Toshkent farmasevtik instituti farmatsiya fakulteti farmatsiya yo`nalishi 106-a guruh talabasi xikmatov himmatjonning noorganik kimyo fanidan yozgan mustaqil ishi
Toshkent farmasevtik instituti farmatsiya fakulteti farmatsiya yo`nalishi 105-a guruh talabasi Raximov Muhammadaminning noorganik kimyo fanidan yozgan mustaqil ishi
Tekshiruvchi:
Mavzu:osmiy birikmalari olinishi va ularning xossalari
Mahalliy osmiy tabiatda iridiy bilan qattiq eritma shaklida uchraydi, bu yerda uning tarkibi 10% dan 50% gacha o`zgaradi. Osmiy polimetall rudalardan qazib olinadi, ular tarkibida va osmiy platina minerallarida va oltin rudarini qayta ishlash chiqindilarida uchraydi. Osmiy asosan minerallari qattiq eritmalar yoki osmiyning iridiy bilan qotishmalari: nevyanskit va sisertskit.
Ma`lumki, osmiy juda qattiq va o`tga chidamli metalldir. Osmiyning ushbu jismoniy xususiyatlari uni osmiy qoplamasi sifatida kuchli ishqalanish mavjud bo`lgan strukturalarda ishlatishga imkon beradi.
Osmiyning katalitik xususiyatlari, gidrogenlash uchun ishlatiladi: organik birikmalar va ammiak sintezi.
Osmiyning ishlatilishi
Osmiy va volfram qotishmasi- “osram”, elektr cho`g`lanma lampalar uchun mo`ljallangan volfram filamentlarini ishlab chiqarish uchun ishlatililadi.
Osmiy-iridiy bilan bardoshli va og`ir qotishmalarning tarkibiy qismidir.
Jarrohlik implantlarini tayyorlash uchun 10% osmiy va90% platina qotishmasi ishlatiladi.
Biologik obyektlarni elektron mikroskopda aniqlash uchun osmiyning kimyoviy birikmasi- osmiy tetroksid ishlatiladi.
Metall osmiy kukuni ftor bilan 250oC gacha qizdirilsa, osmiy(VIII)-ftorid OsF3 ga aylanadi.
Osmiy xlor atmosferasida qizdirilsa, OsCl4 va OsCl2 lar hosil bo`ladi.
Osmiy tarkibida misnikelli sulfid rudalardan platina guruhi metallari bilan ajratib olinadi. Uni boshqa metallardan ajratishda OsO4 holida boshqa idishga o`tkaziladi. Osmiy qotishmalari aniq o`lchov asboblario`qlarini tayyorlashda, radiotexnikada, kompozitsion materiallar olishda, birikmalari esa katalizator sifatida tibbiyotda va forografiyada ishlatiladi.
190,23Os
Osmiyning ishlatilishi