Umumiy psixologiya

Ongsizlik-kishini o’zini tuta olmaydigan qilib qo’yadigan taaassurotlar bilan bog’liq psixik jarayonlar harakatlar va holatlar yig’indisidir. Psixik holat sifatida ongsizlik voqelikni aks ettirishning shunday bir shakli hisoblanadiki ,bunda harakat o’rni va vaqtini mo’ljal qilish, yaxlitligi yo’qoladi, hatti-harakatining nutq yordamida boshqarilshi buziladi. Ongsizlikka quyidagi psixik holatlarni kiritish mumkin: Uyqu paytida yuz beradigan psixik hodisalar (tush ko’rish) sezilmaydigan lekin haqiqatda ham ta’sir ko’rsatadigan kuzatuvchilarga javob reaktsiyalari: oldinlari ong harakat bo’lib, lekin takrorlanaverib avtomatlashib ketgan va shunga ko’ra endilikda anglanmaydigan bo’lib qolgan harakatlar faoliyatiga undovchi ammo maqsad hissidan anglanmaydigan ayrim moyillar, ongsizlik hodisalariga bemor kishining psixikasida ro’y beradigan ba’zi bir protologik hodisalarni-alahlash, ko’ziga yo’q narsalarning ko’rinishi kabilarni ham ko’rish mumkin. shularga, asoslanib ongsizlikning ongga qarama-qarshi deb hisoblash, uni hayvonlar psixikasiga tenglashtirish noto’g’ri bo’lar edi.
Ongsizlik-bu kishining xuddi ong kabi o’ziga xos psixik qiyofasidirki, u kishi miyasida borliqning etarli darajada bir xil bo’lmagan qismiga aksi tarzida inson hayotining ijtimoiy shart-sharoitlari bilan bog’liq holda bo’lgandir.
MAVZU BO‘YICHA O‘Z-O‘ZINI TEKSHIRISHGA OID SAVOLLAR:
1. «Rivojlanish» va «psixika rivojlanishi» nimani anglatadi?
2. Psixika rivojlanishining asosiy bosqichlaridan qaysilarini bilasiz?
3. «Ta’sirchanlik», «sezgilar», «hissiyot» larga qanday ta’rif berish mumkin?
4. Hulq-atvor haqida tashqi muhit sharoitlariga moslashishning shakli sifatida ma’lumot bering.
6. Odamda oliy psixik vazifalarning rivojlanishi haqida gapirib bering.
7. Odam va hayvonlar psixikalari o‘rtasidagi qanday tafovutlarni bilasiz?
8. Ong va ongsizlik nima?
10.Ongning paydo bo‘lishi va rivojlanishi haqida gapirib bering.

3-Mavzu: Sodda psixik jarayonlar. (Diqqat.Sezgi. Idrok. Xayol.)
Mavzu rejasi:
1.Diqqat, fiziologik asoslari va psixologik nazariyalari.
2.Diqqatning vazifalari, turlari, xossalari va rivojlanishi.
3.Sezgilar haqida tushuncha, nerv-fiziologik asoslari.
4.Sezgilarning tasnifi, turlari, qonuniyatlari, sezuvchanlikning psixologik asosi haqida qisqacha xulosa.
5.Idrok haqida tushuncha, nerv-fiziologik asoslari, xususiyatlari va qonuniyatlari.
6.Idrokning asosiy xossalari, turlari, predmet va fon, yaxlit va xususiy o‘zaro munosabatlari.
7.Xayolning fiziologik asosi, turlari , jarayonlari, xayol va ijodkorlik.
8.Xayolning individual xususiyatlari va rivojlanishi.