Transport-ekspeditsion xizmatlar asoslari

1-mavzu: TRANSPORT-EKSPEDITSION XIZMATLAR ASOSLARI
Reja:
1. Asosiyatamalar
2. Transport-ekspeditorlik xizmatlartarkibi.
3. Transport-ekspeditorlik xizmatiko`rsatuvchilar.
4. Transport-ekspeditorlikxizmatlar tasnifi.
Tayanch iboralar:
Transport-ekspeditorlik xizmatlar, ekspeditor, yuk
jo`natuvchi,qabulqiluvchilar,shartnoma,buyurtmachilar,mijozlar,kombinatsiyalash
gantashish, multimodal, kontreyler, intermodaltashish, amodal,yunimodaltashish
Asosiyatamalar
Transport-ekspeditorlikxizmatlar ko`rsatish – tashish bo`yicha tovarlarni ishlab
chiqaruvchidan iste’molchiga etkazishgacha bo`lgan barcha operatsiya va
xizmatlarni qamrab olgan faoliyat turidir.
Transport ekspeditsiyasining zarurati yuklarni ishlab chiqarishdan
iste’molchiga etkazib berish jarayoni bir nechta tashish bosqichlaridan iboratligi,
shuningdek, bunda turli transport turlaridan foydalanishligidan kelib chiqadi.
Shunga ko`ra bu bosqichlarni tashkil etishda va tashish jarayoni bilan birgalikda
yuzaga keluvchi qo`shimcha ishlarni bajarishda bevosita yuk egalari (jo`natuvchi
yoki qabul qiluvchilar) va ihtisoslashtirilgan korhonalar (vositachilar) orqali
bajarishga ehtiyoj paydo bo`ladi.
Ekspeditor
–
transport-ekspeditorlik
xizmatlar(TEX)nitashkilqiluvchivako`rsatuvchitransportekspeditsiyasiningtomoni.
Transport-ekspeditorlik xizmatlar iste’molchisi (buyurtmachilar,
mijozlar) - transport ekspeditsiyasi shartnomasiga ko`ra jismoniy yoki yuridik
shahslar nomidan TEX amalga oshiruvchi ekspeditor.
Yuk jo`natuvchi – transport ekspeditsiya shartnomasi bo`yicha yukni
ekspeditorga topshiruvchi TEX iste’molchisi vakili.
Yuk qabul qiluvchi – transport ekspeditsiya shartnomasi bo`yicha yukni
ekspeditordan qabul qilib oluvchi TEX iste’molchisi vakili.

---

6
Tashuvchi – o`ziga ishonib topshirilgan yukni qabul etish punktiga etkazish
va qabul qiluvchiga yoki boshqa transportkor honasiga etkazib berish
majburiyatini olgan tashish shartnomasi tomoni.