Toshkent moliya instituti m. S. Hojiyev, I. I. Meliyev, S. A. Djumanov moliyaviy hisobot auditi

2.2. Moliyaviy hisobot auditi usullarining turkumlanishi
va ularga tavsif 
Yuqorida keltirilgan xorijlik va respublikamiz iqtisodchi olimlarining audit 
usullariga oid qarashlari va O’zbekiston buxgalteriya hisobi va auditorlik 
faoliyatining 
professional 
jamoat 
tashkilotlari 
mutaxassislari 
fikrlarini 
umumlashtirgan holda moliyaviy hisobot auditida qo’llaniladigan usullarni 
quyidagicha turkumlashni maqsadga muvofiq, deb hisoblaymiz (2.2-rasm).
 
2.2-rasm. Moliyaviy hisobot auditi usullarining turkumlanishi
15
15
Muallif tomonidan tayyorlangan 
MOLIYAVIY HISOBOT AUDITI USULLARININGTURKUMLANISHI 
UMUMILMIY USULLAR 
Analiz, sintez, qiyoslash,
analogiya,induktsiya, deduktsiya,
modellashtirish,tizimli yondashuv, 
tushuntirish, tavsiflash, abstraktsiya va 
boshqalar 
MAXSUS USULLAR 
Hujjatlashtirish, inventarizatsiya, baholash, kalkulyatsiya, 
statistik tahlil, taftish, o’zaro solishtirish yoki taqqoslash, 
gipoteza va prognozlashtirish, testlash yoki anketa 
savolnomalarini o’tkazish, ekspertiza, muqobil balans 
tuzish, tizimli tekshirish, kuzatish, haqiqiy holatni 
baholash, tasdiqlash, tahliliy amallar, so’rov va boshqalar 

---

38 
Maxsus usullar qatoriga auditorlik dalillarini olish amallari – nazorat qilish, 
kuzatuv, so’rov va tasdiqlash, qayta hisoblash va tahliliy amallarni kiritish 
mumkin. Shuningdek, moliyaviy hisobot auditi usullari tekshiruvning alohida 
jihatlariga nisbatan dalillar olish talablari, jumladan, hisobot sanasidan keyingi 
voqealar va faoliyatning uzluksizligini baholash amallarini ham o’z ichiga oladi. 
Moliyaviy hisobot auditining umumilmiy usullarining ayrim nazariy-uslubiy 
masalalari xorijlik va respublikamizning etakchi olimlari tomonidan atroflicha 
o’rganilib, turlicha yondashuvlar shakllantirilgan (2.3-jadval).