- Muassasa shtatida turgan, tegishli ixtisoslik yo'nalishi bo'yicha malaka toifasiga ega
-Davolash jarayoni standartlariga javob beradigan maxsus bino va xonalarda tashkil etishlari mumkin.
sog’liqni saqlashning davlat , xususiy va boshka tizimlaridan iborat yagona sog’liqni saqlash tizimi amal kiladi
- Muassasa shtatida turgan, tegishli ixtisoslik yo'nalishi bo'yicha malaka toifasiga ega
|
xususiy tibbiyot amalieti yoki xususiy farmatsevtika bilan shugullanuvchi shaxslar muasasalari va korxonalar
- Zamonaviy moddiy-texnika bazasiga diag¬nostika va davolash asbob-uskunalari mavjud bo'lishi
|
fuqarolarning xayoti xavf ostida bolganda DPM ga kanday transport turidan foydalanishi xakida
muayyan turdagi ixtisos yo'nalishi bo'yicha amalga oshiradi
|
1
|
1
|
3
|
Sog’liqni saqlashning nodavlat sektori faoliyatini tartibga solish maqsadida O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2012 yil 29 martdagi 92-sonli kanday Nizom tasdiqlandi:
|
*tibbiy faoliyatni litsenziyalash tartibini takomillashtirish to'g’risida
|
respublikada tibbiyot muassasalari faoliyatini tashkil etishni takomillashtirish chora-tadbirlari to'g’risida
|
«tibbiy faoliyatni litsenziyalash tartibini takomillashtirish to'g’risida»gi qarori bilan tibbiy faoliyatni litsenziyalash to'g’risidagi Nizom tasdiqlandi.
|
litsenziya berish va nodavlat muassasalar tomonidan ko'rsatilayotgan tibbiy xizmatlarning sifatini nazorat qilish boshqarmasi»
|
1
|
1
|
3
|
O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida (37-modda)si kanday:
|
*har bir shaxs mehnat qilish, erkin kasb tanlash, adolatli mehnat sharoitlarida ishlash va qonunda ko'rsatilgan tartibda ishsizlikdan himoyalanish huquqiga egadir»
|
«har kim qariganda, mehnat layoqatini yo'qotganda, shuningdek, boquvchisidan mahrum bo'lganda va qonunda nazarda tutilgan boshqa hollarda ijtimoiy ta'minot huquqiga ega»
|
«voyaga etmaganlar, mehnatga layoqat¬sizlar va yolg’iz keksalarning huquqlari davlat himoyasidadir»
|
«har bir shaxs mehnat qilish, erkin kasb tanlash, huquqiga egadir»
|
1
|
1
|
2
|
O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi kaysi moddasida «Har kim qariganda, mehnat layoqatini yo'qotganda, shuningdek, boquvchisidan mahrum bo'lganda va qonunda nazarda tutilgan boshqa hollarda ijtimoiy ta'minot huquqiga ega:
|
*(39-modda)
|
(37-modda)
|
(45-modda)
|
( 55- mooda)
|
1
|
1
|
2
|
O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi kaysi moddasida «Voyaga etmaganlar, mehnatga layoqat¬sizlar va yolg’iz keksalarning huquqlari davlat himoyasidadir:
|
*(45-modda)
|
37-modda)
|
(39-modda)
|
. ( 55- mooda
|
2
|
2
|
1
|
Mehnatga layoqatsizlik turlari:
|
*1 vaqtinchalik — ayrim xastaliklar tufayli kasbi bo'yicha mehnat vazifasini vaqtincha bajara olmaslik.
2. Doimiy yoki uzoq muddatli mehnat qobiliyatini yo'qotish hayot faoliyatining cheklanishiga olib keladi, nogironlikka sabab bo'ladi
|
vaqtinchalik, doimiy va uzoq muddatli mehnat qobiliyatini
|
vaqtinchalik 6 oydan 1 yilgacha, uzoq muddatli 1 yildan oshik, doimiy butun umri davomida mehnatga layoqatsiz
|
vaqtinchalik 9 oydan 3 yilgacha, uzoq muddatli 3 yildan oshik, doimiy butun umri davomida mehnatga layoqatsiz
|
1
|
1
|
1
|
To'liq mehnatga layoqatsizlik:
|
*insonning hech qanday ishni bajara olmasligi va maxsus davolash tartibiga muhtojligidir
|
vazifasi yoki kasbi bo'yicha ishni bajara olmaslik yoki ish hajmi chegaralanishidir maxsus davolash tartibiga muhtojligidir
|
fakat ish hajmi chegaralangan , maxsus davolash tartibiga muhtoj emas
|
mehnat qobiliyatini yo'qotish hayot faoliyatining cheklanishiga olib kelgan , nogironlikka sabab bo'lgan , vazifasi yoki kasbi bo'yicha ishni bajara olmaydi
|
2
|
2
|
2
|
Qisman mehnatga layoqatsizlik:
|
*vazifasi yoki kasbi bo'yicha ishni bajara olmaslik yoki ish hajmi chegaralanishidir
|
insonning hech qanday ishni bajara olmasligi va maxsus davolash tartibiga muhtojligidir
|
mehnat qobiliyatini yo'qotish hayot faoliyatining cheklanishiga olib kelgan ish hajmi chegaralanmagan
|
yoki ish hajmi chegaralanishidir maxsus davolash tartibiga muhtojligidir doimiy yoki uzoq muddatli mehnat qobiliyatini yo'qotish
|
1
|
1
|
2
|
Mehnatga layoqatsizlik varaqalari kimlarga berilmaydi:
|
*ishlamaydigan shaxslarga, ish haqi saqlanmagan holda mehnat ta'tiliga chiqqanlarga, harbiy xizmatchilarga (erkin yollanganlardan tashqari), Milliy xavf-sizlik xizmati hamda Ichki ishlar vazirligining shahodatlangan xodimlariga
|
xamshira va kichik tibbiet xodimlariga, Ichki ishlar xodimlariga
|
ishlamaydigan shaxslarga, ish haqi saqlanmagan holda mehnat ta'tiliga chiqqanlarga, erkin yollangan harbiy xizmatchilarga,
|
davlat ishida ishlamaydmgan shaxslarga, alkogolizm va narkomaniyaga ruju kuygan shaxslarga , Ichki ishlar vazirligining shahodatlanmagan xodimlariga
|
2
|
2
|
3
|
Ishlovchi, Ikkinchi Jahon urushi nogironlari va ularga teng¬lashtirilgan shaxslar hamda Chernobil AESdagi avariya oqibatini bartaraf etishda nogiron bo'lganlarga kasallik varaqasi qatorasiga kancha muddatga beriladi:
|
*4 oygacha yoki kalendar yilida 5 oygacha beriladi
|
3 kalendar kunidan ortiq bo'lmagan holda
|
2 oygacha yoki kalendar yilida 5 oygacha beriladi
|
5 oygacha yoki kalendar yilida 5 oygacha beriladi
|
1
|
1
|
3
|
Kaysi xolatlarda kasallik varakasi berilmaydi:
|
*spirtli ichimliklarni ichib, mast bo'lishi oqibatida olingan jarohatlar
|
ishlovchi Ikkinchi Jahon urushi nogironlari
|
Chernobil AESdagi avariya oqibatini bartaraf etishda nogiron bo'lganlarga
|
ishlovchi nogironlarga kasallik varaqasi
|
1
|
1
|
3
|
Homiladorlikda va tug’urug’da kasallik varag’alarining berilishi DPM akusher-ginekologlari tomonidan homiladorlikning 30-haf¬tasidan boshlab, jami kancha kunga beradi:
|
*jami 126 kalendar kuniga beriladi
|
200 kalendar kuniga beriladi
|
150 kalendar kuniga beriladi
|
176 kalendar kuniga beriladi
|
1
|
1
|
3
|
Tug’urug’lar og’ir hechsa yoki ikki va undan ortiq bola tug’ilganda, tug’ish sodir bo'lgan DPM tomonidan kasallik varaqasi yana kancha kunga uzaytiriladi:
|
*14 kalendar
|
20 kalendar
|
15 kalendar
|
18. kalendar
|
1
|
1
|
2
|
Homiladorlikning 30-haftasigacha sodir bo'lgan tug’urug’larda kasallik varaqasi DPM tomonidan 126 kalendar kuniga (agar tirik bola tug’ilsa) beriladi, agar o'lik bola tug’ilsa yoki bola tug’urug’dan keyingi dastlabki 168 soat (birinchi 7 kun) ichida o'lsa, kasallik varaqasi kancha kuniga beriladi:
|
*70 kalendar
|
20 kalendar
|
15 kalendar
|
18 kalendar
|
2
|
2
|
1
|
Bevosita tug’urug’xonadan bola asrab olgan yoki ularni o'z qaramoQiga olgan shaxslarga kasallik varaqasi 56 kunga beriladi. Ikkita va undan ortiq chaqaloqlarni asrab olganda (qaramoQiga olganda) kasallik varaqasi yoki ma'lumotnoma bola tug’ilgan kunidan boshlab kancha kuniga beriladi:
|
*70 kalendar
|
20 kalendar
|
15 kalendar
|
18. kalendar
|
1
|
1
|
2
|
Sil kasalligiga chalingan, birinchi marta aniqlangan bemorlar mehnatga layoqatsizlik paydo bo'lishining nechinchi oyidan TMEKga yuboriladi:
|
*10 oyidan kechikmay TMEKga yuborilsa
|
4 kalendar oyigacha
|
sakkiz kalendar oyigacha
|
bir kalendar oyigacha
|
1
|
1
|
2
|
AQShdagi sog’liqni saqlash tizimi:
|
*majburiy tibbiy sug’urta dasturlarining davlat tomonidan boshqariladigan xususiy sog’liqni saqlash modeli yoki sog’liqni saqlashning 2-modeli xos
|
barcha aholi majburiy tibbiy sug’urta dasturining davlat tomonidan boshqariladigan xususiy sog’liqni saqlash modeli
|
monopollashtirilgan davlat sog’liqni saqlash modeli
|
xususiy sog’liqni saqlash modeli
|
1
|
1
|
1
|
Skrining turlarini ko'rsating:
|
*bir sohali va ko'p sohali
|
alohida kasallikni maqsadli aniqlash uchun tibbiy va tashkiliy
|
bir sohali va ikki sohali
|
bir Maksadli , ikki maksadli, kup soxali
|
1
|
1
|
2
|
Bir sohali (maqsadli) skrining:
|
*alohida kasallikni maqsadli aniqlash uchun tibbiy - tashkiliy tadbirkor tizimni o'tkazish
|
bir qator kasalliklarni aniqlash
|
oldindan o'tkaziladigan, davriy, maqsadli tibbiy ko'rik
|
kasallikka gumon qilingan yoki kasallikning boshlang’ich belgilari mavjud bo'lgan shaxslarni aniqlash
|
1
|
1
|
2
|
Ko'p sohali (ko'p maqsadli) skrining:
|
*bir qator kasalliklarni aniqlash uchun tibbiy tashkiliy
|
kasallikka gumon qilingan yoki kasallikning boshlang’ich belgilari mavjud bo'lgan shaxslarni aniqlash va aholini alohida kasallikni kup maksadli aniqlash
|
alohida kasallikni maqsadli aniqlash uchun tibbiy - tashkiliy tadbirkor tizimni o'tkazish
|
oldindan o'tkaziladigan, davriy, maqsadli tibbiy skrining
|
1
|
1
|
3
|
Aholining kasallanishi haqidagi ma'lumotlarni olish manbalarini ko'rsating:
|
*tibbiy muassasaga murojati, tibbiy ko'rik ma'lumotlari, o'lim sabablari
|
kasallik tarixi, anamnez vitae, anamnez morbi.
|
kasallik tarixi, dispanser nazorati jurnali, tibbiy ko'rik ma'lumotlari
|
tibbiy muassasaga murojati, dispanser nazorati jurnali, kasallik tarixi
|
1
|
1
|
3
|
Halqaro kasalliklar va o'lim sabablari tasnifi 1 –bor qaerda va qachon qabul qilingan:
|
*Parij, 1900 y 21 avgustda
|
Shveytsariya 1989 yil qayta ko'rib chiqildi, 1993 yil qabul qilindi
|
Parij 1994 y 21 avgust
|
Versal 1900 y 22 avgust
|
2
|
2
|
2
|
Tibbiyotning asosini tashkil etuvchi 2 tushunchani belgilang:
|
*salomatlik va kasallik (xastalik)
|
individual, guruh, mintaqaviy, jamoat salomatligi
|
maxsus kuzatuv, anketa so'rov, instrumental usul
|
jamoat salomatligini o'rganish usullari va unga ta'sir etuvchi ijtimoiy shart sharoitlarini o'rganish
|