0 ‘zbekiston Respublikasi Oliy va o ‘rta maxsus ta ’lim vazirligining 20J£-yil “
”
10
dagi
ta ’lim muassasasi tomonidan tasdiqlashga rozilik berilgan.
Fan dasturi Oliy va o ‘rta maxsus, kasb-hunar ta ’Iimi y o ‘nalishlari bo‘yicha
0 ‘quv-uslubiy birlashm alar faoliyaini Muvofiqlashtiruvchi kengashning 2019-yil
“Jjf” p f dagi “
Lj
” - sonli bayonnomasi bilan m a’qullangan.
Fan dasturi Nizom iy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universitetida
ishlab chiqildi vaturdosh oliy ta ’lim muassalari bilan kelishildi.
Tuzuvchilar:
M urodov Sh.K.
- Nizom iy nomidagi TDPU «M uhandislik grafikasi va uni
o ‘qitish metodikasi»
kafedrasi professori, t.f.n.
Adilov P.O.
- Nizomiy nomidagi TDPU «M uhandislik grafikasi va uni
o ‘qitish metodikasi» kafedrasi dotsenti, t.f.n.
Ashirboev A.O.
- Nizomiy nomidagi TDPU «M uhandislik grafikasi va uni
o ‘qitish metodikasi» kafedrasi dotsenti.
Valiyev A.N.
- Nizomiy nomidagi TDPU «M uhandislik grafikasi va uni
o ‘qitish metodikasi» kafedrasi dotsenti.
Tashimov N.E.
- Nizom iy nomidagi TDPU «M uhandislik grafikasi va uni
o ‘qitish metodikasi» kafedrasi dotsenti v.b.
Taqrizchilar:
H urboyevN .I.
- TTESI «M uhandislik va kompyuter grafikasi»
kafedrasi dotsenti, p.f.n.
N urtayev 0 ‘.N.
- Toshkent arxitektura qurilish kasb-hunar kolleji
direktori, pedagogika fanlari nomzodi, dotsent.
Fan dasturi Nizom iy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti o ‘quv -
uslubiy kengashida ko‘rib chiqilgan va tavsiya qilingan (2019- yil
0 6
d agi A{_-sonIi bayonnomasi).
2
“Chizm a geom etriya” fani fazoviy jism larning geom etrik
tasaw uridan uning
planimetrik tasviri (tekis chizmasi)ga o ‘tish va fazoviy jism elem entlarining o ‘zaro
munosabatlarini uning planimetrik tasviridan qayta fazoviy holatiga ko‘chirib o ‘tish
qonuniyatlarini tadqiq qilish jarayonlariga uslubiy yondashuvi ham da ilmiy
dunyoqarashni shakllantira olishi,
konstruksiyalash, loyihalash ishlarida inson
miyasidagi g ‘oyaIami ham ma tushuna oladigan chizma tilida oq qog‘ozga tushira
olish im koniyatlari mavjudligi bilan dolzarb hisoblanadi.
Chizm a geom etriya tekis tasvirlar (chizmalar) hosil
qilish va ularni amalda
q o ila s h to ‘g ‘risidagi fandir. Ushbu dasturda chizma geom etriya fanini ikkita: 1.
T o‘g ‘ri
burchakli
parallel
proyeksiyalashga
asoslangan
-
«Ortogonal
proyeksiyalash
>. 2. M arkaziy proyeksiyalashga asoslangan -
«Perspektiva»
bo‘limIariga oid m aiu m o tlar o ‘rin olgan.
Chizm a geom etriya tub mohiyati bilan matematik fan - proyektiv
geom etriyaning o ‘ziga
xos bir shahobchasi b o iib , o ‘zining proyeksiyalash metodiga
asoslanganligi va xususiy usullarga ega b o iganligi bilan mustaqil fan sifatida ajralib
chiqdi va amaliy ahamiyati jihatidan umummuhandislik fanlari safidan o ‘rin oldi.
Shuning uchun ham chizm a geometriya fani turli yo‘nalishdagi
mutaxassislar uchun
umumnazariy hisoblanadi. Y a’ni b o ia ja k oily m aiu m o tli mutaxassis har qanday
buyumning ishchi chizmasini tuzish va uni o ‘qiy olish ko‘nikmasiga ega b o iis h i
lozim. Chunki bunday mutaxassislar jam iyat va turmush
tarzining rivojlanishiga va
havfsizligiga m as’ul shaxslar hisoblanadi. Bundan tashqari, malakali rassom,
arxitektor,
tasviriy
va
amaliy
san’at o ‘qituvchilari
ham da restavratorlarni
tayyorlashda chizm a geom etriya (perspektiva) asosiy fanlardan biri vazifasini o ‘taydi.