Toshkent davlat sharqshunoslik intituti “Xorijiy mamlakatlar iqtisodi va mamlakatshunoslik” fakulteti

Ikkinchidan
, jamg‘aruvchilar 
va investorlarni jamg‘arish va 
investitsiyalashga turlicha sabablar undaydi.
Keynschilar fikricha
, jamg‘arma va investitsiyalar bitta omilga bog‘liq 
bo‘lmagan holda turli sabablar asosida amalga oshiriladi. Masalan, kishilar 
qiymati o‘zining ish haqi miqdoridan ortiq bo‘lgan mahsulotlarni sotib olish 
uchun, masalan avtomobil yoki televizor xarid qilish uchun jamg‘arishadi. 
Jamg‘armalar biror shaxs yoki oilaning kelajakdagi iste’molini qondirish 
maqsadida, ya’ni, uy xo‘jaliklari oila boshlig‘ining nafaqaga chiqqandan 
keyingi hayotini yoki bolalari kelajagini ta’minlash maqsadida amalga 
oshiriladi. Bundan tashqari jamg‘armalar tasodifiy vaziyatlarda foydalanish 
maqsadida ham amalga oshiriladi. 
Investorlarni investitsiya qilishga undovchi sabablar esa foiz stavkasi bilan 
birga kutilayotgan sof foyda normasi hamdir. 

---

Klassiklar nazariyasi bo‘yicha 
jamg‘arma 
va investitsiya¬lar miqdorini aniqlaydigan 
asosiy omil foiz stavkasi hisoblanadi. 
Agarda, u oshsa, uy xo‘jaliklari kamroq 
iste’mol qilib, ko‘proq jamg‘arishga 
harakat kilishadi. Uy xo‘jaliklarida 
jamg‘armalarning ko‘payishi kredit 
narxlarining kamayishiga olib keladi. Bu 
esa o‘z vaqtida investitsiyaning o‘sishini 
ta’minlaydi. 
Keynschilar fikricha esa
, foiz stavkasi 
emas, balki aholining ixtiyoridagi 
daromadi iste’mol va jamg‘arish 
dinamikasini belgilab beradi. 
Keyns modelida jamg'arish va investitsiya 

---

Ishlab chiqarishning kamayishi natijasida mumkin bo‘lgan 
yo‘qotishlarning oldini olish uchun jami talabni tartibga solib 
turadigan faol davlat siyosati zarur. Shuning uchun ham 
Keynsning 
iqtisodiy nazariyasini
ko‘p hollarda jami talab nazariyasi deb 
yuritiladi. Jami talab komponentlari, ayniqsa eng barqaror komponent 
bo‘lgan investitsiyalarning o‘zgarishi makroiqtisodiy barqarorlik 
sabablaridan biridir.