Umumiy kimyo

Laboratoriya ishi №3
Anionlarni ochish reaksiyalari va aralashmasini analizi. Anionlar ochish reaksiyalarini bajarish va aralashmasini analizini bajarish.
Sulfat ion – SO₄^2-, sulfit ion – SO₃^2-, karbonat ion-SO₃^2-, fosfat ion – PO₄^3-, arsenat ion – AsO₄^3-, arsenit ion – AsO₃^3-, borat ion – BO₃^3-, yoki tetraborat ion - B₄O₇^2-, xromat ion – CrO₄^- yoki dixromat ion – Cr₂O₇^2-, ftorid ion - F^-, silikat ion – SiO₃^2-, oksalat ion –C₂O₄^2- va boshqalar kiradi. Sanab o‘tilgan ionlar Ba²⁺ ionlari bilan suvda qiyin eriydigan, ammo kislotalarda eriydigan tuzlar hosil qiladi. Shuning uchun 1-analitik gruppa anionlari kislotali eritmalardan bariy tuzlari holida cho‘kmaga tushmaydi.
Demak, neytral yoki kuchsiz asosli eritmada pH-7-9 bo‘lganda BaCl₂ I-analitik gruppa anionlarining reagentidir. I-analitik guruh anionlarining Ag⁺ ioni bilan hosil qilingan tuzlari II analitik guruh anionlari hosil qilgan tuzlardan suyultirilgan kislotalarda va xatto suvda Ag₂SO₄ va AgF erishi jihatidan farq qiladi. AsO₃^3- va AsO₄^3- anionlarining reaksiyalari As⁺³ va As⁺⁵ xossalarini o‘rganishda ko‘rib chiqilgan. Sulfat ion SO₄^2- sulfat kislota N₂SO₄ ning anionidir. Sulfat kislota kuchli kislota bo‘lib, faqat galogenid kislotalar HCl, HBr, HJ va nitrat kislotadan HNO₃ kuchsizroqdir.


SO₄^2- - ionining xususiy reaksiyasi.


1. Bariy xlorid BaCl₂ (Ba²⁺ ioni)
Sulfat ioni bo‘lgan eritmalar bilan oq cho‘kma BaSO₄ hosil qiladi. Bariy sulfat kuchli kislotaning tuzi bo‘lib suvda qiyin eriydi, kislotalarda esa erimaydi. Bu bilan BaSO₄ boshqa hamma anionlarning bariy tuzlaridan farqlanadi; uning ana shu xossalaridan SO₄^2- ionini topishda foydalaniladi:
Ba²⁺ + SO₄^-2 → BaSO₄↓
Tajriba: Probirkada natriy sulfatning – Na₂SO₄ 2-3 tomchi eritmasiga 2-3 tomchi bariy xlorid eritmasi qo‘shiladi. Cho`kma 2 qismga bo‘linadi, hamda uning xlorid kislota va ishqorda erishi tekshiriladi.
qo‘rgoshin tuzlari (Pb²⁺ ioni)
qo‘rgoshinning eruvchan tuzlari SO₄^2- ionlari bilan qo‘rgoshin sulfatning suyultirilgan kislotalarda erimaydigan lekin qizdirilganda o‘yuvchi ishqorlarda va ammoniy atsetatda eriydigan oq cho‘kmasini hosil qiladi:
Pb²⁺ + SO₄^-2 → PbSO₄↓
Tajriba: 4-5 tomchi sulfat kislotga yoki uning tuzi eritmasiga shuncha eritma qo‘shiladi. Cho‘kmaning ishqorlarda va konsentrlangan ammoniy atsetat eritmasida qizdirilganda erishi tekshirib ko‘riladi. Konsentrlangan H₂SO₄ PbSO₄ cho‘kmasini eritib, qo‘rgoshin gidrosulfat hosil qiladi.
PbSO₄ + H₂SO₄→ Pb(HSO₄ )₂↓