Toshkent moliya instituti “Audit” kafedrasi

yurituvchi 
sub’ektlarning 
odatdagi 
faoliyatidan chetga chiquvchi hodisalar 
yoki muomalalar natijasida vujudga 
keladigan va ro’y berishi kutilmagan 
odatdan tashqari xarajatlardir. 
Moliyaviy 
faoliyatdan 
olingan 
daromadlar 
Income from 
financial 
activity 
Доходы от 
финансовой 
деятельности 
Tekshirilayotgan 
mijoz-korxonaning 
olingan royaltilar va kapital transferti, 
O’zbekiston Respublikasi hududida va 
uning tashqarisida boshqa xo’jalik 
yurituvchi sub’ektlar faoliyatida ulush 
qo’shgan holda qatnashishdan olingan 
daromad, 
aktsiyalar 
bo’yicha 
dividendlar va obligatsiyalar hamda 
xo’jalik yurituvchi sub’ektga tegishli 
qimmatli 
qog’ozlar 
bo’yicha 
daromadlari, mulkni uzoq muddatli 
ijaraga berishdan olingan daromadlar 
(lizing 
to’lovini 
olish)i, 
valyuta 
schyotlari, 
shuningdek 
chet 
el 
valyutalaridagi muomalalar bo’yicha 
ijobiy 
kurs 
tafovutlari, 
sarflangan 
(qimmatli 
qog’ozlarga, 
sho’’ba 
korxonalarga 
va 
hokazolarga) 
mablag’larni qayta baholashdan olingan 
daromadlari va 
moliyaviy faoliyatdan olingan boshqa 
daromadlarining 
jami 
yig’indisi 
tushuniladi 
Favqulodda 
foyda 
Extraordinary 
gain 
Чрезвычайные 
прибыль 
Tekshirilayotgan 
mijoz-korxonaning 
favqulodda foyda moddalari – bu ko’zda 
tutilmagan, tasodifiy tusga ega bo’lgan 

---

hodisa 
yoki 
xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektning odatdagi faoliyat doirasidan 
chetga chiqadigan tusdagi muomalalar 
natijasida paydo bo’ladigan va olinishi 
kutilmagan foydasidir. 
Moliyaviy 
faoliyat 
bo’yicha 
xarajatlar 
Financial 
operating 
expenses 
Финансовые 
расходы 
Tekshirilayotgan 
mijoz-korxonaning 
moliyaviy faoliyat bo’yicha xarajatlari 
deganda 
O’zbekiston 
Respublikasi 
Markaziy Banki tomonidan belgilangan 
hisob stavkalari darajasida va ulardan 
ortiqcha olingan qisqa muddatli hamda 
uzoq muddatli kreditlar bo’yicha, shu 
jumladan to’lov muddati o’tgan va 
uzaytirilgan ssudalar bo’ycha to’lovlar, 
mulkni uzoq muddatli ijaraga olish 
(lizing) 
bo’yicha 
foizlarni 
to’lash 
xarajatlari, chet el valyutasi bilan 
muomalalarga 
doir 
salbiy 
kurs 
tafovutlari bo’yicha zararlar, sarflangan 
(qimmatli 
qog’ozlarga, 
sho’’ba 
korxonalarga 
va 
hokazolarga) 
mablag’larni 
qayta 
baholashdan 
ko’rilgan 
zararlar, 
o’z 
qimmatli 
qog’ozlarini chiqarish va tarqatish bilan 
bog’liq xarajatlarining jami yig’indisi 
tushuniladi 
Nazorat 
amallari 
Control 
activities 
Контрольные 
действия
 
Nazorat amallari - korxona xodimlari 
tomonidan 
bajariladigan 
maxsus 
tekshiruvlar. 
Nazorat muhiti 
Control 
environment 
Контроль 
окружающей 
обстановки 
 
Nazorat muhiti - korxonada ichki 
nazorat uchun qulay bo’lgan o’zaro 
xizmat munosabatlarini aniqlaydigan 
belgilar yig’indisidir; 
Riskni 
baholash 
Risk 
assessment
 
Оценка риска 
 
Riskni 
baholash 
— 
Tadbirkorlik 
sub’ekti va uning faoliyati muhitini, 
jumladan, ichki nazoratini tushunish, 
firibgarlik yoki xato sababli muhim 
buzib ko’rsatish riskini moliyaviy 
hisobot va taqdimnomalar darajalarida 
aniqlash 
va 
baholash 
uchun 
bajariladigan audit tartib-taomillardir. 
Auditorlik 
riski 
Audit risk 
Аудиторский 
риск 
Auditorlik 
riski 
– bu auditorlik 
tekshiruvi natijalari bo’yicha auditorlar 
tomonidan sub’ektiv aniqla-nadigan, 
moliyaviy hisobotda, uning ishonchliligi 
tasdiq-langanidan 
so’ng 
xatolar 
mavjudligini tan olish yoki moliyaviy 
hisobotda 
bunday 
kamchiliklar 
haqiqatan ham yo’q bo’lgan-da, unda 
kamchiliklar mavjud deb tan olinish 
ehtimolidir. 
Nazorat riski 
Control risk 
Конрольный 
Nazorat riski – bu korxonaning mavjud 

---

риск 
va muntazam qo’llanilib kelinayotgan 
buxgalterlik hisobi tizimi va ichki 
nazorat tizimi vositalari alohida-alohida 
yoki birgalikda jiddiy ahamiyat-ga ega 
bo’lgan kamchiliklarni o’z vaqtida 
aniqlay olmaslik va tuzata olmaslik (yoki 
bunday 
kamchiliklar 
vujudga 
kelishining oldini olish) ehtimolining 
auditor tomonidan sub’ektiv tarzda 
aniqlangan ko’rsatkichdir. 
“ICHKI AUDIT” MAVZUSI BO’YICHA GLOSSARIY 
ATAMANING 
O’ZBEK 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
INGLIZ 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
RUS TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING MA’NOSI 
Ichki audit 
xizmati 
Internal Audit 
Service 
Служба 
внутренного 
аудита 
Ichki audit xizmati - korxona kuzatuv 
kengashining qarori bilan tashkil 
etiladigan korxonaning ichki auditni 
amalga 
oshiradigan 
tarkibiy 
bo’linmasidir 
Ichki audit 
Internal audit 
Внутренний 
аудит 
Ichki 
audit 
bu 
- 
 
korxona 
boshqaruvining ijro etuvchi organi va 
tarkibiy 
bo’linmalari 
tomonidan 
O’zbekiston 
Respublikasi 
qonun 
hujjatlariga; ta’sis hujjatlariga va 
ichki hujjatlariga rioya qilinishini 
tekshirish va monitoring olib borish 
yo’li bilan ular ishini nazorat qilish va 
baholash, 
ma’lumotlarning 
buxgalteriya 
hisobi 
va 
moliyaviy 
hisobotda aks ettirilishni to’liqliligi va 
ishonchliligini 
ta’minlash, xo’jalik 
operatsiyalarini amalga oshirishning 
belgilangan qoidalari va taomillari, 
aktivlarining 
saqlanishi 
hamda 
korporativ 
boshqarish 
tamoyillari 
joriy etilishi bo’yicha korxona tarkibiy 
bo’linmasining (ichki audit xizmati) 
faoliyatidir 
Kompleks audit 
Comprehensive 
audit 
Комплексный 
аудит 
Kompleks audit – xo’jalik yurituvchi 
sub’ekt moliyaviy xo’jalik faoliyatini 
to’liq 
qamrab 
olgan 
auditorlik 
tekshiruvi 
Tashqi audit 
External audit 
Внешний аудит 
Tashqi audit bu - mustaqil auditorlik 
tashkilotlari 
tomonidan 
amaldagi 
qonunchilikka 
muvofiq 
xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektlar 
faoliyatini 
belgilangan muddat va tartib asosida 
tekshirish jarayonidir 
Auditorlarning 
respublika 
jamoat 
Republican 
public 
organization 
Республикански
й общественный 
организации 
Auditorlarning 
respublika 
jamoat 
birlashmalari auditorlarning ixtiyoriy 
asoslarda birlashtiradigan nodavlat 

---

birlashmalari 
audit 
аудита 
notijorat tashkilotidir 
Ichki auditor 
the internal 
auditor 
Внутренний 
аудитор 
Xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ekt 
rahbariyati(Kuzatuv 
kengashi, 
Ta’sischilar 
Kengashi) 
tomonidan 
korxona ichki audit xazmati bo’limiga 
jalb etiilgan maxsus ichki auditor 
sertifikatiga ega bo’lgan auditor 
tushuniladi 
Tematik audit 
Thematic audit 
Тематик аудит 
Tematik audit – bu xo’jalik yurituvchi 
sub’ektlar faoliyatiga tegishli bo’lgan u 
yoki bu jarayonlar va operatsiyalarni, 
hisobot 
ko’rsatkichlari 
yoki
moddalarini, ayrim olingan bo’limlar 
faoliyati, 
hujjatlarni 
auditorlik 
tekshiruvidan o’tkazishdir 
Auditorlik 
faoliyati 
Audit activity 
Аудиторская 
деятельность 
Auditorlik faoliyati bu - auditorlik 
tashkilotlarining auditorlik xizmatlari 
ko’rsatish 
bo’yicha 
tadbirkorlik 
faoliyatidir 
Auditor 
Auditor 
Аудитор 
Auditor - auditor malaka sertifikatiga 
ega bo’lgan jismoniy shaxsdir 
Auditorning 
yordamchisi 
Assistant 
auditor 
Помощник 
аудитора 
Auditorning 
yordamchisi 
auditor 
malaka sertifikatiga ega bo’lmagan va 
auditorlik 
hisobotida, 
auditorlik 
xulosasida 
auditorning 
ekspert 
xulosasida 
hamda 
auditorlik 
tekshiruvini o’tkazish bilan bog’liq 
bo’lgan boshqa rasmiy hujjatda imzo 
chekish huquqiga ega bo’lmagan 
tarzda 
auditorning 
topshirig’iga 
binoan auditorlik tekshiruvida ishtirok 
etayotgan jismoniy shaxsdir 
Auditorlik 
tashkiloti 
auditing 
organization 
аудиторской 
организации 
Auditorlik 
tashkiloti 
auditorlik 
faoliyatini 
amalga 
oshirish 
litsenziyasiga ega bo’lgan yuridik 
shaxsdir. 
Auditorlik 
tekshiruvi 
Auditing 
Аудиторская 
проверка 
Auditorlik 
tekshiruvi 
moliyaviy 
hisobot va boshqa moliyaviy axborot 
to’g’riligi va buxgalteriya hisobi 
to’g’risidagi 
qonun 
hujjatlariga 
mosligini aniqlash maqsadida xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektning 
moliyaviy 
hisobotini hamda u bilan bog’liq 
moliyaviy 
axborotini 
auditorlik 
tashkilotlari tomonidan tekshirishdir. 
Majburiy 
auditorlik 
tekshiruvi 
Mandatory 
audit 
Обязательный 
аудит 
Xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektlarda 
amaldagi 
qonun 
hujjatlarida 
belgilangan qat’iy muddat va tartib