B) O’zbekiston – Afg’oniston – ‘okiston – (Karachi ‘orti) Termiz-Mozori-SHarif-SHibirg’an-Xirot-Qandag’ar-Kvetti-Karachi marshruti bo’ylab bu magistralning qurilishi transaziat va yevroaziat transport-iqtisodiy aloqalarni amalga oshirishda respublikaga markaziy zveno rolini bergan hamda yuk tashish masofalarini 1,5-2,0 martaga qisqartirib, SHarq va G’arb davlatlari bilan har xil turdagi hamkorlik samaradorligini oshirib, regiondagi geosiyosiy holatni tubdan o’zgartirishga imkon bergan bo’lardi.
O’zbekistonni dunyo suv kommunikatsiyalariga qo’shni davlatlar hududi orqali chiqishni ko’p alternativ variantlar bilan ta’minlashga intilishi yirik transmilliy loyihalarda ishtirok etish zarurligini ko’rsatadi.
SHuni belgilab o’tish kerakki, 199 yil Islomobodda uch tomonlama hukumatlararo imzolangan bayonnomada Afg’oniston, ‘okiston va O’zbekiston, Termiz-Mozori-SHarif-Xirot-Qandag’or-CHaman marshruti bo’ylab, ‘okiston kommunikatsiyalari bo’yicha Xind okeanidagi Karachi ‘ortiga chiqadigan transport kommunikatsiyasini qurish haqidagi qo’shma loyihani amalga oshirishni o’z zimmalariga olishdi.
Tomonlarning kelishuviga asosan, O’zbekiston Afg’on tomoni bilan har xil sohalarda, jumladan transport-kommunikatsiya sohasida hamkorlik qilish huquqini qo’lga kiritdi.
V) O’zbekiston-Afg’oniston-Eron yo’laklari (Bender-Abbos ‘orti) O’zbekiston-Afg’oniston-’okiston (Karachi ‘orti) yo’lagiga qo’shimcha sifatida O’zbekiston va Eron Islom Respublikasi orasida O’zbekiston-Afg’oniston-Eron avtomobil yo’lagini ochish haqidagi kelishuv bor. Bunday kelishuv Afg’oniston rahbariyati ishtirokida amalga oshirildi.
Bizning fikrimizcha O’zbekiston Respublikasi uchun istiqbolli transport yo’lagi quyidagilar bo’lishi mumkin:
Toshkent- Aktau ‘orti - Olya ‘orti –Volga daryosi – Rossiya – Yevro’a;
Toshkent – Aktau ‘orti – Olya ‘orti – Volga daryosi – Volga Don kanali – Qora dengiz;
SHlyuzli kema yuruvchi kanalni qurishda Kas’iy basseynidagi ortiqcha suvlarni Orol dengiziga quyish uchun va Amudaryo bo’ylab Afg’oniston – Termiz – Nukus – Orol dengizi – Orol dengizi orasidagi kanal va Kas’iy –Volga daryosi –Rossiya – Yevro’a yo’lagini tashkil etish.
