Улугбек мби doc



Yüklə 1,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə28/46
tarix02.01.2022
ölçüsü1,57 Mb.
#39646
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   46
bodring zararkunandalari va ularga qarshi kurash choralari

Б

и

о

л

о

и

ги

к 

са

м

ар

д

о

р

л

и

к,

%

1

2



3

    1:20                       1:30                           1:50

3-

кун



7-

кун


14-

кун


 

2.17 -rasm. Issiqxonada bodring o’simligida oqqanotga  qarshi yirtqich 

qandala makrolofusni samaradorligi.  

(“Qo’yliq” agrofirmasi, A.Anorboyev., 2011-2012 yy.) 

 

O’simlik  bitlariga  qarshi  oltinko’z  va  gallisani  qo’llashning 

samaradorligi. Issiqxonalarda uchrovchi o’simlik bitlariga qarshi biologik kurash 

masalasi hal etilmaganligini qayd etish lozim. Bu borada issiqxonalardagi bitlarga 

qarshi  oltinko’z,  yirtqich  gallisa  pashshachasini  qo’llash  yuzasidan  olimlar 

(Mirzaliyeva,  1981;  1986;  Alimuhamedov  va  boshq.  1986;  Bo’riyev, 

Kimsanboyev,  Sulaymonov,  2000;  Rashidov,  1985,  2000;  Siddikov,  Bobobekov, 

1988)  tomonidan  fikrlar  bildirilgan.  Demak,  hozirgi  vazifa  bu  issiqxonalarda 

tarqalayotgan  zararkunandalarga  qarshi  biologik  kurash  choralarini  yanada 

chuqurlashtirish, yangi entomofaglarni izlab topish va ularga atroflicha baho berib, 

so’ngra  ularni  qo’llash  yuzasidan  tavsiyalar  ishlab  chiqish  muhim  ahamiyat  kasb 

etadi. 


Oltinko’zni  g’o’za  va  boshqa  qishloq  xo’jaligi  ekinlarida  qo’llash  bo’yicha 

PDF created with pdfFactory Pro trial version 

www.pdffactory.com



 

44

bir  qancha  ilmiy  ishlar  qilingan.  Yirtqich  gallisa  afidimizani  yoppasiga  urchitish 



usuli  birinchi  marotaba  N.V.Bondarenko  va  B.P.Asakinlar  tomonidan  1975  yili 

ishlab  chiqilgan.  Lekin  yirtqich  gallisa  bo’yicha  ilmiy  izlanishlar  oxirigi 

yetkazilmagan.  

Yirtqich  gallisa  pashshachasining  lichinkalari  oligofaglar  (chegaralangan 

hammaxo’r) hisoblanib, 61 turdagi o’simlik bitlarini yeb bitirar ekan.  

Bularga zararkunandaligi yuqori bo’lgan g’o’za (poliz) biti, olma biti, karam 

biti,  dukkaklilar  biti  va  boshqa  qator  turlar  kiradi.  Lichinkaning  oziqlanishidagi 

o’ziga  xos  xususiyat,  bu  uning  o’z  o’ljasini  yeyishdan  oldin  paralich  (shol) 

qilishidir.  Bunda  oziqlanishidan  oldin  bitning  tanasiga  yuborilgan  so’lak 

tarkibidagi zaxarli modda o’ljani shol holatiga tushirar ekan. Shuni ham qayd etish 

lozimki,  gallisa  lichinkalari  oziqlanish  uchun  zarur  bo’lganidan  bir  qancha  ortiq 

o’ljani  paralichlashi  tufayli  bitlarga  ko’plab  qiron  keltirgan.  Bir  dona  lichinka 

hayoti davomida o’rtacha 2060 ta bitni yeb tugallagan. 

Keyingi  tadqiqotlarda  issiqxonalarda  bodring  o’simligida  o’simlik  bitlariga 

qarshi oltinko’zni biologik samaradorligini o’rganilgan. Oltinko’z turli  nisbatlarda  

(1:20,  1:10,  1:5)  chiqarilgan.  Shu  bilan  birga  o’simlik  bitlariga  qarshi  yirtqich 

gallisani  ham  1:2;  1:5;  va  1:10  nisbatlarda  ilk  bor  sinovdan  o’tkazilgan.  Olingan 

natijalar 3.18 va 3.19 - rasmlarda keltirilgan. 

Bu  rasmlardan  xulosa  qilib  shuni  ta’kidlash  joizki,  har  ikkala  entomofag 

ham  issiqxonalarda  o’simlik  bitlariga  nisbatan  (oltinko’z  1:10  gallisa  1:2 

nisbatlarda) samarali hisoblanib, vegetasiya davrida zararkunandaning sonini to’liq 

boshqarib, hosilni  saqlab qolishga imkon yaratgan. 

 


Yüklə 1,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   46




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin