Tushunamiz? tanqidiy fikrlash va ijodkorlik



Yüklə 42,78 Kb.
səhifə1/5
tarix11.05.2023
ölçüsü42,78 Kb.
#111013
  1   2   3   4   5
Tushunamiz tanqidiy fikrlash va ijodkorlik


Ijobiy fikrlash qobiliyatlari deganda nimani tushunamiz? tanqidiy fikrlash va ijodkorlik



Tanqidiy fikrlash bu-….. bilim qobiliyatidir

Ijod bu … .

Muammolarni hal qilish uchun, g'oyalarni taklif qilish uchun bizga kerak. ijodkorlik

G'oyalarni baholash va takomillashtirish uchun ….. kerak. tanqidiy fikrlash

Tanqidiy fikrlovchi insonga tavsif bering.



Tanqidiy fikrlovchi insonga tavsif bering.

Tanqidiy fikrlash uchun zarur bo'lgan nazariy bilimlarning asosiy yo'nalishlarini toping. Ma'noni tahlil qilish:, Xatolar va noaniqliklar:, Mantiq:, Qaror va qadriyatlar:, Ilmiy usullar

Tanqidiy fikrlashning "Xatolar va noaniqliklar" yo'nalishi nimani aks ettiradi? Fikrlashning odatdagi xatolari va bunday xatolarga olib kelishi mumkin bo'lgan psixologik xususiyatlar.

Kreativlik so'zi inglizcha «create”dan olingan bo'lib, ma'nosini beradi yaratish

Kreativlik deganda nima tushuniladi? shaxsni yaxlit holda yoki uning muayyan xususiyatlarini tavsiflaydi



Kreativlik zamirida tushuniladi.

Kreativ fikrlash nimani anglatadi?

Ijodkor inson portreti qanday? tavakkalga qo‘l uradi

Ijodiy fikrlashga hos hususiyatlar-

Kreativlikning o'ziga hos hususiyatlarini toping.

D.Klusterga ko'ra tanqidiy fikrlashning asosiy hususiyatlarini toping



"Olti xil fikrlash shlyapasi" (Six Thinking Hats) asarini kimga tegishli? Edvard de Bono

"lateral thinking" deb nomlangan fikrlash konsepsiyasi kimning asarida keltirilgan? Edvard de Bono




Olti xil fikrlash shlyapasi (Six Thinking Hats) da qizil shlyapa nimani bildiradi? hissiyotga beriluvchi

Olti xil fikrlash shlyapasi (Six Thinking Hats) ranglariga ko'ra "kreativlik" qaysi rangli shlyapaga hos? Yashil shlyapa

Olti xil fikrlash shlyapasi (Six Thinking Hats) ranglariga ko'ra "optimizm" qaysi rangli shlyapaga hos? Sariq shlyapa

Olti xil fikrlash shlyapasi (Six Thinking Hats) ranglariga ko'ra "tanqid" qaysi rangli shlyapaga hos? Qora shlyapa

Olti xil fikrlash shlyapasi (Six Thinking Hats) da yashil shlyapa 3 bildiradi? o’ylovchi

Olti xil fikrlash shlyapasi (Six Thinking Hats) ga ko'ra Oq shlyapa insonga nimani o'rgatadi? obyektiv. Raqamlar, faktlar, bilimlar, jadvallar, dalillar, statistika va hisob-kitoblar obyektivlarning diqqat markazida bo‘ladi. Ushbu shaxs betaraf bo‘lishi kerak va ushbu shaxsning barcha qarorlari ishonchli bo‘lishi kerak va agar kerak bo‘lsa raqamlar va dalillarni talab qilish kerak

Olti xil fikrlash shlyapasi (Six Thinking Hats) ga ko'ra Yashil shlyapa insonga nimani o'rgatadi? U keng ma’noda o‘ylashi mumkin. U boshqalarga o‘xshab chuqurlashish o‘rniga yangi g‘oyalarni olib kirishga va “keng” fikrlashga e’tibor qaratishi kerak. Shunday qilib, u g‘oyaning tafsilotlariga e’tibor berish o‘rniga tashqi g‘oyalarni boshqa g‘oya bilan birlashtiradi

E.P.Torrens fikricha, “kreativlik” tushunchasi negizida nimalar yoritiladi: muammoni yoki ilmiy farazlarni ilgari surish; - farazni tekshirish va o’zgartirish; - qaror natijalarini shakllantirish asosida muammoni aniqlash

"O'qimagan odam o'qiy olmaydigan odamdan ustunligi yo'q" degan mashhur ibora kimga tegishli? Mark Tven

“thinking outside the box“ (“korobkadan tashqarida fikrlash“) degan ibora nima maqsadda ishlatiladi.

Ijodiy fikrlashni rivojlantirishning yoʻllari –
….

J. Guilfordga ko'ra ijodiy fikrlashning xususiyatlari shaxsiy, motivatsion va temperamentli


xususiyatlarni

Insonning ijodiy imkoniyatlariga salbiy ta'sir ko'rsatadigan vaziyatli omillar-



Ijodkorlik jarayoniga salbiy ta'sir ko'rsatadigan shaxsiy omillar:

Ijodiy fikrlash usullarini ko'rsating.

Ijodiy fikrlash usullaridan Aqliy hujum usuliga to'g'ri ta'rifni toping






Ijodiy fikrlash usullaridan Majoziy konseptual fikrlash usuliga to'g'ri ta'rifni toping

A. Osbornning miya yoki aqliy hujum usuli:



«Bizning fikrlash xususiyatimiz shundan iboratki, agar u stimulga ega bo'lsa, unda biz ongli ravishda o'zimizni unga yo’naltirmasak ham, qidiruv doimiy ravishda davom etadi» Ushbu jumla kimga tegishli?

L.M.Mitinaga ko'ra, O'qituvchilarning ijodkorlik muhitini yaratishga xalaqit beradigan eng keng tarqalgan xatolari:



Vertikal fikrlash - bu

Vertikal fikrlash lateral fikrlashga …

“vertikal fikrlash” tushunchasi birinchi marta kim tomonidan kiritilgan? Edvard de Bono

Vertikal fikrlash…..bu odatda tanlangan, analitik va ketma-ket bo’lishni o’z ichiga olgan muammolarga yondashuv turi

Lateral (yon tomondan) fikrlash – bu darhol aniq bo’lmagan fikrlash orqali bilvosita va ijodiy yondashuv yordamida muammolarni hal qilish uslubi.

Lateral fikrlash atamasi birinchi marta Edvard de Bononing qaysi asarida keltirilgan? 1967 yilda Edvard de Bono tomonidan “Lateral Thinking Use”

Lateral fikrlash atamasi birinchi marta nechinchi yilda Edvard de Bono tomonidan “Lateral Thinking Use” kitobida ishlatilgan? 1967 yil

Edvard De Bono qaysi tarixiy shaxsni lateral fikrlashga misol qilib keltiradi? shoh
Sulaymon




Vertikal fikrlash atamasi birinchi marta nechinchi yilda Edvard De Bononing asarida keltirilgan? 1970 yilda “Lateral Thinking: Creativity Step by Step”

Vertikal fikrlashning mohiyati nimada?

Lateral fikrlashning mohiyati nimada?



“Vaziyat jumbog’i” kim tomonidan ishlab chiqilgan Pol Sloan

Vertikal fikrlash xususiyatlarini toping qaytadan faol fikrlash; tizimlashtirilgan: ketma-ket yondashishni rag’batlantiradi; mantiqiy yondashuvni hisobga oladi; ehtimol eng yuqori yo’lni tutadi; g’oyalar bo’yicha tahlil;



Lateral fikrlash xususiyatlarini toping g’oyalarni yaratish, maqsadga alternativalarni topishga qaratilgan



Lateral fikrlashning o’ziga xos jihatlari: konvensiyalar va qoidalarni chetlab o’tib, tezda, agar kerak bo’lsa yon tomondan o’ylash imkoniyati;

Kreativlikning “4 P” modeliga kiruvchi omillarni toping Shaxs, Jarayon, Mahsulot, Bosim

Kreativlikning “4 P” modeli bosqichlari kim tomonidan ishlab chiqilgan? Grem Uollas

Eng qadimiy jarayon modellari kim tomonidan ishlab chiqilgan? Grem Uollas

Bosim tarkibiga nimalar kiradi? Tashkiliy madaniyat, resurslar va ilg’or tajribalar.

Kreativ shaxs xislatlarini ko'rsating 10 ta xislat

Kimning iqtidorli bolalarni o’rganish bo’yicha tadqiqotida, "masalan, IQ darajasi yuqori bo’lgan bolalar umuman hayotda yaxshiroq ishlashlarini ko’rsatdilar, ammo IQ juda yuqori bo’lganlar aynan ijodiy daholar emas edilar"? Lyuis Terman

1870 yillarda gazeta va printerlar juda g’alati va juda qimmatga tushadigan muammoga duch kelishdi. Ushbu muammoning yechimini kim ixtiro qilgan? Frederik Eugene Ives

Ijodiy mahsulotlarning eng asosiy ikki xususiyatini ko'rsating. yangilik va foydalilik




"yondashuv“ tadqiqot bazasi sifatida nimani anglatadi?

Faoliyat yondashuvi - bu nazariya bo'lib, uning asosiy qoidasi shaxsni shakllantirish jarayonida faoliyatning etakchi roli haqidagi pozitsiyadir.



Tizimli yondashuv – bu zamonaviy fanning vakillik bilan bog‘liq bo‘lgan metodologik yo‘nalish



Ta'lim muammolarini hal qilishda eng ko’p uchraydigan yondashuvlarni toping shaxsga yo'naltirilgan yondashuv

Ijodiy marketing – bu o'z qarashlarini, e'tiqodlarini o'zgartirish va kerakli reaktsiya va xulq-atvorni rivojlantirish maqsadida maqsadli auditoriya g'oyalarini ishlab chiqish va taklif qilishdir



Kreativ mahsulot bu-



Stembergga ko'ra Kreativlikning komponentlari... shaxsiy mazmun va signifikatsion ko`nikmalar.

Xorijiy mutaxassislar fikriga ko'ra, ijodkorlar ham ekstrovert, ham introvert
:

Lateral fikrlash nimani o’z ichiga oladi. xulosalar va g’oyalarning “harakat qiymati”ga ko’proq e’tibor beradi



Inson ma’lum bir g’oyadan yangi g’oyalarga o’tish uchun qo’llaydi lateral fikrlash

Qaysi biri muhimroq, tanqidiy fikrlash yoki ijodkorlik?

Tanqidiy fikrlash insonga… yordam o'zini o'zi baholash va o'zgartirish jarayoniga beradi.

"Tanqidiy fikrlash haqidagi keltirilgan iboralar to'g'rimi?

Tanqidiy fikrlash mahoratini rivojlantirish uchun qanday omillar xizmat qiladi? - nazariyani o'rganish, qasddan amaliyot va to'g'ri munosabatni qabul qilish

Ijodiy fikrlashga to`gri berilgan ta`rifni toping yangi va foydali g'oyalarni taklif qilish, muqobil imkoniyatlarni yaratishdir




Tanqidiy fikrlash uchun zarur bo'lgan nazariy bilimlardan biri ilmiy usullrga qaysi usullr кiradi? Nazariyani sinab ko'rish uchun empirik ma'lumotlardan foydalaning; • sabablari va oqibatlarini aniqlash; ehtimolliklar nazariyasi va statistika

Kreativ fikrlash jamiyatga qanday ahamiyati bor? Muvaffaqiyatli hayot kechirishi uchun bugun va kelajakda kerak boʻladigan koʻnikmalarni shakllantirishdir.



Ikkita chaqmoqtoshni bir-biriga urib olovni, Tomas Edison elektr lampasini, Leonardo da Vinchi parashyutni ixtiro qilganligi qanday fikrlashga misol boʼla oladi? kreativ fikrlashi

Shaxsning kreativligi uning qanday faoliyatida namoyon bo’ladi? tezkor fikrlash

Shaxsdagi kreativ tafakkurning qay darajada rivojlanganligini aniqlovchi test kim tomonidan va qachon ishlab chiqilgan? E.P.Torrens tomonidan 1987 yilda

"turli qismlardan iborat axborotlarni jamlab, ularning xulosasini tushunish" tahliliy fikrlashning qaysi quroliga hos? 2-qurol: Tahlil

….. – bu ixtiyoriy vaziyatdan chiqish maqsadida noizchil va hatto, mantiqsiz usullar orqali noodatiy, yangi, eng ma’qul qarorlarni izlab topa olish qobiliyatidir. Noodatiy fikrlash

Kreativ va noodatiy tafakkurga ega bo'lishi dolzarb bo‘lgan kishilar ro‘yxatiga kimlar kiradi:

Qadimgi Yunonistonda Noodatiy fikrlashni o‘rgananish uchun qanday usul qo'llanilgan? evristik savollar metodi

“Aqliy hujum” metodini yaratgan inson kim? Alex Osborn

“Telefon liniyasi” deb ataluvchi g‘aroyib usulni o‘ylab topgan inson? Edvard de Bono

Elektron “aqliy hujum” ning qanday turlari mavjud? forum, jamoaviy platformalar, qo‘shma hujjatlar, Videokonferensiya

Miya yurishi (Brainwalking)ning mohiyati nimada? Bu aqliy hujumning yana bir zamonaviy turidir, bu uning ishtirokchilarining ijodini faollashtiradi, chunki ular plakatlar va kichik yozuvlarni kelishilgan joyda (masalan, xona devorlaridan birida) alohida joylashtiradila

Lateral va Vertikal fikirlash atamalari ilk bora kim tomonidan qo’llangan ? Edvard de Bono

Lateral fikrlash Vertikal fikrlashdan nimasi bilan farq qiladi ? ma’lumot olish yoki qaror qabul qilish uchun oqilona baholash orqali ko’proq ongli yondashuvdan iborat

Muammoni hal qilish jarayonida g'oyalarning o'ziga xos zanjirli reaktsiyasi paydo bo'lib, intellektual portlash (ma'rifat) ga olib keladi. Bu ijodiy muammolarni hal qilishning qaysi usuliga tegishli?




Bir nechta tasodifiy tanlangan ob'ektlarning belgilari takomillashtirilayotgan ob'ektga o'tkaziladi, natijada noodatiy kombinatsiyalar paydo bo'ladi. Bu ijodiy muammolarni hal qilishning qaysi usuliga tegishli?

Vazifa ikki guruh odamlar tomonidan ketma- ket hal qilinadi - birinchi guruh turli g'oyalarni ilgari suradi, ikkinchisi ilgari surilgan g'oyalarning qiymati haqida hukm chiqaradi.

O'zingizni texnik ob'ekt bilan aniqlang. Bu o'xshashlik nima? SHAXSIY

Kamchiliklarni topish - mukammallikka yo'l. Bu ijodiy muammolarni hal qilishning qaysi usuliga tegishli?

Tushunchalar, hodisalar, ba'zan bir-biridan juda uzoqda bo'lgan aloqani o'rnatish. Bu ijodiy muammolarni hal qilishning qaysi usuliga tegishli?

Analogiyalar yordamida aqliy hujum. Bu ijodiy muammolarni hal qilishning qaysi usuliga tegishli? o'xshash masalani hal qiladigan echimdan foydalanish

Aqliy hujumning ikkinchi bosqichida ishlayotgan guruh qanday nomlanadi? ta’lim oluvchilarning barchasi ishtirok etadi

Ijodiy muammolarni hal qilishda "analogiya" texnikasi nimani anglatadi? o'xshash masalani hal qiladigan echimdan foydalanish

“Aqliy hujum” metodining nechchi bosqichi bor? 5 ta

“Aqliy hujum”ning kamchiliklari to`liq кеltirilgan qatorni toping? Ta’lim beruvchi tomonidan savolni to‘g‘ri qo‘ya olmaslik, yuqori eshitish qobiliyatining talab etilishi



“Aqliy hujum” metodining nechta strategik qoidalari mavjud? 8 ta

Kimlarning fikriga ko‘ra, miya hujumi an’anaviy ravishda imkon qadar kamroq qoidalar va majburiyatlar yordamida birlashadigan va ijodiy g‘oyalar taklif qiladigan guruhni nazarda tutadi? Osborn va Klark

“Aqliy hujum” nechta turi mavjud? 5 ta




Elektron “aqliy hujum” ning turlari to'liq keltirilgan javobni ko'rsating? Skype va shu kabi boshqa video chat dasturlari



“Brainwriting”ning asosiy kuchli tomonlaridan biri nimada? bu ishtirokchini
qolganlarning ta‘siriga tushmaslik qobiliyatidir.

Klassik aqliy hujumning mohiyati? Videokonferensiya

Noodatiy fikrlash nima? bu ixtiyoriy vaziyatdan chiqish maqsadida noizchil va
hatto, mantiqsiz usullar orqali noodatiy, yangi, eng ma’qul qarorlarni izlab topa olish
qobiliyatidir.

Odatiy fikrlash tarzi kishidagi iqtidorni yuzaga chiqaradimi? yuzaga chiqarmaydi



Kreativ va noodatiy tafakkurga ega bo'lishi dolzarb bo‘lgan kishilar ro‘yxatiga kimlar kiradi: kompaniyalar rahbarlari va top-menejerlari, o‘z tijoratlarining doimo peshqadam bo‘lishini istovchi tijorat egalari, tijorat taraqqiyotiga ma’sul direktorlar, kompaniyaning art-direktorlari



Zamonamiz tadqiqotchilar tomonidan allaqachon o‘rganib chiqilgan noodatiy
tafakkur rivojiga oid bir necha fikrlar mavjud.
Masalan, hozirda quyidagilar mashhur: -yuqori intellekt ijodiy fikrlashga teng qobiliyat emas;
-ijodiy faoliyat miyaning faqat o‘ng yarim sharigagina bog‘liq emas, ijod
jarayonida har ikki yarim sharlar zarur va muhim

Kashfiyot masalalarini echish nazariyasi muallifi kim? Genrix Saulovich Altshuller

Ta'lim usullari quyidagilardir




Oliy ta’lim muassasalari hisoblanadi

Yangi axborotni o'rganish vositalariga quyidagilar kirmaydi:

Rivojlantirish ta'lim tamoyillari tizimini birinchi bo'lib taklif qilgan olim…

O'rganish – bu o'zgarishdur



Darslar-“brainrings” ga asoslanadi. By qaysi ta'lim turiga kiradi? "Biz sog'lom turmush tarzi tarafdorimiz"

Umumta’lim maktabida ta’limni tashkil etish shakli

Nostandart dars standartdan qanday xususiyatiga ko'ra farq qiladi?

O'qitish va o'qitish jarayonlari qanday bo'lishi kerak?

Qaysi tushuncha ta’lim nazariyasi tushunchasi emas? ta’lim sifati.

O'rganish tamoyillari quyidagilardir Tayyorlik, Mashq qilish, Effekt, Birlamchi, Qayta ishlash, Zichlik, Ozodlik, Talablar





Bevosita darslar bilan quyidagilardan qaysi biri bog'liq emas?

Pedagogik texnologiya bu…. pedagogik faoliyatni amalga oshirish dasturini ifodalaydi.



Kreativ fikrlash bilan tanqidiy fikrlash bir narsami?



Nima uchun tanqidiy fikrlashni rivojlantirish ta'limining asosiy maqsadi bo'lishi kerak? Rivojlanayotgan va ilg'or demokratiya ijtimoiy va siyosiy masalalarda fuqorolarning xolis fikr yurita olishini talab qiladi.



Yaxshi tanqidiy fikrlash qanday qobiliyat turiga kiradi? bilim qobiliyati

Ijodiy iqtisodiyot quyidagi asosiy ijodiy faoliyatdan iborat: reklama, arxitektura, san'at, hunarmandchilik, dizayn va video oʻyinlar. Bu kimning ta'rifi?




YuNESKO ma'lumotlariga ko'ra, kreativ iqtisodiyot jahon iqtisodiyoti YaIMning necha foizini tashkil qiladi?

YuNESKO ma'lumotlariga ko'ra, kreativ iqtisodiyot butun dunyo bo'ylab qancha ish o'rinlarini yaratishi mumkin?

Prognozlarga ko'ra, kreativ iqtisodiyot 2030 yilga kelib necha foizga o'sishi mumkin?

Prognozlarga ko'ra, kreativ iqtisodiyot 2030 yilga kelib qancha qo'shimcha ish o'rinlari yaratishi mumkin?

Kreativ iqtisodiyotning asosiy g‘oyasi nafaqat eksportni ko`paytirish
, balki sifatli ish o‘rinlari yaratish imkonini beruvchi yangi tarmoqlar, tovar va xizmatlarni yo‘lga qo‘yishni ta'minlashdan iborat

Kreativ iqtisodiyot fuqarolarning qaysi sohalardagi faol ishtirokini ko‘zda tutadi?

Jahon bankining “Biznes yuritish — 2017” deb nomlangan ma'ruzasiga ko‘ra, O‘zbekiston dunyoning 190 ta mamlakati orasida nechinchi o'rinni egallagan? 74-o‘rin

Buyuk Britaniya kreativ iqtisodiyot sohasida yetakchi davlat hisoblanadi, kreativ iqtisodiyot yalpi ichki mahsulotning necha foizini ta'minlaydi? 7 foizi

Kreativ iqtisodiyot bu - "keyingi avlod" iqtisodiyoti, bu erda
asosiy kapitallashtirilgan qiymat yangi g'oyalardir. Bu innovatsiyalar, yangiliklar va
ijodiy mahsulotlarga asoslangan iqtisodiyotdir.

Kontentni joylashtirish uchun foydalaniladigan media platformani ko'rsating. YouTube,
Spotify, Instagram va boshqalar);

Kontent yaratish xizmatlari: tasvirni qayta ishlash, ovoz yozish, videoni tahrirlash uchun dasturlarni toping (Kanva,Ableton,FL Studio,Supava boshqalar);

SWOT tahlilda "S" nimani bildiradi? kuchli tomonlari

SWOT tahlilda "W" nimani bildiradi? zaif tomonlari

SWOT tahlilda "O" nimani bildiradi? imkoniyat

SWOT tahlilda "T" nimani bildiradi? Tahdidlari

"Yaxshi aytilgan muammo - bu yarim hal qilingan muammo" Bu kimga tegishli fikr? Jon Dyui

muammolarni hal qilish borasida “Muvaffaqiyat o’lchovi Sizda qiyin
muammoning yo’qligi bilan emas, balki o’tgan yilgi muammongizning yo’qligi bilan belgilanadi“ Kimga tegishli ibora? John Foster Dulles

Muammolarni hal qilish texnikasi nechta bosqichdan iborat? 4 ta




“Muammo” so’ziga ta’rif bering. “yechim talab qiladigan noaniq va qiyin masala”



Qaysi olimlar ijodkorlikni muammolarni hal qilish bilan bog'lashadi? Newell, Shaw

Yüklə 42,78 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin