Türkçe Ana Başlık, 14 Punto, Kalın, Sözcüklerin İlk Harfleri Büyük

Abstract
Purpose: The aim of the study is to examine the 1923-2013 Turkish Republic Period Istanbul and 1920-2020 Azerbaijan Republic Period Baku Libraries in Istanbul Ahmet Hamdi Tanpınar Literature Museum Library, Atatürk Library and b., M.F. in Baku. Azerbaijan National Library named after Akhundov, Republic Children's Library named after F. Koçerli and b. to research the history of libraries.
Method: The study includes the unity of history and practice.
Findings: When looking at the libraries of Istanbul from the proclamation of the Republic in 1923 to 2013, the most striking point is that these institutions are in constant change. With the establishment of the Republic, new libraries began to be opened with the reorganization of libraries.
In 1918, the independent Azerbaijan Democratic Republic was established in Azerbaijan. The establishment of the Azerbaijan Republic was a very important event in the life of our people. The young republic soon began to carry out comprehensive reforms in the fields of economy, culture, education and upbringing.
Among these reforms, it was planned to carry out important studies in the field of book publishing and librarianship.
Conclusion: From the libraries of Sumerian and Nineveh killowhes to Egyptian papyri, from medieval church and monastic libraries to today's libraries, fate has come a long way to the ordinary libraries of Istanbul and Baku.
Key words: library, Istanbul, Baku.
GİRİŞ
Kütüphaneler, insanlık tarihinin çok eski zamanlarında yazılı anıtların bekçileri olarak ortaya çıkmıştır. Kökenleri çok eskidir. Kütüphaneler, Milad'dan önce insan kültürünün beşiği olan Sümer, Asur, Küçük Asya, Eski Mısır, Roma, Arabistan ve diğer antik ülkelerde kuruldu. Kütüphaneler, yazılı literatürü toplayan, saklayan ve nesilden nesile aktaran kurumlar olarak işlev görmüştür. Kütüphaneler, basılı eserleri ve diğer bilgi taşıyıcıları toplayan ve koruyan, bilgilendirici, kültürel, eğitim ve öğretim kurumlarıdır.
Kütüphaneler, Sümer ve Ninova killövhelerden, Mısır papirüslerine, ortaçağ kilise ve manastır kütüphanelerinden günümüz kütüphanelerine kadar çok yol kat etti. Kütüphaneler her zaman tarih, kültür ve eğitim tarihi ile ilişkilendirilerek kazanımlarından yararlanılmıştır. Kütüphanelerin özünü anlamak için onları, onları yaratan toplumun tarihi ve sosyo-politik çevresi ile ilişkili olarak incelemek ve incelemek gerekir. (Müjgân Cunbur:1970; 8-9) Azerbaycan'da İstanbul ve Bakü başta olmak üzere dünyanın birçok şehrinde kütüphaneler vardı.
1923'te Cumhuriyetin ilanından 2013'e kadar İstanbul kütüphanelerine bakıldığında en dikkat çekici nokta, bu kurumların sürekli değişim içinde olmasıdır. Kütüphaneler, kültürel belleğin en önemli taşıyıcıları, aktarıcıları ve koruyucularıdır.
Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte Osmanlı döneminden kalan kütüphanelerin yeniden düzenlenmesiyle birlikte yeni kütüphaneler de açılmaya başlandı. Kütüphaneleri etkileyen ilk önemli deneyim, 1924 yılında 430 sayılı "Tevhid-i Tedrisat Kanunu" çerçevesinde Osmanlı Devleti'nde vakıf kütüphaneleri, cami ve medrese kütüphanelerinin Vakıflar Nezareti bünyesinde toplanmasıyla başlamıştır. Daha sonra bu kanun kapsamına girmeyen kütüphaneler, 31 Kasım 1925 tarih ve 677 sayılı Kanunla Maarif Nezareti'ne devredilmiştir.
Bunlar Süleymaniye Medresesi binasında ve Süleymaniye Kütüphanesi'nde toplanmış ve Sultan Selim döneminde 1918 yılında kurulan Umumi Kütüphane'ye teslim edilmiştir. İslami yazma eserler açısından dünya önemlidir.11 İstanbul'daki önemli kütüphanelerden sadece Ragıp Paşa, Atıf Efendi, Köprülü, Nuruosmaniye, Kitab-ı Umumi (Bayazıt Devlet Kütüphanesi), Murad Molla, Feyzullah Efendi (Ali) Amiri) ve Hacı Selim ağa kütüphaneleri yerlerinde kalmıştır.2.
“Ragıp Paşa Kütüphanesi”, XXXIV, 406-407; “Atıf Efendi Kütüphanesi”, IV, 60-61; “Köprülü Kütüphanesi”, XXVI, 257-256; “Nuruosmaniye Kütüphanesi”, XXXIII, 266-267; “Murad Molla Kütüphanesi”, XXXI, 188; “Hacı Selim Ağa Kütüphanesi”, XIV, 498.
Erken Cumhuriyet döneminin siyasi ve kültürel ikliminin en önemli parçalarından biri olan Halkevleri kütüphaneleri ve Halk Okuma Odaları’ndan kısaca da olsa burada söz etmek gerekir.
1911'de kurulan ve 1931'de kapatılan Türk Ocakları gibi, 1911'den beri faaliyette olan halkevleri ve kütüphaneler de İstanbul'un kültür hayatında fazla bir şey kalmamıştır. Bunların en ünlüsü olan Kadıköy Halkevi Kütüphanesi, İstanbul'un en ünlü Halkevi kütüphaneleri arasındadır. 1935-1951 yılları arasında faaliyet gösteren bu kütüphane ve binası, günümüzde Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu olarak işlev görmektedir.
1950’den sonra İstanbul’da kurulan kütüphanelerin hangileri olduğunu 1982 yılında Meral Alpay ve Safiye Özkan tarafından hazırlanıp yayınlanan İstanbul Kütüphaneleri adlı kitaptan takip etmek mümkündür. Bu kitapta verilen bilgilere bakıldığında 1950-1970 arası özel kurumların yanı sıra devlet eliyle özellikle halk ve çocuk kütüphanelerinin kurulmasının hızlandığı görülmektedir. Yaklaşık 40 yıl önceki İstanbul’un kütüphane haritasını sunan bu kitaba göre, İstanbul’da aşağıdaki başlıklarda toplam 379 kütüphane bulunmaktadır:
-Halk kütüphaneleri (66 adet)
-Hastahane kütüphaneleri (20 adet)
-Müze ve yazma Eser kütüphaneleri (15 adet)
-Sanayi, ticaret ve meslek kuruluşları kütüphaneleri (38 adet)
-Üniversite ve yüksekokul kütüphaneleri (226 adet)
-Yabancı kütüphaneler (13 adet). (https://istanbultarihi.ist/292-cumhuriyet-donemi-istanbul-kutuphaneleri)