Bunday ta’sir etuvchi faol moddalarning miqdori har - xil va o’zgaruvchan bo’ladi. Lekin o’simlikning qaerda o’sganligidan qat’iy nazar umuman olganda ularning sifat tomonidan tarkibi kam o’zgaruvchan bo’ladi (o’simlik o’sish davri, mavsum, yig’ib olish vaqti, saqlash va boshqalarga ham katta axamiyatli). O’simlik tarkibidagi biologik faol moddalar birinchi va ikkinchi jarayonda hosil bo’ladi. Birinchi jarayonda sintez bo’ladiganlarga oqsillar, yog’lar, karbonsuvlar, fermentlar va vitaminlar, ikkinchisida esa-alkaloidlar, glikozidlar, fenol birikmalari, efir moylari, oshlovchi moddalar, pektinlar, kumarinlar, fitontsidlar va boshqalar kiradi. Bulardan tashqari o’simliklarda erkin holda (70 - 90%) suv ham bo’ladi.
Bunday ta’sir etuvchi faol moddalarning miqdori har - xil va o’zgaruvchan bo’ladi. Lekin o’simlikning qaerda o’sganligidan qat’iy nazar umuman olganda ularning sifat tomonidan tarkibi kam o’zgaruvchan bo’ladi (o’simlik o’sish davri, mavsum, yig’ib olish vaqti, saqlash va boshqalarga ham katta axamiyatli). O’simlik tarkibidagi biologik faol moddalar birinchi va ikkinchi jarayonda hosil bo’ladi. Birinchi jarayonda sintez bo’ladiganlarga oqsillar, yog’lar, karbonsuvlar, fermentlar va vitaminlar, ikkinchisida esa-alkaloidlar, glikozidlar, fenol birikmalari, efir moylari, oshlovchi moddalar, pektinlar, kumarinlar, fitontsidlar va boshqalar kiradi. Bulardan tashqari o’simliklarda erkin holda (70 - 90%) suv ham bo’ladi.
Fitoyig’malarda, ko’proq hollarda alkaloidlar, glikozidlar, efir moylari va boshqa asosiy ta’sir etuvchilar ro’lini bajaradi. Flavanoidlar, vitaminlar, oshlovchilar va boshqalar esa qo’shimcha ta’sir etuvchi xisoblanadi. O’simliklar tarkibida bulardan tashqari biologik faol-farmakologik indifferent moddalar bo’lishi mumkin.
Fitoyig’malarda, ko’proq hollarda alkaloidlar, glikozidlar, efir moylari va boshqa asosiy ta’sir etuvchilar ro’lini bajaradi. Flavanoidlar, vitaminlar, oshlovchilar va boshqalar esa qo’shimcha ta’sir etuvchi xisoblanadi. O’simliklar tarkibida bulardan tashqari biologik faol-farmakologik indifferent moddalar bo’lishi mumkin.
SHunday qilib fitoyig’ma preparatlarning shifobaxsh ta’siri tarkibidagi biologik faol moddalardan kelib chiqadi. Ulardagi asosiy ta’sir etuvchi moddalarni (alkaloidlar, glikozidlar, kumarinlar va boshqalar) ta’siri esa kompleks ravishda bo’la olmay, maxsus hisoblanadi. Masalan, yurak glikozidlaridan digoksin, digitoksin, Ilonsimon rauvolfiy o’simligidan olinadigan rezerpin, aymalin, bellodonnadan olingan atropin preparati va boshqalar.
