Uliwma psixologiya kk

Ko`rgizbeli-obrazli oylaw- bul oylawdin` qabil etiwge yamasa ko`z aldina keltiriwge su`yeniwi 
za`ru`r bolg`an tu`ri (jaziwshi, sazendeler). 
Abstrakt oylaw- bul biz biletug`inimizday-aq qabil etiwge ha`m ko`z aldina keltiriwge ta`n 
bolg`an ko`rgizbelilikten jurday bolg`an tu`sinikler tiykarinda oylaw boladi. 
Oylawdin` basqa protsesslerden ayirmashilig`i, ol belgili bir logika menen a`melge asiriladi. 
Demek, oylawdin` strukturasinda to`mendegidey- salistiriw, analiz, sintez, abstraktsiya ha`m 
uliwmalastiriw siyaqli logikaliq operatsiyalardi ayriqshalaw mu`mkin.
Salistiriw- zatlardin` ayirmashiliq ha`m uqsaslig`in ashadi. Salistiriw na`tiyjesi, sonday-aq, 
klassifikatsiya boliwi mu`mkin. Ayirim waqitlari ol teoriyaliq ha`m praktikaliq sananin` birlemshi 
formasi sipatinda da shig`adi.
Zatlardin` negizine elede teren`irek kiriw olardin` ishki baylanislarin, nizamliliqlarin ha`m 
qa`siyetlerin ashiwdi talap etedi. Bul analiz ha`m sintez ja`rdeminde a`melge asiriladi.
Analiz (tallaw)-bul predmettin` oni qurawshi elementlerge keyin ala salistiriw menen qiyalda 
yamasa praktikaliq bo`liniwi.

---

82
Sintez bul analitikaliq berilgen bo`limlerden bir pu`tinlikti quriw. Analiz ha`m sintez a`dette birge 
a`melge asiriladi, haqiyqatliqti elede teren`irek biliwge ja`rdem beredi. Analiz ha`m sintez-dep jazg`an 
edi S.L.Rubinshteyin-barliq bilim beriw protsessinin` «uliwma bo`lekleri». 
Olar tek g`ana uliwma oylawg`a emes, al sezimlik u`yreniw ha`m qabillawg`a da tiyisli. Sezimlik 
biliwde analiz sol waqitqa shekem tiyislisinshe shiqpag`an ob`ekttin` qanday da bir sezimlik qa`siyetin 
shig`ariwda ko`rinedi. Analizdin` bilim beriw a`hmiyeti, ol en` tiykarg`isin ayirip, «belgilep» ha`m 
bo`liwi menen baylanisli. Teoriyaliq, praktikaliq, obrazli ha`m abstrakt intellekt o`z qa`liplesiwinde 
oylaw, birinshi gezekte analiz, sintez ha`m uliwmalastiriw operatsiyasin jetilistiriw menen baylanisli.