Toshkent 2020 yil
Yüklə 8,64 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
optimum zona
deb ataladi. Har qanday ekologik omil ta‘sirining optimum, minimum va maksimum ko‗rsatkichlari bo‗ladi. Minimum va maksimum chegaralari kritik nuqta deb qaraladi (II.1.1-rasm). Muhitning biror omiliga keng doirada moslashgan tur nomiga «evri» old qo‗shimchasini, tor doirada moslashganlariga esa ―steno‖ old qo‗shimchasi qo‗shib nomlanadi. Organizmlarning temperaturaga moslashuvi evriterm, stenoterm, namlikka nisbatan evrigidrid, stenogidrid, sho‗rlanishga nisbatan evrigalin, stenogalin, bosimga nisbatan evribat, stenobat kabi ekologik guruhlari ajratiladi. Ekologik omillar organizmning turli funktsiyalariga turlicha ta‘sir etadi . Sovuq qonli hayvonlar uchun havo temperaturasining 40–45°S bo‗lishi modda almashinuvi jarayonini tezlashtiradi, ammo ularning faolligi, ya‘ni harakatchanligi susayadi. Bunday hayvonlar tinim holatiga o‗tadi. Muhitning ekologik omillari organizmga bir vaqtda ta‘sir etadi. Bir omilning ta‘siri boshqa omillarining intensivligiga bog‘liq bo‗ladi. Buni omillarning o‗zaro ta‘sir etish qonuniyati deyiladi. Organizmlarning normal hayoti uchun ma‘lum bir darajadagi sharoit talab etiladi. Agar barcha shart – sharoitlar qulay bo‗lib, ulardan biri etarli miqdorda ―Avesto‖ falsafasi - odam va olam, inson va jamiyat haqidagi tasav- vurning, ular o‘rtasidagi munosabatlarning jamul- jami, ifodasi. U inson- ning hissiy va aqliy ola- miga ta‘sir o‘tkazuvchi, kishini fikrlashga da‘vat etuvchi buyuk qadri- yatdir. Avesto . Tahixiy-adabiy yodgorlik. Asqar Mahkam tarjimasi. Q.X.Muftaydinov, H.M.Qodirov, E.Yu.Yulchiyеv Ekologiya. 34 bo‗lmasa, Yüklə 8,64 Mb. Dostları ilə paylaş:
|