni kamaytiradi.
Issiqlik o‘tk a z u v c h a n lik -y o g ‘ochning turiga, zichligiga, namligiga 
bogMiq boMadi. Quruq holatdagi qarag'ayning issiqlik oMkazuvchanligi 
tolalari bo‘ylab 0,34 W/m°S, tolalariga peфendikular yo‘nalishda 0,17W/ 
(m°S), yog‘ochning elektr oMkazuvchanlik namligiga bogMiq. Quruq 
holatdagi qarag‘ayning elek tr qarshiligi 7 5 -1 0 7Om.sm. hoMlanganda 
o ‘nlab marta kamayadi.
Yog‘ochning tolasimon strukturasi unirig xossalarini ta’sir etuvchi 
kuchning yo‘nalishiga qarab turlicha boMishi_ga olib keladi. Yog‘ochning
208

---

tolalari bo‘ylab siqilishga mustahkamligi tolalariga ko‘ndalangiga nisbatan
4-6 marta ko‘p. Yog‘ochning mexanik xossaiari uning turiga, namligiga va 
nuqsonlariga bog‘liq. Yog‘och egilishga va cho‘zilishga tolalari bo‘ylab, 
siqilishga esa,tolalariga ko‘ndalang ravishda yaxshi ishlaydi (13.1-jadval).
4
13.1-jadval
Asosiy daraxt turlarining fizik-mexanik xossaiari
Yog'och
turlari
0 ‘r-
tacha
zich-
lik,
kg/
m 1
Haj-
m iy
kirish-
ish
koef.,
%
Tolalari bo‘ylab mustahkamlik chegarasi,