Toshkent 2020 yil

Haydalgan maydonlarga axlatlarni solish tartibli ravishda uyushtirilishi 
kerak:
-maydon
oldindan traktorlar yordamida haydaladi(egatlar olinadi)
;
-
axlat keltirgan mashinalar haydalgan (egatlar olingan) maydonga 
yaqinlashib, suyuq axlatlarni to‗kadi
. 
Najas suyuq axlatlar egatlar barobarida qilib to‗kilishi, ularning miqdori iqlim 
sharoiti va tuproq tipiga qarab har bir 10 m
2
maydonga 1 m
3
dan 2 m
3
gacha 
quyilishini ta‘minlanishini talab etiladi. To‗kilgan axlatlar qurishi bilan maydonlar 

---

Q.X.Muftaydinov, H.M.Qodirov, E.Yu.Yulchiyеv Ekologiya.
167 
yana haydaladi. Shunday qilib, yoz fasli uchun mo‗ljallangan yerlarga 2-3 
marotabagaca axlat to‗kish maqsadga muvofiq. Axlat to‗kilishi vaqti 1 -1,5 oyga 
to‗g‘ri keladi. Oxirgi marotaba quyilgan axlat qurigandan so‗ng yer yana qaydalib 
keyingi bahor fasligacha qoldiriladi. 
Qishki faslga mo‗ljallangan maydonlarga faqat 10 m
2
maydonga 1-2 m
3
axlat 
bir martagina quyiladi va qishga qoldiriladi, qishda axlat muzlab, bahorda 
erigandan so‗ng yer haydaladi. 
O‗tkazilgan tajribalar shuni ko‗rsatdiki, bir gektar erga quyiladigan axlat 
me‘yori yil davomida 1000 m
3
dan oshmasligi kerak. Mabodo tuproqda o‗z-o‗zini 
tozalash jarayoni shu me‘yorda qiyin ahvolda qolsa, bir gektarga axlat miqdorini 
500 m
3
ga kamaytirish mumkin, aksincha bo‗lsa 1000 dan 2000 m
3
ga ko‗paytirish 
mumkin.
Endi almashlab ekish masalasiga kelsak, eng qisqa vaqt uch yil, ya‘ni yer 
maydoniga har uch yilda bir marotaba suyuq axlat solinadi, so‗ngra yer haydalib 
bahorgacha ekin ekiladigan davrgacha qoldiriladi. Bahor boshlanishi bilan yerga 
xo‗l holatda iste‘mol qilinmaydigan ekinlar ekiladi.