Üç dağ qoynunda yatan Tarovlum Kitab, dünyasını dəyişmiş tarovluların
Yüklə 7,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Müəl lim və zi- fəsi ona görə şərəflidir ki, o, cə
|
10 ya, ananın ə l boyda q ə lbin ə sığır. Ana V ə t ə n dir! Ona görə d ə ana nın ə l boyda q ə lbi V ə t ə nd ən böyükdür. Və t ən göylüyün, yə - ni, ə z ə liliyin, ə b ə diliyin, sonsuzlu ğun, ka milliyin ifad ə sidir. V ə - t ə n – ruhani m əkandı r, el ə bu na görə d ə dünyadan böyükdür. Ağırlıq bilmə r əm üstümdə dağı, Olsa bir z ə rr ə si V ə t ən torpağı. Müəllifin bütün kitab boyu sezilə n k əndçi vüqarı, ə rim ə y ə n, sın mayan, itm ə y ə n, ə ksin ə özünü tapan və özünü də rk ed ə n vüqarı adamda minnətdarlıq hissi oyadır. Müəllif kitabda saysız - hesabsız yer - yurd adlarını sada la- maqla o yerl ə r ə b ə l ə d olan oxucunu yurda s ə sl ə yir. Tarovlu, F ə r can, Göyyal, Saldaş, Çə r ə li, M əlik Əhmə dli, Seytas, Eyvaz lı, Q ə dili, Don darlı, Novlu, Əyin, Çardaxlı və ümu miyy ə tl ə , düş - m ə n tapda ğın da olan 94 k ənd öz sakinlə rini ha raylayır. Tarixi abid ə l ər, körpülə r, yollar, m ə d ə niyy ə t abid ə l əri, qaçqınlıq, köç - künlük, di d ə r ginlik kitabda öz ə ksi ni tapmışdır. Mil li m ə n ə vi d ə y ə rl ə rimiz, ulu ad ə t- ə n ə n ə l ə rimiz, bar ə d ə d ə y ə rli fikirl ə r q ə - l ə m ə alıbdı r müəllif. Qubadlı ziyalıları, qə hr əmanları haqda geniş məlumat verir müə llif. Mir Mehdi X əzani, Süleyman Rəhimov, Eldar Baxış, Qaf qaz Ə v əzoğlu, Elburus Qayalı, Cə lal B ərguşad, Famil Sü leymanov, Yaşar Fə tiyev, Taryel Cahangi rli, Çə rk ə z Qubad lı, Firdovsi Cə - f ə r xan, Əli–Ağa Aslan kimi elm və dövlə t xadiml ə ri, el q ə hr ə - manları da müə llifin diqq ə tind ən yayınmayıb. M ə mm əd İsgə nd ə rov, Arif Heyd ə rov, N ə z ə r Heyd ə rov, Yusif b ə y Soltanzad ə kimi dövlə t xadiml əri, Qaçaq Nəbi, Qaç aq Nu- ruş kimi el qə hr əmanları, Əliyar Əliyev, Kazımağa Kə rimov, B ə yl ər Ağayev, Kə r ə m Mirz əyev, Ələ kb ər Əliyev, Aqil Mə mm ə - dov, Şəfa Axundov, Aslan Atakişiyev kimi milli qə hr ə manlar ki- tabda layiqli yer almışlar. M ə qs ədim Elşad Eyvazovun qə l ə m ə aldıqlarını tə rif v ə t ə hlil etm ək deyil. Oxucu sözü daha də y ərli olur, söz sizindir, ə ziz oxucular! Ə v ə z Mahmud L ə l ədağ , Şair -publisist ___________________ ________Üç dağ qoynunda yatan T arovlum 11 *** “Üç dağ qoy nun da yatan Tarovlum” kitab ını n ə lyaz- ma sı dağə t ə yi bir ə razid ə yurd s almış insanların ə m ə kse- v ə rliyind ə n, f ə dakar lığından, q ə hr əmanlığından b ə hs edir. Əlyazmada Qubadlı rayonunun beşinci ə sr ə aid «Göy - qala » , «Cavanşir» tür b ə si v ə dig ə r tarixi m ə d ə niyy ə t abi- d ə l ə ri bu ə razil ə rin ə n q ə dim zamanlardan xalqımızın ya- şayış m ə sk ə nl ə rind ə n biri olmasını sübut edir. Kitab ın ə l- yazmasında Tarovlu k ə ndinin yaranması v ə onun müasir dövrə d ə k inkişaf tarixi diqq ə t ə layiq şə kild ə q ə l ə m ə alın - mışdır . Onun s əhıfə l ə rind ə t arovluların çar m ə mur larına qar şı mübarizə si, erm ə ni işğalçılarına qarşı döyüş l ə rd ə onlar ın göstə rdiyi m ə tinliyi tarixi materiallar v ə yaşlı n ə slin d ə d ə -babalar ın dan öyrə ndiyi bilikl ə r əsasında t ə rtib olun- muşdu r. M ə nim fikrimc ə , müə llif bu kitabda ə sil ziyalı kimi n ə y ə qadir olduğunu ortaya qoya bilmişdi r. Hiss olunur ki, m üə llifin arzusu Tarovlu k ə ndinin z ə hm ətkeş insanlarının v ə ziyalı la rı n ın , eyni zamanda yüz minl ə rl ə v ə t ə n daşımı - zın arzusudur. Bu arzu doğma torpaqla rımızın erm ə ni iş - ğalın dan azad olması ndan ibar ə tdir. M ə leyk ə Göyçə li, «Ə srin Ziyalıları» Xeyriyy ə İ ctimai Birliyinin s ə dri El şad Eyvazov_____________________ ______________________ 12 M üə llifd ə n İlk baxışdan adi d ə n d ə adi görünə n v ə ürə y ə yatan ifad ə l əri heç də t əsadüfdə n kitabıma ad olaraq seç m ə - dim. Çünki haqqında da - nışacağım qoynunda boya - başa çatdığım Tarovlu kə ndi balaca olma sına bax ma- yaraq m ənim üçün dünya q ə d ər böyük olan doğ ma k ə nddir. K ə nd h ə qiq ə t ə n d ə üç -K ərt, Şüş və Alaquş dağları qucağında 1993 - cü ild ə n t ənha qalmışdır , er- m ə nil ə rl ə baş vermiş mü na- qişə l ə rl ə ə laq ə dar olaraq üç tarixi müharibə nin ağrı - acısını yaşamışdır. Ulu öndərimiz Heydər Əli yevin müəllimlərə ünvan lan- mış kəlamları hər zaman dillər əzbə ridir: «Müəl lim və zi- fəsi ona görə şərəflidir ki, o, cə miy yət üçün ən dəyərli, bilikli, zə ka lı, tərbiyəli vətəndaşlar ha zır la yır» . Bəli, müəl lim zəhmətinin dəyə ri və qiym əti ölçüyəgəlməzdir. Hə min pe şəni ül vi, müqəddəs hesab edənlər ömürlərini təh sil yolunda, yeni nəs lin təlim - tərbiyəsi uğ runda damla- damla əridənlər dir. Nədənsə , həmişə vətən haqqında düşünəndə ilk öncə müəllim göz önümə gəlir. Belə anlarda özüm də bir müəl - lim olaraq dərin düşüncələrə dalıram. Mənə elə gəlir ki, müəllimlik sənətim çoxdan -lap doğul du ğum 5 aprel 1956- cı il tarixindən başlayıb. Çünki gözümü dünyaya açandan özümü müəllim ailəsində görmüşəm. ___________________ ________Üç dağ qoynunda yatan T arovlum 13 Atam Əli Qədim al ı yev, anam Suraya xanım uzun müd - dət dövlət və təhsil sahəsində rəhbər vəzifələrdə fəaliyyət göstərsələr də heç vaxt müəllimlik sənətindən ay rıl - mayıblar. Ona görə də 1972-ci ildə Qubadlı qəsəbəsində yer ləşən Qara İlyasov adına bir saylı orta məktəbi biti rən - dən sonra, ( elə həmi n ildə ) Azərbaycan Pedaqoji İnstitu tu- nun kimya-biologiya fakültəsinə üz tutmağımı təbii sayı - ram. 1977-ci ildə ali təhsili başa vuraraq təyinatla Sumqa- yıt şəhərinə göndərilməyim və 35 saylı orta texniki- peşə məktəbində müəllim t əyin olunmağım da ürəyimcə oldu. Orada işlədiyim illərdə ( hələ bir) əsgəri borcumun da öh - d əsindən gələ bildim. 1982-ci ildə köçürmə yolu ilə baza müəssisəsinə «Üzvi Sintez » istehsalat birliyində laboratoriya rəisi təyin olun- dum.Yaxşı yadımdadır, o zaman zavod aparatının idarə edil mə sistemi və kadrlar şöbəsində, dövrün tələbinə uy- ğun olaraq, bütün sənədləşmələr rus dilində aparılırdı. Kadrlar üzrə təlimatçı onda məni məcbur etdi ki, ərizə və tərcü meyi halımı rus dilində yazım. Mən bundan- sənəd - ləşmənin rus dilində aparılmasından imtina etdim. Ümu - miy yətlə , bu cür sistemdə işləməməyi düşündüm. Məsələ zavod direktoru Nürəddin Babayevə çatanda o mənim işə qəbulu zamanı sənədləşmə işimi azərbaycan dilində apa- rılmasına razılı q verdi. O gündən, A zərbaycanda yaşa - maq larına baxmayaraq, çalışdığım sahədə fəaliyyət gös - tərən bütün rus dilli işçilər mənə millətçi kimi baxırdılar... Əlbəttə, həyat davam edirdi. H ər şey, o cümlədən, mə - nim sənətim də inkişafa doğru gedirdi. Lakin zamanın da, təbii olaraq, öz tələbi vardı. Elə bu tələb, üstəlik daxili alə - mim də özünə yer alan romantik duyğular məni 1982-ci il- də köçürmə yolu ilə baza müəssisəsi olan «Üzvi Sintez » istehsalat birliyinə laboratoriya rəisi vəzifəsinə təyin olun- ma ğımla sonlandı. Bu vəzifədə düz 1991-ci ilə kimi çalış - dım. El şad Eyvazov_____________________ ______________________ 14 Mənə elə gəlirdi ki, əmək fəaliyyətimi elə beləcə də da- vam etdirəcəyəm. Lakin... Lakin günlərin birində bütün ömrünü soydaşlarının təh - silinə sərf edən atam mənə müəllimlik sənətindən uzaq- laşmağımı əməlli - başlı irad tutdu. Onda məni müəllimlik sənətindən ayrılma ağrısını öz daxili aləmimdə hiss etdim və bu ağrı mənim, yenə də köçürmə yolu ilə, Sumqayıt şəhər Təhsil Şöbəsinin Ekoloji Tərbiyə və Təcrübəçilik Mərkəzinə direktor kimi fəaliyyətə başlamağıma gəti rib çı xart dı. Daha sonra 1992-ci ildə Sumqayıt şəhər Təhsil şöbəsinə müdir müavini vəzifəsinə təyin edildim. Növbəti vəzifəm tariximizin qaynar illərinə təsadüf etdi- yin dən məlum olan hadisələr zamanı vətənpərvərlik nü - mu nəsi göstərərək müxtəlif bölgələrdə təbliğat və təşviqat aparmaqla Azərbaycan Ordusunu ruhlandırmağı da yad- dan çıxarmırdım. Qarabağ uğrunda gedən müharibənin ən çətin anlarında, xüsusən də soyuq aylarda ordu hissə - lə rimizi öz hesabıma isti corab, əlcək və digər əşyalarla tə min etməyə can atırdım. Vətənə olan məhəbbətimi hə - mi şə ön plana çəkməyə çalışdığımdan təbiətcə nikbinəm. Ona görə də torpaqlarımızın tezliklə düşmən tapdağından ordumuz tərəfindən azad olunacağına inanıram. 1996- cı il dən Sumqayıt şəhərində yerləşən 37 nömrəl i tam orta məktəbdə direktor vəzifəsində çalışı ram. Həmişə qazandığım uğurlarla fəxr edirəm. Bu uğurların arasında 1990-95-ci illərdə Sumqayıt şəhər Xalq Deputat- ları Sovetinin deputatı seçilməyimlə isə, xüsusi olaraq qü - rur duyuram. Mənə elə gəlir ki, vətənə olan ən san ballı xid mətim elə həmən illərdə olub. Daha sonra o müqəddəs xidməti şəhər Təhsil K omissiyasının sədr müavini kimi da- vam etdirmişəm. Bütün bunlarla bərabər bədii -publisistik yaradıcılıqla da məşğul olmağa vaxt taparaq dövri mətbuatda tarix və pedaqoqikaya dair məqalələrlə çıxış etmişəm. ___________________ ________Üç dağ qoynunda yatan T arovlum 15 1980- cı ildə Eyvazova Fəridə Qaçay qızı ilə ailə həyatı qurdum. Fəridə xanım orta məktəbdə müəllimə işləyir. Üç oğlum var: Fərid, Bəhruz və Kamil, nəvələrim -Fidan, Əli, Nihad və Aliyə. Həyatımın ah ıllığa doğru yol alan indiki çağları vaxt ımda daha çox onlarla keçirirəm. Düzünü de- səm, oğlanlarımın tərbiyəsi və təhsili ilə ən çox anaları - Fəridə xa nım məşğul olub. Bunun nəticəsidir ki, hər üçü öz arzula rına çataraq yüksək səviyyədə təhsil almış lar. Ö z biliklərilə tibb elminin dərinliklərinə doğru irəlilə yir lər. Bu il- lər ərzində ayrı - ayrı ictimai təşkilatlar əməyimi yüksək qiy- mətləndirərək, məni bir sıra mükafat, diplom və fəxri fər - manlara layiq görüblər . Bir sözlə, ölkəmizin hər qarışını əziz tutmağım, vətə ni- mi zə qəlbən bağlılığım, üstəlik, təəssübkeşliyim rəhbər lik etdiym məktəb kollektivinin də məhz ulu öndərimiz Hey dər Əliyevdən miras qalan ideyalara köklənməsinə, onun əməllərinin layiqli davamçıları olmasına səylə, bütün qüv - və və bacarığım la çalışaraq ömrümü şam kimi əritməyə çalışmışam. Həmişə xoş duyğuları ürəyimdə məskən edir, tükənməz arzularla yaşayı r, gələcəyimiz olan uşaqları xoşbəxt görmək istəy ir əm. Ölkəmizin səmasından qara bu ludların həmişəl ik getməsini diləyirəm. İndinin özündə də yorulmadan çalışır, yeni ideyaların həyata keçirilməsi təşəbbüskarlığı ilə fərqlənməyə can atıram. C ə miyy ə t ə b əxş etdiyim t ə rbiy ə li, intellektual s ə viyy ə y ə malik övlad la- rımla f ə xr etm ə y ə haqqım var. F ə rid v ə B ə hruz t ə cr übə li h ə kim kimi xal qımıza xidm ə t göstə rir, Kamil is ə qardaş Tür kiy ə Respub likasında tibbi t ə hsil aldıqdan sonra hal- ha zırda t ə hsilini Amerika Birl əşmiş Ştatlarının Washington University Department of Ortopaedic Surgery Spine Servi- ce d ə davam etdirir. Vətən yaşadığımız kənddən, şəhərdən , qəsəbədən, ra- yondan və digər yaşayış məskənlərindən başlanır. Vətən onun gözəlliyinin şahidi olan ya şıl çəmən lik lər in dən, yam- |