Türkcə Etimoloji Sözlük

- 

halı

 pis

: düşgün. düşmüş. 

 

-

 iyi pisi 

paylaşan qoca qarı: bir yasdığa baş qoymaq. 

 

- 

pis durum: poxluq. 

quşqulu, qorxun durum. 

 

- 

pis 

kişi: yarğa. 

 

- 

pisin pisi

: bompox. çox kötü. 

 

- 

ayağı pis

: 

düzdaban. nəs. 

 

- 

pisin pisi: 

çox kötü pompox. bomboq. 

 

-

 

pis cürə pozulma

, batma: 

üzdən sağıdan düşüb, əzilib, 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

974 

sınma, batma. qaraçökəl. rusvalıq. rüsvalıq. abırsızlıq. 

vərşikəslik. 

 

-

 

sıxan

, 

üzücü

, yaman, 

kötü

, pis, 

fəlakətli bilgi

: qara sav. 

qara xəbər. 

 

-

 

pis bəla

: qaraqada. 

 

-

 

tarlalarda bitən

, pis qoxulu, 

yemişli ot: qarqabardağı. 

 

-

 

birisinin arxasından pis qonuşmaq

: qaramaq.  

-

 

güdə boylu

, pis qoxulu ot: qarqa 

düğləği. qarqa düvləği. 

qarqa düləği. qarqa ibiği. qarqa iğnəsi. qarqa qozağı. qarqa 

qoğzağı. qavalabardağı. qavaldız. əbucəhl qarpızı. acı xiyar. 

 

-

 

konusunda pis danışmaq

: 

qaraltıya söyləmək. 

 

-

 

pis duruma düşmək

: 

gününü görmək. kötü bir sonla 

qarşılaşmaq. yamana çarpılmaq. 

 

-

 

pisə yönəlmək

: 

qatmaq. qarmaq. qaymaq. kəsəlin azması, 

kötüləşməsi, bətərləşməsi. 

-

 

başlanqıcda bir kiçik şişiydi, ged 

gedə bir yoğun bezə qardı

. 

 

-

 

çox pis davranmaq

: 

qırıb keçirmək. qasıb keçirmək. 

 

-

 

çox

 pis, 

dəğərsiz

 

nərsə: itə atsan yeməz. 

 

-

 dosdun pisdir, 

daşın at

, 

qonşun pisdir

, 

daşın

, at. 

(daşınmaq: yer dəğişmək. köçmək

). 

 

- 

işin pisi

: 

işin kötüsü: üst üsdə gələn tərslik. 

 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

-

 

nə pis nə yaxşı: yaman yaxşı. 

 

-

 

pis yaxcı

: 

iyi kötü. ortalama, oranlı biçimdə. 

-

 yoxsulluqda iyi 

kötü

 

seçilməz. 

 

-

 

pis ün yapmaq

 

adı çıxmaq.

 

- 

pozuq, pis mal satmaq, soxmaq, utdurmaq, basmaq, 

itmək

, 

təpmək

: 

qaqalamaq. qaqıclamaq. qaqılamaq. 

qaqırlamaq. qaqışlamaq. qaqıtlamaq. aldatmaq. qazıqlamaq. 

 

-

 

siçan 

pis

, pişih 

pis

, araçı hər ikisindən 

pis. 

 

- 

yada 

vardın pis demə, varın vardır, dad demə. 

 

- 

yaxcı işləridə

, 

yaxcı görməsən

, pis qurtaracaq.

 

- 

yaxcı pisi

, 

uzağı görməyən

: 

güdəgöz. dargöz. qısgöz. 

qıtgöz. maydagöz. başısıx. sıxbaş. qısbaş. darbaş. güdəbaş. 

kütbaş. kütbeyin. darqafa. qavrayışsız. kutahbin

. 

 

-

 

yaxcıya 

pis dedin, 

pisə

 

yaxcı

, 

yamanı bəsləsən

, olar 

yaxıcı

.

 

pis 

 

1

. 

( < bas

.

 

pəs

.

 pes)

 

bət

. 

batılan

. 

qıyınq

. 

qınıq

. 

öclü

. kinli. 

quduz. yaman. gedi. 

kötü

. 

fəna

. yaman. 

xünük

. 

ərbət

.

 

əski

. 

tələkə

. yaman. 

künti

.

 

-

 

pis niyyətli

: 

içi əyri

.

 

içi qara

.

 

içi 

yatlı

.

 

yavız sanlı

.

 

-

 

yavız sananların üzü qararsın

 \\ 

içi

 

yatlıların

 

bənzi sararsın

. 

1

. acı. iti. yaxşıqsız. oxarsız. 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

976 

qaba. sərt. kötü. qaqa

. 

(

# 

cici

: yaxcı

)

. 

man. məngəlli. 

iradlı. ayıblı. 

1

. 

ağ 

(

 

<

 

ağı)

. -

 

bu işimizdə ağ

 oldu

.

 

-

 

ağ

 oldu 

işlərimiz

.

 1

. na

çar. kötü. 

-

 

çox naçara

 

düşdük

. -

 

naçara

 

düşən çara arar

.

 1

. ayrığ. diksindirici. çapraylı. diksindirici. 

iğrənc. iğrənc. qanazır. yaman çuman. fəna. kötü. 

qaraqat. kirli. pasaqlı. kirqamot. kir. qalaq. 

-

 pis, 

kötü

 

görmək

: 

yamansınmaq

.

 

bəğənməmək

. 

1

. 

bas

ılmış

, 

doluqmuş, kirtilmiş, qaralmış, sıx nərsə

.

 1

.

 

artaq. ağır. 

1

.

 

çöküntü. tort. tilif. 

1

.

 

götül. pozuq. ısız. kötü. şərr. yava. 

kifir. 

(# 

ısı

: iyi

.

 

xoş

)

.

 

pisəlmiş. kötüləşmiş. artaq yarsıncıq. 

arsıncıq. murdar. iğrənc. 

1

.

 

kötü

.

 

xərab. 

-

 

pis yaxcı

.

 iyi 

kötü: edgü yavlaq

.

 eyi yava

.

 1

. genəzir. tikisindirici. iğrənc. 

çirkəf. kirli. qıq. qılımlı. 

1

.

 

çet. çət. dadsız. məzəsiz. 

1

.

 

əriğiz. kötü. gəndə. qoqmuş. çürük. çirkin. yaman. 

müzirr. murdar. 

1

.

 

uyuz kəsəli. ayalaq kimsə. qaşı kirpiyi 

tökülmüş kimsə. 

 

-

 manl

ı

 

iş: pis iş

.

  

-

 

qəbeh

, pis 

görmək

.

 

talqımaq

.

 

ayıb saymaq

.

 

-

 

acı

 

söz

.

  

-

 

pis görünmək

:

 

uymamaq. uyuşmamaq. sırıtmaq. gözə 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

taxılmaq. gözə girmək.

-

 

bu parçada ağınan qara sırıtır

.  

-

 pis 

düşünən

: 

pisikçi

.

 

kəm sanıcı

.

 

bədxah

.

 {# 

uğur

 

sanıcı

: 

xeyir 

sanıcı

: 

uğurçu

.

 xeyirdah}

.

  

-

 pis xuyluq

: əkşilik

.

 

əksilik

.

 

turşluq

.

 

tərslik

.

 

sərtlik

. 

pisanlış

 

 

koranlış. kötümsər. çürükçü. qaramsuq. qaramsıq. 

qaramsar. qarasevmiş. qarabaxan. qaraqaran. bədbin. 

bədəndiş. 

 

pisboqaz 

pisboğaz

. 

ocaqçı. obur. gözüdoymaz. qazanmara. ob

ur. 

acgöz. savqırcın. yarı qarın. obur. 

 

pisboqazlıq

 

pisboğazlıq

. 

savqarınlıq. oburluq. 

 

pisçil

 

 

-

 (

xəsdəlik

). 

kötüçül

, 

pisçil olmayan: iyicil: iyiçil. eykuçıl. 

eykiçil. sonu iyi olan. ağır, güc, qaçılmaz, düşürən, salan, 

qıran, öldürücü, vəxim olmayan. 

 

p

isçil

 

 

bədxah. 

-

 

pisçillərin

 

tə'ninə uğraşmadan əvvəl

.  

pisə

 

 -

 

pisə

 adlanmaq

: götülənmək

.

 

kötülənmək

.

 

pisəlmək

.

 

pozulmaq

.

 itiham olmaq

.

  

pisəlmə

 

 

pəslənmə. pəsəlmə. pəsənləmə. 

götünmə. kötülənmə. 

yozlaşma. pozlaşma. yıxılma. batma. bataqsama. 

yerinmə. əzinmə. sürkünmə. üzülmə. nizul. zəval. inhitat.

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

978 

pisəlmək

 

 

1

. azmaq. kötüləşmək. bətərləşmək. 

- yara 

azdı

. - 

ağrıları azmış

. - 

durumu 

kötüləşmək

, 

pisəlmək

: 

dumanlaşmaq. pozqunmaq. 

1

. dağnaqmaq. 

-

 durumu 

dağnaqmaq

, 

pisəlmək

: 

işi duman olmaq. 

1

. kötünmək. 

qaqırcamaq. kavırcamaq. qırınmaq. qırtınmaq. 

pozulmaq. xərablanmaq. 

 

- 

işləri pisəlmək

, 

qarşmaq

, 

tərs gedmək

: 

yaşamı qaymaq.

 

pisəlmək

 

 

1

. gəndərəmək. qoqmaq. çürümək. kötümək. çirkinmək. 

1

. qaqalşmaq. kötüləşmək. 

 

pisəltmə

 

 

qarartma. kötülətmə. 

 

pisəltmək

 

 qara

rtmaq. kötülətmək. 

 

pisəşmək

 

 

pisləşmək

.

 

arxalaşmaq. asavlaşmaq. yamanlaşmaq. 

olmazışmaq. bətərləşmək. çılqınışmaq. siyimsişmək. 

sırtıqlaşmaq. sırtışınmaq. çiğdəşmək. tutnuşmaq. 

tutşunmaq. qızmaq. qızışmaq. qızınmaq. qızşınmaq. 

qıznışmaq. itimək. itişmək. itiləşmək. itləşmək. itşinmək. 

itnişmək. ütşüşmək. ütnüşmək. ötgəşmək. ötləşmək. 

ötnəşmək. öcgəşmək. öcləşmək. öcnəşmək. odşunmaq. 

odnuşmaq. odşunmaq. odnuşmaq. təpgişmək. 

dirnişmək. dirsəşmək. daşlaşmaq. daşnışmaq. 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

tərsələşmək. tərsləşmək. təsləşmək. tərsinişmək. 

tərsişmək. uğrsuzlaşmaq. uğursuzlaşmaq. uyuzlaşmaq. 

quduzlaşmaq. uymazlaşmaq. uymazışmaq. 

könəzləşmək. könzəşmək. çapraşmaq. çaprazışmaq. 

qarşıtışmaq. qarşıtınmaq. qılmazışmaq. xuysuzlaşmaq. 

kəsginişmək. sərtişmək. sarplaşmaq. qatlaşmaq. 

üzləşmək.

 

üzlənmək. ayğırışmaq. muxalifləşmək. 

inadlaşmaq. əksiləşmək. ziddləşmək. muğayirləşmək. 

 

pisəti

 

 

tənqidi. yergili. 

-

 

güldürərək duşündürücü

, 

ilişdirici

, 

yergili gülməcə

: 

qara gülməcə. qara şuxluq. qara mizah. 

 

pisətmək

 

 

pislətmək

. 1

. pozmaq. pozutmaq. kav

ırcatmaq. 

qaqırcatmaq. qaqsatmaq. kifsətmək. kövsətmək. 

kovsatmaq. kavsatmaq. kötülətmək. kötütmək. qırmaq. 

qırıtmaq. xərablamaq. xərablatmaq. 

1

. cigələmək. 

cigəkləmək. çirkləmək. 

 

pisgələmək

 

 

püsgələmək. fısqılamaq. pısqalamaq. pısıqlamaq. 

kötükləmək. 

 

pisgil 

 

pəsgil

. 

eşik. tərs. pox. qaytı. qeyti. qaqa. dışqı. pislik. 

pox. mədfu'. 

 

pisiliq eyləmək

 

pisilik eyləmək

. yaltaqlanmaq. 

yalınmaq

.  

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

980 

pisinə

 

 

çox pis. uğursuzca. uğursuza. yamana. yamanca. 

düşügünə. qaragözə. qarasığa. bədbincə. pesimiscə. 

 

-

 

üz satıb

, 

astar alır

, 

pisdən pisinə qalır

, 

dodağından yağ 

damır

, 

qarın qursaq boş qalır

.

 

pisiq 

 

pisik

. kötük. yaxcı olmayan. yaxışsız. yaxmaz. yarmaz. 

qınaq. qınalı. qınalıq. qaqqıc. qaqlıc. qaqılıc. qaqcın. 

qamıq. qarmıq. qatıq. qartıq. alal. alat. tıq. bıq. qəbeh

.  

pisiqçi

 

pisikçi

. 

kəm sanıcı. pis düşünən. bədxah

.

 {# 

uğur

 

sanıcı

: 

xeyir 

sanıcı

: 

uğurçu

.

 xeyirdah}

.  

pisləmə

 

 

kötüləmə. ayıblama. təşni'. 

 

pisləmək

 

 

1

. alçatmaq. kəmətmək. basalamaq. təhqirləmək. 

sıçmaq. tərsləmək. yəstəkləmək. eşiyə gedmək. 

dışqarmaq. sıçmaq.

 

1

. basalamaq. 

təpələmək

. 

kötüləmək

. xorlamaq. yamanlamaq. 

tirgəmək

. 

karımaq

. 

alçatmaq

. 

kəmətmək

. 

təhqirləmək

. 

1

. boxlamaq. 

təzəkləmək

. 

yavratmaq. yavalamaq. alçatmaq. 

kötüləmək. yermək. bəğənməmək. xoşlamamaq. 

1

. 

poxlamaq. kirləmək. yamanlamaq. kötüləmək. yermək

.  

pisləmək

 

 

1

. bir kimsəni, nərsəni xor görmək. xorlamaq. korlamaq. 

alçatmaq. kötüləmək. danlamaq. qınamaq. 

qaqalamaq. 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

qaqıclamaq. qaqılamaq. qaqırlamaq. qaqışlamaq. 

qaqıtlamaq. 

1

. edmək. kötüləmək. 

-

 

uşaq altına 

etdi. 1

. ən 

edmək 

(cocuq dind

ə

)

. sıçmaq. sışmaq. 

qaqalamaq. 

qaqıclamaq. qaqılamaq. qaqırlamaq. qaqışlamaq. 

qaqıtlamaq. 

1

. qaralamaq. qaramıtlamaq. qara çalmaq. 

kirlətmək. qırlatmaq. kötüləmək. yermək. ləkə sürmək. 

kötülük yükləmək. 

1

. qaramaq. qaralamaq. kötüləmək. 

yermək. 

1

. ləkə sürmək. ləkələmək. çamırlamaq. 

kötüləmək. qaralamaq. alçatmaq. 

1

. yermək. yerləmək. 

 

pisləq

 

 

pislək

. piskəl. piskər. qənim. qövni. kövni. qöni. köni. 

kötü. 

 

pisləşmək

 

 

cigəkləşmək. cigələşmək. çirkləşmək. 

 

pisləşmək

 

 

pisəşmək

. arxalaşmaq. asavlaşmaq. yamanlaş

maq. 

olmazışmaq. bətərləşmək. çılqınışmaq. siyimsişmək. 

sırtıqlaşmaq. sırtışınmaq. çiğdəşmək. tutnuşmaq. 

tutşunmaq. qızmaq. qızışmaq. qızınmaq. qızşınmaq. 

qıznışmaq. itimək. itişmək. itiləşmək. itləşmək. itşinmək. 

itnişmək. ütşüşmək. ütnüşmək. ötgəşmək. ötləşmək. 

ötnəşmək. öcgəşmək. öcləşmək. öcnəşmək. odşunmaq. 

odnuşmaq. odşunmaq. odnuşmaq. təpgişmək. 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

982 

dirnişmək. dirsəşmək. daşlaşmaq. daşnışmaq. 

tərsələşmək. tərsləşmək. təsləşmək. tərsinişmək. 

tərsişmək. uğrsuzlaşmaq. uğursuzlaşmaq. uyuzlaşmaq. 

quduzlaşmaq.

 

uymazlaşmaq. uymazışmaq. 

könəzləşmək. könzəşmək. çapraşmaq. çaprazışmaq. 

qarşıtışmaq. qarşıtınmaq. qılmazışmaq. xuysuzlaşmaq. 

kəsginişmək. sərtişmək. sarplaşmaq. qatlaşmaq. 

üzləşmək. üzlənmək. ayğırışmaq. muxalifləşmək. 

inadlaşmaq. əksiləşmək. ziddləşmək.

 

muğayirləşmək. 

 

pisləşmək

 

 

sərtləşmək. kötüləşmək. çalpaşmaq

.  

pislətmək

 

 

boyamaq. bulatmaq. kirlətmək. 

 

pislətmək

 

 

pisətmək

. pozmaq. pozutmaq. kavırcatmaq. 

qaqırcatmaq. qaqsatmaq. kifsətmək. kövsətmək. 

kovsatmaq. kavsatmaq. kötülətmək. kötütmək. qırmaq. 

qırıtmaq. xərablamaq. xərablatmaq. 

 

pisləyən

 

 

bədişçi. kötüləyən. yerən. 

 

pisliq 

 

pislik. 1

. etgi. tərslik. bələnik. 

1

. kötülük. pozuqluq. 

gedli

1

. kötülük. yamanlıq. qaraç. qara, pis diləkdə, 

niyyətdə olma. kin. qınağrın. qanağrın. hinc. hınc. 

1

.