140
Qurilishning smeta qiymatini haqqoniy belgilash loyihani o’z vaqtida amalga
oshirilishiga xizmat qiladi. Qurilish qiymatini dastlabki hisob-kitobi yiriklashtirilgan
me’yorlar bo’yicha loyiha oldi bosqichida texnik-iqtisodiy asosnomani ishlab
chiqish davomida amalga oshiriladi. Ishlab chiqarish ob’ektlari uchun iqtisodiyot
tarmoqlari va tarmoqning ichki sohalari korxonalari texnologik
modellari asosida
ishlab chiqilgan qurilish bazis qiymatining yiriklashtirilgan me’yorlari (QBQYM)
qo’llanilishi mumkin. Ijtimoiy-madaniy soha ob’ektlari bo’yicha ularning qiymatini
joriy va kelgusi narxlarda aniqlash uchun loyihalashtirishning dastlabki bosqichida
ob’ekt-namoyondalar asosida ishlab chiqiladigan QBQYM dan foydalanish tavsiya
etiladi.
Loyihalashtirilayotgan korxonalar,
bino va inshootlar, ob’ektlar, ularning
qismlari va ish shakllarining smeta qiymati loyihalar (eskiz loyihalar) va ishchi
hujjatlar tarkibida ularni loyihalashtirish jarayonida aniqlanadi.
Buning uchun
loyihalash va izlanish ishlari smetalarini o’z ichiga oluvchi qurilishning yig’ma
smetasi, ob’ekt va lokal smetalar tuziladi.
Yig’ma smeta hisob - korxona, bino va inshootlar qiymatini belgilab beruvchi
asosiy hujjat hisoblanadi. U ob’ekt bo’yicha va lokal smetalar hamda ob’ekt
bo’yicha va lokal smetalarda aniqlashtirilmagan qo’shimcha xarajatlar bo’yicha
smeta hisobi asosida tuziladi.
Qurilishning yig’ma smeta hisobi 12 ta bobni o’z ichiga oladi:
- qurilish maydonini tayyorlash;
- asosiy qurilish ob’ektlari;
- xo’jalik ichidagi yordamchi ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish
ahamiyatidagi ob’ektlar;
- energetika xo’jaligi ob’ektlari;
- transport xo’jaligi va aloqa ob’ektlari;
- suv ta’minoti, oqava suvlar va gaz ta’minoti tarmoqlari va inshootlari;
- hududni obodonlashtirish va ko’kalamzorlashtirish;
- vaqtinchalik bino va inshootlar;
- boshqa ish va xarajatlar;
141
- kadrlarni tayyorlash;
- loyihalash va tadqiqot ishlari.
Qurilishning yig’ma smeta hisobida alohida moddada ko’zda tutilmagan ishlar
va xarajatlar uchun mablag’lar zahirasi tashkil qilinadi.
Qurilishning smeta qiymatini aniqlash uchun uchta usuldan foydalaniladi:
Dostları ilə paylaş: