Toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filiali matematika va tabiiy ilmiy fanlar

Ishni bajarish tartibi:
1. Sterjenning a enini va b qalinligini shtangentsirkul yordamida ŏlchanadi.
2. Sterjenni prizmalar ustiga qŏyib, A va B nuqtalar oralig’i L masofani masshtabli chizig’ich yordamida ŏlchab olinadi.
3. Uzayish indikatorini K vint yordamida shunday joylashtiriladiki, uning ŏtkir uchi sterjen sirtiga erkin tegib tursin. Sŏng indikatorning tashqi halqasini burab uning strelkasini shkalaning noliga keltiriladi.
4. Sterjenning ustiga 0,5 kg; 1 kg; 1,5 kg va 2 kg massali yuklar qŏyib, har gal sterjenning λ egilish strelkasining kattaligini indikator strelkasining kŏrsatishidan yozib olinadi.
5. Sŏngra 4 - bandda keltirilgan topshiriqni teskari tartibda bajariladi, ya’ni sterjendagi yuklarni birin-ketin 0,5 kg dan ola borib, bunda ham har gal sterjenning qancha egilganini qayd qilinadi.
6. Nihoyat, λ egilish strelasini har bir yuk uchun aniqlangan qiymatini va boshqa ŏlchab olingan kattaliklarni (1) formulaga qŏyib, sterjen moddasining elastiklik moduli hisoblab topiladi.
7. Elastiklik modulining ŏrtacha qiymatini hisoblanadi fizik kattaliklar jadvalidan foydalanib, ster­jen qanday moddadan yasalganligi aniqlanadi.
8. Tajribada yŏl qŏyilgan absolyut va nisbiy xatoliklar hisoblanadi.

№

m, kg

P, N

a, m

b, m