Türkçesi: Hilmi Ziya Ülken


Önerme  XXI’den  XL’a  kadar



Yüklə 1,19 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə118/119
tarix17.05.2022
ölçüsü1,19 Mb.
#58305
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   119
Etika - Spinoza

Önerme  XXI’den  XL’a  kadar.
  -  Etika’nın  bu  kısmında  Spinoza,  aynı 
zamanda hem üçüncü bilgi tarzının hassalarını, hem zihnî Tanrı sevgisini, 
hem  de  yüce  mutluluk  yani  kendilerine  sahip  olmak,  kendi  kendilerinin 
hazzını  (jouissance)  duymak  derecesine  ulaşan  Ruhların  ezeliliği  teorisini 
açıklar.
Bu  notlarda  birçok  kereler  açıklamalar  yapma  fırsatını  bulduğumuz 
tabiat  üzerinde  ilerleme  ile,  bir  gayeye  doğru  ilerleme  değil  fakat  hür 
yaratıştan  (production)  ibaret  ilerleme  ile  Tanrı  insan  Ruhunda  kendi 
ezeliliğinin  şuurunu  elde  eder;  o,  var  olmasıyla  birlikte  var  olduğu  olur; 
benim bağlandığım yorumlama şekli, hiç değilse, budur.
Beşinci bölümün ikinci yarısında 27 ve 26 fasıllarını bölüm II 27 fasıl, 
Court Traité
 ile, (şeytanlara ait 25’inci faslı bir yana koyarak) karşılaştırın. 
I  -  III'üncü  bölümlerin  notlarında  işaret  ettiğim  gibi,  Court  Traité’nin 
doktrini  Etika’nın  doktrininden  oldukça  farklıdır  ve  daha  az  felsefi,  daha 
dini bir karakteri vardır.
Önerme  XXIV.
  -  Tanrının  tavırları  veya  duygulanışları  olan  tekil 
şeylerin  bilgisi  Tanrının  hakiki  bilgisi  için  ve  bunun  sonucu  olarak  yüce 
mutluluk  için  zorunludur;  yüce  mutluluk  yerine  selamet  de  diyebilirdi­
niz.  Bu  önerme  Spinozacılığın  bilimi  küçümseyen  ve  Ruhun  bir  ve  ezeli 
varlıkla tasvir edilmez ve vecitli birleşmesini amaç edinen bu türlü misti­
sizmden ne derecede farklı olduğunu gösterir.


342 ETİKA

Yüklə 1,19 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   119




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin