Toshkent Farmasevtika instituti Farmatsiya yoʻnalishi 104-"A" guruh talabasi Numonov Xamidulloning tayyorlagan mustaqil ishisi

Ion-elektron metodi yordamida eritmalarda boradigan oksidlanish -kaytarilish reaksiyalarining tolik tenglamalarini tuzish uchun kuyidagi tartibga rioya qilish kerak.1. Reaksiya uchun olingan va reaksiya natijasida xosil bo'ladigan maxsulotlarning tarkibini bilish, ya'ni reaksiyaning molekulyar tengiamasini yozish zarur.2. Elektrolitik dissosialanish dissosialanish nazariyasiga nazariyasiga binoan binc reaksiyaning ion sxemasini yozish kerak.3. Ayrim xolda oksidlanish-kaytarilish prosesslarini ion-elektron tenglamasini yozishda kuyidagilarga asoslaniladi:a) Ayni element atomlarining soni tenglamaning ung va chap tomonida teng bo'lishi kerakb) Reaksiya uchin olingan modda tarkibida kislorod kam bulsa, kislotali muxitda (vodorod ioni bilan biriktb) suv xosil qiladi. Neytral yoki ishkoriy muxitda esa ajralib chiqqan kislorod suv bilan birikib, gidroksid gruppani xosil qiladiv) Reaksiya uchun olingan modda tarkibida kislorod kup bulsa kislotali va neytral muxitda suv, Ishkorly muxitda gidroksid ioni xosil bo'ladi.8) Oksidlanish va kaytarilish prosesslarining umumiy zaryadi tenglamaning chap va ung tomonlarida bir-biriga teng bolishi kerak 4. Oksidlanish va kaytarilish prosesslarini ion-elektron tenglamalaribirgalikda yozilib, oksidlovchi va kaytaruvchi oldiga yoziladigan koeffisiyentlar topiladi. Uni aniqlashda kaytaruvchi yukotgan elektronlar soni oksidlovchi kabul kilgan edektronlar soniga teng bo'lishi nazarda tutiladi.5. Prosesslarning ung va chap tomonlarini aniqlangan koeffisiyentlarga ko'paytirib, ularni birgalikda yoziladi. Natijada qisqa lon tenglama xosil bo'ladi.6. Reaksiyaning to'lik lon va molekulyar tenglamalari yoziladi.7. Molekulyar tenglama tugri yozilganligini xar qaysi element atomlari soni orqali tekshiriladi. Kupincha kislorod atomlari sonini xisoblash bilan chegaralanadi.

• Ion-elektron metodi yordamida eritmalarda boradigan oksidlanish -kaytarilish reaksiyalarining tolik tenglamalarini tuzish uchun kuyidagi tartibga rioya qilish kerak.1. Reaksiya uchun olingan va reaksiya natijasida xosil bo'ladigan maxsulotlarning tarkibini bilish, ya'ni reaksiyaning molekulyar tengiamasini yozish zarur.2. Elektrolitik dissosialanish dissosialanish nazariyasiga nazariyasiga binoan binc reaksiyaning ion sxemasini yozish kerak.3. Ayrim xolda oksidlanish-kaytarilish prosesslarini ion-elektron tenglamasini yozishda kuyidagilarga asoslaniladi:a) Ayni element atomlarining soni tenglamaning ung va chap tomonida teng bo'lishi kerakb) Reaksiya uchin olingan modda tarkibida kislorod kam bulsa, kislotali muxitda (vodorod ioni bilan biriktb) suv xosil qiladi. Neytral yoki ishkoriy muxitda esa ajralib chiqqan kislorod suv bilan birikib, gidroksid gruppani xosil qiladiv) Reaksiya uchun olingan modda tarkibida kislorod kup bulsa kislotali va neytral muxitda suv, Ishkorly muxitda gidroksid ioni xosil bo'ladi.8) Oksidlanish va kaytarilish prosesslarining umumiy zaryadi tenglamaning chap va ung tomonlarida bir-biriga teng bolishi kerak 4. Oksidlanish va kaytarilish prosesslarini ion-elektron tenglamalaribirgalikda yozilib, oksidlovchi va kaytaruvchi oldiga yoziladigan koeffisiyentlar topiladi. Uni aniqlashda kaytaruvchi yukotgan elektronlar soni oksidlovchi kabul kilgan edektronlar soniga teng bo'lishi nazarda tutiladi.5. Prosesslarning ung va chap tomonlarini aniqlangan koeffisiyentlarga ko'paytirib, ularni birgalikda yoziladi. Natijada qisqa lon tenglama xosil bo'ladi.6. Reaksiyaning to'lik lon va molekulyar tenglamalari yoziladi.7. Molekulyar tenglama tugri yozilganligini xar qaysi element atomlari soni orqali tekshiriladi. Kupincha kislorod atomlari sonini xisoblash bilan chegaralanadi.