Toshkent 2020 yil

SO
2
+2NaOH=Na
2
SO
3
+N
2
O 
Atmosfera havosiga chiqarilgan oltingugurt oksidi (SO
2
) ohak eritmasi 
(SaO) orqali tozalanganda kaltsiy sulfat tuzi hosil bo‗ladi: 
2SO
2
+2SaO+ N
2
O=2Sa SO
2
+ N
2
O 
Ushbu misollardan xulosa shuki, xemosorbtsiya va absorbtsiyaga o‗xshagan 
sorbtsiya jarayonining bir ko‗rinishi bo‗lib, yutiladigan moddaning zarrachalari 
yutuvchi moddaning zarrachalari bilan kimyoviy o‗zaro ta‘sirda bo‗ladi va natijada 
yangi modda hosil bo‗ladi. 
IX.1.3-rasm. Absorberlar 
(
V. A. Zaytsev 2002
42
):
 
A – forsunkali absorber:
1-gidrozatvor, 2-korpus, 3-tozalangan gazning 
chiqish tuynigi, 4- aralashma uzatilishi, 5-forsunkalar, 6-gazning kirishi;
B – shar nasadkali absorber:
 1-korpus, 2-gaz kirishi, 3-shar nasadka uchun 
panjara, 4-forsunkalar, 5-aralashma uzatilishi, 6-tomchi ushlovchi, 7- tozalangan 
gaz chiqishi, 8-to‗kish, 9-shlamni chiqarib tashlash;
C– ko‗pikli absorber:
 1-korpus, 2-gaz kirishi, 3-ko‗pik hosil qiluvchi anjara, 
4-ko‗pik stabilizatori, 5-absorbtsiyalangan aralashma uzatilishi, 6-tomchi 
tutuvchini yuvish uchun forsunka, 7-tomchi tutuvchi, 8-to‗kish, 9- tozalangan gaz 
chiqish tuynigi, 10-shlak. 
42
В. А. Зайцев 
Промьшленная экология. 
Москва 2002

---

Q.X.Muftaydinov, H.M.Qodirov, E.Yu.Yulchiyеv Ekologiya.
184 
Sanoat chiqindi gazlari tarkibida kimyoviy xususiyatga ega bo‗lgan gazlar 
uchraganda absorbsion tozalash usulini qo‗llash yaxshi natijalarni beradi (yuqorida 
aytib o‗tildi). Ma‘lumki, absorbtsiya jarayonida gaz va suyuqlik o‗rtasida 
to‗qnashish bo‗lib, bunda gaz suyuqlikka yutiladi.
Absorbtsiya jarayoni fizik va kimyoviy turlariga bo‗linadi. Kimyoviy 
absorbtsiyada gazni suyuqlikka yutilishi kimyoviy birikmani hosil bo‗lishi bilan 
boradi va bu jarayon ba‘zida