Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

Umurtqa venasi
(v. vertebralis dextra et sinistra) umurtqalarning o‘ng va chap 
ko‘ndalang o‘siq teshiklaridan a.vertebralis bilan birgalikda yo‘nalib, umurtqaning 
ichki vena chigalidan vena qonini qabul qiladi va o‘ng hamda chap yelka-bosh 
venalariga (v. brachiocephalicae dextra et sinistra) quyiladi. 
Bo‟yinning chuqur venasi
(v. cervicalis profunda, 196) umurtqalar atrofidagi 
vena chigalidan va ensa muskullaridan vena qonini yig‗ib, yelka-bosh venasiga 
quyadi. 
Ko„krak qafasining ichki venalari
(vv.thoracicae internae) qorin tepasidagi 
ustki vena (vv. epigastricae superiores) va muskul-diafragma venasi (vv. 
musculophrenicae) dan boshlanib, yo‘lda vv. intercostalea anteriores dan 3–4 ta 
Yuqoridagi v. intercostales suprema dan qon yig‗ib yelka-bosh venasiga quyiladi. 
Ichki bo‟yinturuq venasi 
(v. jugularis interna) bosh skeleti bo‘shlig‗idagi 
egatlar bilan miyaning qattiq pardasi varaqlari orasida hosil bo‘lgan bo‘shliqlar qon 
tomir vazifasini bajaradi. Ana shu kavak (sinus) lardan to‘plangan vena qoni yig‗ilib 
bo‘yinturuq teshigi (foramen jugulare) orqali tashqariga chiqadi va bo‘yinda o‘ng va 
chap bo‘yinturuq venasi bo‘lib davom etadi. Venaning boshlanish qismidagi bir oz 

---

465 
kengaygan bo‘lagi tepa piyozcha (bulbus superior venae jugularis interna) deb 
ataladi. 
Ichki bo‘yinturuq venasi bo‘yinda uyqu arteriyasi va adashgan nerv bilan birga 
umumiy pardada o‘ralib yotadi. Ichki bo‘yinturuq venalar o‘ng tomonda ham, chap 
tomonda ham o‗mrov osti venalari bilan burchak hosil qilib qo‘shiladi. Vena 
qo‘shilishidan oldin kengayib pastki piyozchani (bulbus inferior venae jugularis 
interna) hosil qiladi. Shunday qilib, ichki bo‘yinturuq venasiga kalla suyagining 
tashqi va ichki tomonidan, halqumdan, til, Yuz va qalqonsimon bezdan vena tomirlari 
qo‘shiladi. Bundan tashqari, tashqi bo‘yinturuq venasi ham ichki bo‘yinturuq 
venasiga qo‘shiladi. Kalla suyagining ichki Yuzasidagi sinus durae matris va unga 
quyiluvchi bosh miya venalari (vv. cerebri), kalla suyagi venalari (vv. dipioicae), 
eshitish a‘zolari venalari (vv. auditivae), ko‘z kosasi venasi (vv. ophtalmicae), miya 
qattiq pardasi venalari (vv. meningeae) ham bo‘yinturuq venasiga quyiladi. Kalla 
suyagining ichki va tashqi Yuzasidagi venalar o‘zaro vv. emissariae orqali 
qo‘shiladi.
1
Kalla suyagining tashqi Yuzasidan quyidagi venalar ichki bo‘yinturuq venasiga 
quyiladi. 
1. Y u z v e n a s i (v. facialis) Yuz qismidan vena qonini yig‗adi. 
2. P a s t k i j a g‗ o r q a s i d a g i v e n a (v. retromandibularis) – pastki 
jag‗ning orqa sohasidagi vena qonini yig‗adida v. facialis bilan qo‘shilib ichki 
bo‘yinturuq venasiga qo‘shiladi. 
3. H a l q u m v e n a l a r i (vv. pharyngeae) halqum atrofidagi vena qon 
chigallaridan vujudga keladi. Bu vena Yuz venasiga qo‘shiladi. 
4. T i l v e n a s i (v. lingualis) tildagi vena qonini yig‗adi. 
5. Q a l q o n s i m o n b e z n i n g y u q o r i v e n a l a r i (vv. thyroideae 
superiores) qalqonsimon bezning Yuqori qismidan qon yig‗adi. 
6. Q a l q o s i m o n b e z n i n g o‘ r t a v e n a s i (vv. thoroidea media) 
qalqonsimon bez venasi chigallaridan boshlanadi.