AMALIY MASHG„ULOT №14 Tananing orqa sohasidagi mushaklar va fassiyalar. Elka kamari mushaklari va fassiyalari. Tananing orqa sohasidagi mushaklar va fassiyalar. (Yuzaki va chuqur)
Elka kamari mushaklari va fassiyalari.
Trapetsiyasimon muskul (m. trapezius) uchburchak shaklli serbar muskul
bo‘lib, ensa suyagining g‗adir-budur chizig‗i ensa boylami (lig. nuchae)dan, barcha
Ko‗krak umurtqalarining qirrali o‘siqlaridan boshlanadi. O‗mrov suyagining
akromial tomondagi qismiga kurakning baland qirrasi (spina scapulae) yopishadi.
O‘ng va chap tomondagi muskullar birgalikda trapetsiyaga o‘xshaydi. Muskullarning
Yuqori tutamlari Yuqoridan pastga, o‘rta tutamlari ko‘ndalang, pastki tutamlari
pastdan Yuqoriga ko‘tariladi.
F u n k s i y a s i. Muskulning Yuqori qismi qisqarganda yelka kamarini (kurak
va o‗mrov suyaklarini) Yuqoriga ko‘taradi. Qo‘lni Yuqoriga ko‘tarishda qatnashib,
kurakning pastki burchagini tashqariga tortadi. Trapetsiyasimon muskullarning pastki
qismi qisqarsa, kurak pastga tortiladi. Ikki tomondagi muskulning hamma tolalari
qisqarsa, ikkala kurak bir-biriga (umurtqa pog‗onasiga) yaqinlashadi.
I n n e r v a t s i y a s i: n.accessorius XI va
CII–CIV plexus cervicalis dan.
Q o n t o m i r l a r i: a.transversa colli, a.occipitalis, a.suprascapularis,
aa.intercostales posteriores.
Orqaning serbar muskuli (m. latissimus dorsi) orqa tomonning pastki qismini
qoplab, teri ostida (Yuzada) yotadi. Bu muskul pastki to‘rtta ko`krak umurtqasining,
barcha bel umurtqalarining qirrali o‘siqlaridan, Yonbosh suyagining tashqi qirrasidan
va pastki to‘rtta qovurg‗adan boshlanadi. Muskul tolalari pastdan Yuqoriga va lateral
tomonga yo‘nalib yig‗ilib, asta-sekin xipcha tog‗ayga o‘tadi va yelka suyagining
kichik g‗adir-budur qirrasi (crista tuberculi minoris)ga yopishadi.
F u n k s i y a s i. Muskul qisqarib Yuqoriga ko‘tarilgan qo‘lni pastga, orqaga
tortadi. Agar qo‘l qimirlamay tursa, Ko‗krak qafasi kengayadi, tana qo‘lga
yaqinlashadi.
286
I n n e r v a t s i y a s i: n.thoracodorsalis, subscapularis (CIV–CVII)dan.
Q o n t o m i r l a r i: aa. trasnversa colli, a. cervicalis superficialis, a.cervicalis
ascendens.
